علت درد مقعدی و راه درمان چیست؟

برای تجویز راه حل مناسب برای درد مقعد می‌بایست، به پزشک مراجعه کنید تا پس از تشخیص علت درد راه حل مناسب برای این مشکل تجویز شود.

ناحیه راست روده و مقعد مملو از پایانه های عصبی است، بنابراین هر مشکلی در آنها می تواند منجر به درد خفیف یا ناراحتی شدید یا حتی درد طاقت فرسا شود. بیشتر اوقات دلایل درد مقعدی خوش خیم هستند، حتی اگر خونریزی وجود داشته باشد. با این حال، اگر درد مقعدی ظرف چند روز برطرف نشد، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید.

در ادامه به بررسی علل رایج درد مقعد و روشهای درمان آن بپردازیم:

علت درد مقعد چیست؟

علتهای بسیار زیادی برای احساس درد در مقعد وجود دارد. بسیاری از این علت ها و بیماریها رایج و کم خطر هستند ولی با این حال نباید به سادگی از کنار آنها عبور کرد. مهمترین علل درد مقعد عبارتند از :

شقاق مقعد

درد همراه با شقاق مقعدی معمولاً در دهانه مقعد احساس میشود، و حاد و تیر کشنده است. معمولاً این درد حین اجابت مزاج تجربه می شود، اما ممکن است در تمام طول روز نیز احساس شود.

شقاق مقعد یک زخم، بریدگی یا شکاف عمیق است که در عضله ی مقعد ایجاد میشود و ترمیم آن نیاز به جراحی دارد. علت این بیماری فشار  و اسپاسم شدید عضله ی مقعدی است. بیماران ممکن است همراه با درد، خارش مقعد و سوزش نیز داشته باشند.مشاهده خون روی دستمال توالت یا مدفوع از دیگر علائم این بیماری به شمار می رود.

 هموروئید (بواسیر)

بواسیر شایع ترین بیماری نشیمنگاهی است. هموروئید سیاهرگ متورم و ملتهب در رکتوم یا مقعد است. اگر سیاهرگ متورم شده داخل کانال مقعد باشد، بواسیر داخلی و اگر اگر سیاهرگ متورم شده خارج کانال مقعد و زیر پوست آن باشد، بواسیر خارجی نامیده میشود.

اگرچه برخی از هموروئیدها می توانند بدون علامت باشند، اما برخی دیگر کاملاً دردناک هستند. دیگر علائم همراه با درد شامل خارش، مشاهده خون در مدفوع یا دستمال توالت است. هموروئید ترومبوزه یک نوع بواسیر به شدت دردناک است، که در نتیجه تجمع لخته خون در بواسیر ایجاد میشود.

یبوست

یبوست شایع ترین اختلال گوارشی است که موجب میشود، دفع مدفوع همراه با فشار باشد و یا بیمار کمتر از ۳ بار در هفته دفع مدفوع داشته باشد. یبوست علت های بسیار زیادی دارد. این مشکل باعث میشود، بیمار برای دفع مدفوع فشار بسیار زیادی را به مقعد وارد کند و به دنبال آن دچار درد شدید مقعدی شود. یبوست باید به سرعت درمان شود، تعلل در درمان این بیماری موجب میشود، عوارض دیگری از جمله بواسیر یا شقاق برای بیمار ایجاد شود.

تنسموس رکتوم

بیماری تنسموس تمایل مداوم به دفع مدفوع است. حتی زمانی که مدفوع برای دفع وجود ندارد. این شرایط اغلب با درد، زور زدن یا گرفتگی همراه است. تنسموس معمولاً خود را در کنار سایر شرایط پزشکی نشان می دهد.

اسپاسم عضلانی

درد مقعدی همچنین می تواند در نتیجه اسپاسم عضلانی در ناحیه لگن ایجاد شود. اسپاسم عضلات مقعدی درد شدید ایجاد میکند اما   به سرعت از بین می رود. این شرایط علت به خصوصی ندارد.

آبسه مقعد

آبسه یکی دیگر از بیماریهای شایع مقعدی است که در اثر تجمع عفونت در زیر پوست اطراف مقعد ایجاد میشود. علت آبسه انسداد یکی از غددی است که به داخل روده تخلیه میشود.  در اثر این بیماری توده ای برجسته و به شدت دردناک در نزدیکی پوست اطراف مقعد ایجاد میشود. برای درمان این بیماری باید عفونت تجمع  کرده در آبسه توسط پزشک تخلیه و در صورت لزوم یک جراحی سرپایی انجام شود.

