چه کسی جیب مرا زد؟

• رضا سیف پور (مدرس سوادمالی و فنون مذاکره)

تقریباً همه حقوق بگیران از نیمه ماه به بعد با یک حس بد روبرو می‌شوند!. حس آزاردهنده‌ای که آنها را نگران می‌کند و ممکن است این نگرانی حتی به خانواده هم منتقل شود. آن حس بد چیزی نیست جز تمام شدن سریع پول یا همان حقوق ماهانه. آنچه این حس بد را غیر قابل تحمل تر می‌کند آن است که اغلب نمی‌دانیم پول ما کجا رفته و چگونه خرج شده، با اینحال نباید شک داشته باشیم که همه آن پول را خودمان خرج کرده‌ایم. همانطور که در یادداشت‌های گذشته عنوان کردیم علم سواد مالی را به بیان ساده می‌توان علم مدیریت پول و سرمایه تعریف کرد. یکی از حوزه‌های بسیار مهم این علم مدیریت هزینه‌ها است. در مبحث سواد مالی ما یاد می‌گیریم که چگونه، نه تنها با درآمد واقعی خود یک ماه را به راحتی سر کنیم بلکه تا حدود بیست درصد از آن را پس انداز کنیم. برای این کار لازم است که با مهارت‌هایی چند آشنا باشیم. در این یادداشت تنها به سرفصل برخی از این مهارت‌ها اشاره می‌کنیم و تاکید می‌شود که لازم است این مهارت‌ها در دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های علمی آموخته شود و چه جایی بهتر از مدرسه یا دانشگاه برای فراگیری این علم؟

• مهارت بودجه بندی:

یکی از ارکان اصلی مدیریت هزینه‌ها در مبحث سواد مالی، بودجه بندی است. بودجه بندی یعنی اینکه بدانیم هزینه‌های ما در یک ماه چقدر است و درآمدهای واقعی ما کدام است؟. همه هزینه‌ها و درآمدها به دو دسته ثابت و متغیر تقسیم می‌شوند. شما باید بتوانید به درستی هزینه‌ها و درآمدهای واقعی را تشخیص و پیش بینی کنید. البته یک بخشی را هم باید برای هزینه‌ها و درآمدهای پیش بینی نشده اختصاص دهید. به این کار بودجه بندی گفته می‌شود. تلاشکنید تا هزینه شما از درآمدتان بیشتر نشود.

• مهارت خرید:

یکی از مهمترین هزینه‌های خانواده‌ها خرید است. بدون شک خرید را نمی‌توان از زندگی حذف کرد اما تابحال دقت کرده‌اید که چقدر از خریدهای شما ضروری است؟ هزینه خریدهای شما تا چه حد با قیمت واقعی کالایی که می‌خرید مطابقت دارد؟ آیا می‌توان هزینه‌های خرید را کاهش داد؟ چقدر به تخفیف‌ها دقت می‌کنید؟ کیفیت و ماندگاری کالا چقدر برای شما مهم است؟ این سؤالات و ده‌ها سؤال دیگر مهارت خرید شما را تشکیل می‌دهد که برای آموختن آن باید حتماً با مهارت خرید آشنا شوید.

• مدیریت هزینه‌ها و درآمدها

شاید خودتان هم متوجه نشوید اما بسیاری از دارایی‌های شما ممکن است برایتان هزینه آور باشد. هزینه‌ای که می‌تواند با کمی دقت تبدیل به دارایی شود. یک مثال ساده می‌زنم. ممکن است شما دارای یک خودرو به قیمت تقریبی ۱۰۰ میلیون تومان داشته باشید. پیش خودتان فرض می‌کنید که صرف نظر از موضوع تورم چندسال دیگر این خودرو را با قیمتی ارزان‌تر خواهید فروخت و مابه التفاوت این قیمت هم می‌شود هزینه ایاب و ذهابی که باید این چندسال بابت استفاده از خودروهای عمومی می‌پرداختم. تا اینجا همه چیز خوب است اما خودروی شما یک سری هزینه‌های دیگر هم برای شما دارد. مثلاً هزینه سوخت و چیزی در همان حدود هم بابت تعمیر و نگهداری. این یعنی هزینه. حال ممکن است شما هزینه دیگری هم داشته باشید، مثل هزینه سرویس مدرسه بچه و ایاب و ذهاب سایر افراد خانواده در طول روز. شما تنها با کمی مدیریت زمان و برنامه ریزی می‌توانید این هزینه‌ها را حذف کنید. چرا شما سرویس مدرسه بچه خودتان نمی‌شوید؟ اینطور بخشی از هزینه تبدیل به درآمد می‌شود.

مهارت‌هایی از این دست بسیار است. ما در علم سواد مالی همه این مهارت‌ها را تحت عنوان مدیریت هزینه و درآمد طبقه بندی می‌کنیم. شما هم می‌توانید این مهارت‌ها را بیاموزید و دیگر نگران گم شدن دارایی‌تان نباشید.

ارتباط با نویسنده: ۰۹۱۱۱۳۸۱۷۰۲