همه چیز راجع به تاریخچه هواپیما در ایران

 تا به حال برایتان سوال پیش آمده که این غول آهنی پرنده که شما را در حداقل زمان به سفر می برد از چگونه به ایران وارد شده است؟ داستان هواپیما در ایران با ورود اولین بالن در زمان ناصرالدین شاه قاجار آغاز شد. دو مرد فرانسوی و آمریکایی با استفاده از بالن در تبریز و تهران انواع پروازهای نمایشی انجام دادند که این پدیده نظر همگان را به خود جلب کرد. سال ها بعد هواپیما توسط برادران رایت که بشریت مدیون آن ها است، اختراع شد. این اختراع بلافاصله وارد ایران نشد و ده سال طول کشید تا اینکه در سال ۱۲۹۲ هجری شمسی خلبانی لهستانی به اسم کوزمینسکی، قطعات یک هواپیما را از روسیه به ایران آورد تا شاید منبع درآمدی خوب پیدا کند. این بود آغاز داستان رسمی هواپیما در ایران و مقدمه ای بر سفرهای سریع امروزی که به راحتی با خرید بلیط هواپیما  آنلاین، تلفنی و حضوری هرلحظه انجام می شود.

اولین پرواز بر فراز ایران

همانطور که گفته شد کوزمینسکی که پیشگام شده بود، در سال ۱۲۹۲ هجری شمسی قطعاتی را که از روسیه به بندر انزلی آورده بود با ماشین به تهران منتقل کرد. سپس در تهران آن ها را مونتاژ کرد و در نهایت موفق شد اولین هواپیما را در آسمان ایران در پیش چشمان ترسیده ی مردم به پرواز در آورد. البته از آنجاییکه هواپیمایی در ایران از قبل وجود نداشت، خبری از فرودگاه هم نبود پس خلبان لهستانی چاره ای نداشت جز اینکه در میدان مشق هواپیمایش را به زمین بنشاند.

اولین خط هوایی در ایران کدام بود؟

پرواز های نمایشی تا مدت ها مورد علاقه ی ایرانیان بود و بسیار رونق گرفت. عدم وجود یک فرودگاه اما این پروازها را به شدت سخت کرده بود پس راه چاره ای نیاز بود. پس از انجام درخواست های فراوان و پیگیری ها از جانب دولت انگلستان در نهایت دولت وقت ایران زمینی را در جنوب پایتخت یعنی تهران، برای فرود و برخواستن هواپیماها در نظر گرفت. همین حرکت جای پای هواپیما را در ایران سفت تر کرد و باعث اولین جرقه برای راه اندازی خطوط هوایی در ایران شد. سرانجام در سال ۱۳۰۳ شمسی اولین سرویس هوایی ایران ( با یاری شرکت های اروپایی ) تاسیس شد.

همچنین در سال ۱۳۲۱ اولین شرکت هواپیمایی ملی در ایران با نام “ایرانیان ایرویز” تاسیس شد. ایرانیان ایرویز را گروهی از بازرگانان ایرانی برای جابجایی بار و مسافر در مسیرهای داخلی پایگذاری کردند. حتی این شرکت هفته ای یک بار پرواز به اروپا نیز داشت. ناوگان این شرکت با چند هواپیمای داگلاس DC3 شروع به کار کرد که به مرور زمان چند هواپیمای DC4 و ویسکانت هم به جمعشان اضافه شد. دوازده سال پس از شروع به کار این هواپیمایی ، یک شرکت هواپیمایی خصوصی نیز پا عرصه آسمان های ایران گذاشت. هواپیمایی پرشین ایروسرویسز که با نام پاس نیز شناخته می شد ابتدا فقط برای انتقال بار پرواز داشت اما بعد ها مسافران را نیز در مسیرهای داخلی به تهران نیز جابجا می کرد.

شرکت هواپیمایی ایران(هما)

در اواخر سال ۱۳۴۰ آسمان ایران شاهد ادغام شرکت ایرانیان ایرویز و پرشین ایرسرویسز با یکدیگر و شکل گیری شرکت هواپیمایی ملی ایران “هما” که با نام بین المللی ایران ایر شناخته می شد، تاسیس شد. این شرکت با در دست داشتن امکانات هر دو شرکت، مسیرهای بیشتری را برای مسافران خود ایجاد نمود. اولین پرواز این شرکت به وسیله ی یک بوئینگ ۱۰۰-۷۲۷ در مسیر تهران به بیروت برگذار شد. پس از این پرواز بود که شرکت هما یا همان ایران ایر هواپیما های جت دیگر مانند بوئینگ ۱۰۰-۷۳۷ و ۷۴۷ از نوع ۱۰۰ و ۲۰۰ و اس پی را به ناوگان خود اضافه نمود.

دستاورد های هواپیمایی هما

شرکت ایران ایر پیشگام در حوزه ی خود بود و دوران طلایی طولانی داشت. بیست سال اول فعالیت این شرکت از پر افتخارترین دوره ها در سابقه اش می باشد. حتی در آن زمان پروازهای بدون توقف زیادی به کشورهای اروپایی انجام می شد و تنها پرواز به نیویورک از ایران بود که با یک توقف در لندن انجام می شد. همین قضیه باعث شد ایران ایر عنوان طولانی ترین خط هوایی بدون توقف در جهان را نصیب خود کند. در ادامه بخشی از مهم ترین دستاورد های شرکت را ذکر نماییم:

• ایران ایر در سال ۱۳۴۲ به عضویت یاتا درآمد.
• هواپیما های بوئینگ ۷۴۳ و ۷۴۷ را از سال های ۱۳۵۰ به ناوگان هوایی اش اضافه شد.
• در سال ۱۳۵۵ با استفاده از هواپیما های لوکس عنوان ایمن ترین شرکت هواپیمایی جهان را از آن خود کرد.
• در سال ۱۳۵۶ مجدد ۶ فروند ایرباس آ-۳۰۰ به ناوگان این شرکت اضافه شد.

جمع بندی

در این مقاله ما تاریخچه هواپیما را بررسی نمودیم و شما را با ورود اولین هواپیما به ایران و همچنین شکل گیری اولین شرکت های هواپیمایی آشنا کردیم. در حال حاضر ۲۲۰ فروند هواپیمای مسافربری در ناوگان حمل و نقل هوایی ایران وجود دارد که متعلق به ۱۶ شرکت هواپیمایی می باشد. ممنون که در روایت داستان پر فراز و نشیب هواپیما با ما همراه بودید.