رابطه جنسی مقعدی

رابطه جنسی مقعدی یکی از علل مهم احساس درد در مقعد است. در این رابطه از مقعد به عنوان عضو جنسی زنانه استفاده میشود. این عمل میتواند فشار زیادی را به مقعد وارد کرده و باعث احساس درد در این ناحیه شود. تا حد ممکن از انجام این رابطه پرهیز کنید زیرا در دراز مدت علاوه بر درد میتواند بیماریهای دیگری از جمله بی اختیاری را به همراه داشته باشد.

پرولاپس مقعد

این شرایط موجب میشود، بخشی از راست روده از مقعد خارج شود. ضعف عضلات مقعد مهمترین علت پرولاپس می باشد. برخی از بیماران این شرایط را با بیرون زدگی بواسیر اشتباه میگیرند. این بیماری در افراد بالای ۵۰ سال شایع تر است. این شرایط می تواند با درد شدید مقعد همراه باشد. همچنین از دیگر علائم پرولاپس مقعد می توانیم به یبوست، ترشحات مخاطی و بی اختیاری مدفوع اشاره کنیم.

بیماری های دیگری نیز ممکن است دلیل درد مقعدی باشد.آنها شامل موارد زیر میشود:

  • فیستول مقعدی
  • تومور خوش خیم
  • یبوست مزمن یا اسهال
  • بیماریهای آمیزشی
  • کیست مویی
  • پروکتالژی مزمن
  • بیماری کرون
  • نهفتگی مدفوع
  • عفونت
  • آسیب / ضربه (مثلاً از رابطه مقعدی، اشیاء خارجی)
  • سندرم لواتور آنی
  • پروکتالژیا خجالتی
  • پروکتیت (التهاب رکتوم)
  • خارش مقعدی (خارش مقعد)
  • سرطان رکتوم
  • افتادگی راست‌روده
  • سندرم زخم رکتوم منفرد
  • کولیت زخمی

 این دلایل شیوع کمتری دارد. با این حال باید در صورت احساس درد در مقعد فوراً برای بررسی علت این درد با پزشک مشورت کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر درد مقعد در عرض چند روز از بین نرفت، یا علائم دیگری مثل خونریزی مشاهده کردید باید برای تشخیص دقیق، با پزشک مشورت کنید. در صورت تجربه هریک علائم زیر در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید:

  •  خونریزی قابل توجه رکتوم
  • بدتر شدن درد همراه با تب بالا
  • سوزش و خارش
  • کاهش وزن
  • تغییر در اجابت مزاج

درمان درد مقعد

اغلب دردهای مقعدی طی درمان صحیح و پیگیری مداوم درمان شده و به صورت کامل بهبود می‌یابند. درد مقعدی ناشی از هموروئید گاهی با درمان‌های ساده رفع می‌شود. البته اگر درد هموروئید و شقاق بیشتر از چند هفته طول بکشد نیاز به درمان‌های پزشکی و جراحی است.

برای تجویز راه حل مناسب برای درد مقعد می‌بایست، به پزشک مراجعه کنید تا پس از تشخیص علت درد راه حل مناسب برای این مشکل تجویز شود.

اما تا قبل از مراجعه به پزشک می‌توان با انجام یک سری راهکارها درد را کاهش داد. از این نکات میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:

  • مقعد را به آرامی با آب گرم بشویید. سپس با دستمال توالت نرم خشک کنید.
  • برای شستشوی مقعد از صابون پرهیز کنید.
  • از لباس زیر نخی استفاده کنید.
  •  استفاده از کرم لیدوکائین می تواند درد را کاهش دهد.
  • در صورت لزوم از یک مسکن بدون نسخه استفاده کنید.
  • نشستن در آب گرم میتواند به کاهش درد شما کمک کند.
  • از رابطه مقعدی پرهیز کنید.

منابع:

https://darman.clinic/%D8%AF%D8%B1%D8%AF-%D9%85%D9%82%D8%B9%D8%AF

https://www.nhs.uk/conditions/anal-pain/

Share