پیشنهاد ایجاد مناطق آزاد مشترک میان کشورهای ساحلی خزر | رویکرد برد–برد باید جایگزین رقابتهای منفی شود
معاون امور حقوقی و بینالمللی و نماینده ویژه جمهوری اسلامی ایران در امور دریای خزر، در نشست استانداران استانهای ساحلی خزر با تأکید بر ضرورت همافزایی و اقدامات مشترک میان پنج کشور ساحلی، خزر را «یک حوزه تمدنی، اقتصادی و زیستمحیطی واحد» دانست و گفت: استانها بهعنوان بازیگران خط مقدم، میتوانند آیندهای مبتنی بر صلح، رفاه و همکاری پایدار برای این پهنه ارزشمند رقم بزنند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، متن سخنرانی دکتر کاظم غریب آبادی، معاون امور حقوقی و بینالمللی و نماینده ویژه جمهوری اسلامی ایران در امور دریای خزر در نشست استانداران استانهای ساحلی دریای خزر بدین شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
استانداران محترم استانهای ساحلی کشورهای حاشیه دریای خزر؛
میهمانان ارجمند؛
خانمها و آقایان،
مایه خوشوقتی است که امروز در جمع مسئولانی حضور دارم که هر یک نقش مهمی در مدیریت، توسعه و آیندهسازی برای سواحلو مردمان دریای خزر بر عهده دارند. حضور شما، به معنای گردهمآمدن تجربه، ظرفیت و ارادهی مشترکی است که میتواندآیندهی خزر را متحول سازد. دریای خزر برای همه ما نهتنها یک پهنه آبی، بلکه یک حوزه تمدنی، اقتصادی، محیطزیستی و امنیتیواحد است؛ حوزهای که سرنوشت استانهای ما را به یکدیگر پیوندداده و ما را به همکاری سازنده نیازمندتر از هر زمان دیگر میسازد.
استانهای ساحلی در هر پنج کشور، نقش مهمی را در مدیریت منابع غنی خزر بر دوش دارند. از شیلات ارزشمند این دریا گرفته تا ذخایر حیاتی انرژی، از بنادر تجاری گرفته تا مسیرهای ترانزیتی و کریدورهای بینالمللی، هر یک به نحوی با حوزه تحت مدیریت و برنامهریزی شما ارتباط دارد. دریای خزر بزرگترین منبع ماهیان خاویاری جهان است و ظرفیتهای بینظیر شیلاتی آن برای امنیت غذایی منطقه اهمیت بنیادین دارد. این منبع ارزشمند نیازمند مدیریت علمی، مبارزه با صید غیرقانونی، و برنامههای مشترک برای بازسازی ذخایر است؛ اموری که بدون هماهنگی میان استانهای ساحلی امکانپذیر نخواهد بود.
خزر همچنین یکی از محورهای مهم انرژی در سطح منطقه است. ذخایر قابل توجه نفت و گاز، فرصتی برای رونق اقتصادی،همکاری علمی و صنعتی و توسعه زیرساختها در اختیار ما قرارمیدهد. با تعریف پروژههای مشترک میان استانهای ساحلی و ایجاد زمینههای سرمایهگذاری متقابل، میتوانیم این ظرفیت را به گونهای توسعه دهیم که به رفاه همه مردم منطقه منجر شود.
در کنار منابع انرژی، بنادر تجاری استانها نقش کلیدی دراتصال اقتصادی کشورهای ساحلی ایفا میکنند. خزر نقطه تلاقی طبیعی مسیرهای ترانزیتی شمال–جنوب و شرق–غرب است. با تقویت ظرفیت بنادر، توسعه زیرساختهای حمل و نقل و هماهنگی در حوزه لجستیک، میتوانیم سهم خزر را در تجارت بینالمللی بهطور معنیداری افزایش دهیم و کریدورهای موجود رابه مسیرهای پایدار و رقابتپذیر تبدیل کنیم. همکاری استانها دراین حوزه میتواند بنیانگذار شبکهای باشد که در آن، ترانزیت کالاو مسافر میان کشورهای ساحلی، روان، امن و اقتصادی انجام شود.
تنوع فرهنگی و قومی در حوزه خزر، ثروتی کمنظیر است که زمینهساز ارتباطات انسانی، گردشگری، همکاریهای فرهنگی وتوسعه روابط میان استانهاست. این تنوع میتواند پایهای برایگسترش برنامههای مشترک فرهنگی، ایجاد مسیرهای گردشگری میان شهرهای ساحلی، و تقویت ارتباط میان جوامع محلی باشد. توسعه گردشگری خزر— از گردشگری دریایی گرفته تا اکوتوریسم— اگر بهصورت هماهنگ دنبال شود، میتواند به یکیاز مهمترین موتورهای رشد اقتصادی در سراسر منطقه تبدیل شود.
ایده ایجاد مناطق آزاد مشترک میان کشورهای ساحلی خزر نیز ظرفیتی راهبردی است که میتواند تجارت، سرمایهگذاری وهمکاری صنعتی را چندین برابر افزایش دهد. چنین مناطقی میتوانند حلقه پیوند اقتصادهای محلی و ملی باشند و بستری فراهم کنند تا شرکتها و سرمایهگذاران از همه کشورهای ساحلی در فضایی امن، شفاف و سودمند فعالیت کنند.
در خزر، امنیت، توسعه و محیط زیست سه موضوع جدا از هم نیستند؛ سه رکن یک واقعیت واحدند. پایداری محیط زیست شرط تداوم شیلات، گردشگری، انرژی و ترانزیت است؛ امنیت شرط توسعه اقتصادی است؛ و توسعه پایدار شرط امنیت بلندمدت. استانهای ما باید با تبادل تجربه و هماهنگی عملی، سازوکاری مشترک برای مقابله با چالشهای اقلیمی، آلودگی دریایی، مدیریت بحران و حفاظت از اکوسیستم خزر ایجاد کنند.
با تعریف پروژههای مشترک میان استانهای کشورهای ساحلی—در حوزههایی مانند شیلات، گردشگری، انرژی، محیط زیست،مدیریت بحران، بنادر و ترانزیت—میتوانیم خزر را از یک پهنه همکاری بالقوه به یک حوزه همکاری بالفعل تبدیل کنیم. آیندهای که برای خزر ترسیم میکنیم باید آینده صلح، همکاری و رفاه مشترک باشد؛ آیندهای که در آن رقابتهای منفی جای خود را به مشارکت برد–برد بدهد و مردم همه استانهای ساحلی از ثمرات آن برخوردار شوند.
امروز بیش از هر زمان دیگر روشن است که استانداران میتوانند مهمترین بازیگران در تحقق این چشمانداز باشند. شمامستقیمترین ارتباط را با مردم، اقتصاد محلی، محیط زیست ساحلی و زیرساختهای حیاتی دارید. تصمیمات این نشست میتواند مسیر جدیدی برای همکاری میان استانهای ساحلی پنج کشور ایجاد کند و دریای خزر را به الگویی از صلح، همکاری سازنده و توسعه متوازن تبدیل نماید.
از توجه شما سپاسگزارم.
دیدگاه