از سیم مسی بدون روکش چگونه در سیستم اتصال به زمین ساختمان استفاده می‌شود؟

کاربرد انواع سیم مسی به عنوان سیم چاه ارت یک نیاز ضروری برای ساختمان‌های مسکونی و تجاری محسوب می‌شود که ساخت آن طبق قانون سازمان نظام مهندسی برای تمام ساختمان‌ها اجباری شده است. از مزایای چاه ارت در ساختمان‌ها و کارخانجات می توان به حفاظت از کارگران در برابر برق گرفتگی هنگام کار با دستگاه‌های صنعتی، تخلیه ولتاژهای اضافی مدار در چاه ارت و جلوگیری از آسیب رسیدن به دستگاه‌های الکتریکی یا الکترونیکی اشاره کرد.

پیشنهاد می کنیم قبل از خرید سیم مسی بدون روکش از متخصصین این امر راهنمایی بگیرید. ما در این مطلب با کمک برخی مهندسین برق و عمران مشغول در صنعت ساخت و ساز سعی کردیم تا شمایی کلی از اجزای یک سیستم ارتینگ ترسیم کنیم.

تجهیزات مورد نیاز برای احداث چاه ارت چیست؟

چاه ارت گودالی به عمق ۵ تا ۱۰ متر و با قطر ۸۰ سانتی متر در زمین است که به صورت میله ای حفر می شود و معمولا در درون چاه از یک سبد مسی یا صفحه ارت با خلوص مس ۹۹ درصد استفاده می شود. تجهیزات و لوازم چاه ارت از جنس مس یا گالوانیزه گرم که رسانایی الکتریکی بالایی دارد است. هر چه ابعاد صفحه مسی و قطر سیم مسی بیشتر باشد مقاومت الکتریکی زمین کمتر خواهد شد.

قیمت سیم چاه ارت، تجهیزات و لوازم نسبت به خاک زمین و محل اجرای چاه کاملا متفاوت است. در برخی از موارد در زمین‌های سنگلاخی با مقاومت الکتریکی بسیار بالایی ممکن است مجبور شوید تا از دو حلقه چاه برای رسیدن به مقاومت زیر ۲ اهم استفاده کنید.برای رسیدن به استاندارد مقاومت زیر دو اهمی برای چاه ارت در نقاط مختلف کشور چالش‌های متفاوتی وجود دارد.

برای مثال در استان گیلان با توجه به مقاومت کمتر خاک مرطوب به نسبت خاک‌های خشک و کویری (مثلا استان یزد) ممکن است زمان و هزینه کمتری برای احداث چاه ارت لازم باشد اما مسئله خوردگی و زنگ زدگی فلزات ممکن است چالش هایی برای ما ایجاد کند.

نحوه اجرای ارتینگ

اجرای ارتینگ را می توان به دو صورت حفر چاه ارت و راد کوبی انجام داد.

در اجرای حفر چاه باید حتما از سبد مسی و صفحه ارت مسی و یا گالوانیزه استفاده کرد و سیم ارت به صفحه مسی چاه ارت در سه نقطه جوش آرگون زده شود تا محل اتصال سیم و صفحه سولفاته نکند.همچنین برای بهبود کارایی چاه ارت از تکنیک همبند کردن سیم ارت به فونداسیون یا میلگرد (آرماتور ) استفاده می شود. لیست زیر برخی از مهم ترین تجهیزات لازم برای اجرای سیستم ارتینگ است.

سیم مسی ارت (کابل مسی بدون روکش)

برای آشنایی بیشتر با فرایند ارت کشی ابتدا لازم است تا با سیم مسی بدون روکش ارت آشنایی بیشتری داشته باشیم. کابل بدون روکش ارت نوعی هادی الکتریکی بدون روکش تشکیل شده از هفت رشته مفتول مسی به هم تابیده شده با سطح مقطع گرد است. سیم بدون روکش مسی یا کابل مسی ارت یکی از اصلی ترین وسایل لازم برای ارت کشی محسوب می شود.

از سیم مسی بدون روکش برای تخلیه ولتاژهای اضافی در زمین و انتقال و توزیع برق استفاده می شود؛ هرچند برای حفر چاه ارت به طور معمول از سیم مسی با قطر ۳۵ که مقاومت الکتریکی کمتری دارد استفاده می شود. سیم مفتول مسی بدون روکش دارای خلوص مس ۹۹/۹۸ می باشد که طبق استاندارد BS 7884:1997 تولید می شود و دارای تاییدیه استاندارد از شرکت توانیر می باشد.

