راه آهن گیلان و آرزوی ناصرالدین شاه!

 مهدی علیجانی*

بر اساس آنچه در متون تاریخی آمده است به گمانم در دیدار ناصرالدین شاه قاجار با هاینریش کارل بروگش، سفیر پروس (آلمان وقت) در سال ۱۸۵۹ میلادی/۱۲۳۷ خورشیدی بود که شاه قاجار از آرزویی گفت که اکنون دقیقاً بعد از ۱۶۰ سال برآورده شده است!

آرزوی وی آن بود که راه آهنی از انزلی تا دارالخلافه تهران کشیده شود تا شاه بتواند در کمال آسایش از تهران سوار قطار شود و در انزلی پیاده و از آنجا با کشتی راهی فرنگ شود.

این آرزو نه تنها در زمان ناصرالدین شاه تحقق نیافت بلکه در زمان مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه، احمدشاه، رضا شاه و محمدرضاشاه هم به مرحله عمل نرسید و اکنون در ۴۰ سالگی جمهوری اسلامی این آرزوی ۱۶۰ سال بر زمین مانده ناصرالدین شاه – البته تا رشت! – عملی شده است.

این آرزو البته از اهمیت این خط ریلی از آن زمان تاکنون خبر می دهد که سال به سال بر میزان آن افزوده شده است. اگر آن زمان قصد ناصرالدین شاه صرفاً برای انتقال راحت خود به انزلی و برعکس بود، امروزه حمل و نقل میلیونها مسافر و میلیونها تن کالا و بحث کریدور شمال – جنوب که اجلاس آن امروز در تهران برگزار شد و منافع اقتصادی این خط ریلی برای کشور، اهمیت آن را صد چندان کرده است.

وی آن زمان، این راه آهن را برای رفاه خود می خواست ولی امروز این خط مهم ریلی رونق اقتصادی کشور و رفاه مردم زحمتکش و شریف گیلان را مد نظر دارد. راه آهنی که قرار است روز چهارشنبه ۱۵ اسفند ۹۷ به دست رئیس جمهور رسماً افتتاح شود و کلنگ راه آهن رشت – آستارا نیز بر زمین بخورد.

امید است با توجه ویژه دولت، انزلی نیز هر چه سریعتر به شبکه ریلی بپیوندد و راه آهن رشت – قائمشهر نیز مغفول نماند. چرا که هزاران مسافری که هر روز مسیر جاده ای رشت – قائمشهر و برعکس را با وجود ترافیک سنگین و مخاطرات زیاد جاده ای طی می کنند، امیدوارند از مواهب حمل و نقل ایمن و سریع ریلی برخوردار شوند.

* دانشجوی دکتری ایران شناسی دانشگاه شهید بهشتی و فعال رسانه ای