قیمت کابل مسی بدون روکش به موارد زیادی از جمله وزن کابل مسی بدون روکش، قطر سیم مسی چاه ارت و برند تولید کننده سیم بستگی دارد. همچنین عوامل دیگری مانند قیمت مس و ضایعات مس هم تاثیر مستقیمی بر قیمت سیم مسی بدون روکش ارت دارند.

انواع سیم مسی بدون روکش

سیم‌های مسی بدون روکش مسی لخت در سطح مقاطع زیادی تولید می شوند. سطح مقطع سیم‌های مسی بدون روکش از ۱۶ شروع می شود و تا ۲۴۰ ادامه دارد. سیم نمره ۳۵ و ۵۰ در سیستم ارتینگ بسیار پر مصرف هستند و از ۷ یا ۱۹ رشته مفتول مسی به هم تابیده شده تشکیل می شوند.

اطلاعات سایر سیم‌های مسی بدون روکش بر حسب سطح مقطع به شکل زیر است:

• کابل مسی لخت نمره ۱۶ (۷ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۱۶: ۰.۱۴۴ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۲۵ (۷ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۲۵: ۰.۲۲۵ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۳۵ (۷ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۳۵: ۰.۳۱۵ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۵۰ (۷ و یا ۱۹ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۵۰: ۰.۴۵ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۷۰ (۱۹ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۷۰: ۰.۶۳ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۹۵ (۱۹ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۹۵: ۰.۸۵۵ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۱۲۰ (۱۹ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۱۲۰: ۱.۰۸ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۱۵۰ (۳۷ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۱۵۰: ۱.۳۵ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۱۸۵ (۳۷ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۱۸۵: ۱.۷۱ کیلو‌گرم)
• کابل مسی لخت نمره ۲۴۰ (۳۷ و یا ۶۱ لایه هوایی) – (وزن هر متر سیم مسی نمره ۲۴۰: ۲.۲۱ کیلو‌گرم)

سیم مسی هوایی قابلیت رسانایی الکتریکی بسیار بالایی دارد؛ جالب است بدانید که هر چقدر سطح مقطع سیم مسی بیشتر شود مقاومت الکتریکی کمتری خواهد داشت.

سیم‌های ارت هم به دو دسته سیم‌های مسی ارت لخت و سیم روکش دار ارت تقسیم می شوند. سیم‌های ارت بدون روکش مانند سیم سایز ۷۰ و سیم نمره ۹۵ و سیم نمره ۱۲۰ که دارای ۱۹ رشته مفتول مس هستند از طریق دستگاه STRAND بهم تابیده می شوند.

استاندارد‌های خاصی برای اجرای ارتینگ وجود دارد که رعایت آن‌ها بسیار مهم و ضروری است برای مثال در اجرای سیستم ارتینگ سیم‌های استفاده شده در خارج از خاک باید دارای روکش سبز و زرد باشند که از خطر برق گرفتگی افراد جلوگیری کنند.

صفحه ارت مسی

صفحه ارت مسی صفحه ای با خلوص مس ۹۹ درصد است.

سبد ارت

سبد ارت الکترودی است که با سیم مسی بافته شده است.

باکس تست ارت

باکس تست ارت برای اتصال چاه ارت به انشعابات ارت ساختمان به کار می رود.

جوش کدولد یا آرگون

جوش کدولد یا آرگون جوش اتصالی رسانا و مستحکم بین سیم و صفحه مسی است.

کلمپ ارت

از کلمپ ارت برای اتصال سیم به صفحه مسی استفاده می شود.

مایع کاهنده مقاومت چاه ارت

مایع کاهنده مقاومت چاه ارت خاصیت قلیایی دارد و باعث احیا مقاومت چاه ارت می شود.

بنتونیت و مواد کاهنده ارت

بنتونیت و مواد کاهنده ارت پودری با خاصیت جذب آب فراوان و کاهش دهنده مقاومت زمین است.

دستگاه ارت سنج

دستگاه ارت سنج برای اندازه گیری مقاومت الکتریکی زمین به کار می رود.

منبع: وب‌سایت دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان inbr.ir