ثبت ملی گلاب گیری روستای گیلده شفت| افزایش باغ ها و سایت های گلاب گیری
گلاب گیری در روستای گیلده شفت به صورت سنتی از اواخر قاجار رواج داشت. با ایجاد نخستین سایت گلاب گیری جدید در سال ۸۹، باغ ها و سایت های گلاب گیری توسعه یافت و گلاب گیری گیلده به عنوان یک میراث معنوی در فهرست آثار ملی ثبت شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، مهری شیرمحمدی در شبستان نوشت:
۱۴دی ماه، مراتب ثبت سه میراث ناملموس گیلان به استاندار ابلاغ شد. در میان این سه اثر معنوی، گلاب گیری روستای گیلده از توابع شهرستان شفت، به شماره ۲۱۴۴ نیز ابلاغ شد. به گفته اهالی، نام این روستا برگرفته از باغهای گل محمدی و بنفشه در این روستا بوده است و گلاب گیری و تهیه دیگر عرقیات سنتی، در گذشته، در این روستا به صورت سنتی رواج داشت.
سال ۱۳۸۹، یکی از ساکنان این روستا به نام «مرتضی محمدی» با راه اندازی نخستین سایت گلاب گیری، شیوه گلاب گیری به شکل جدید و با دستگاه تقطیر را ترویج کرد. یک سال بعد، با برگزاری جشنواره سنتی گلاب گیری در گیلده، اقبال به توسعه باغ های گل در این روستا و سایت های گلاب گیری افزایش یافت.
«مرتضی محمدی» با ابراز خرسندی از ثبت ملی گلاب گیری به نام روستای گیلده می افزاید: سال ۸۹ که اولین سایت گلاب گیری را راه اندازی کردم، تصور نمی کردم به این سرعت گلاب گیری در این منطقه توسعه یابد.
وی با اشاره به روش سنتی گلاب گیری توسط نیاکانش، ادامه می دهد: پدرم باغ گل کوچکی با ۹۰ بوته در حیاط داشت که به صورت سنتی سالانه گلاب تولید می کرد. من بوته های گل محمدی را افزایش دادم و اکنون ۲۵۰ بوته گل محمدی پرورش داده ام.
محمدی ادامه می دهد: برای آموزش روش جدید گلاب گیری، مدتی به کاشان رفتم و با تهیه یک دیگ تقطیر با هزینه ۴۰۰ هزار تومان، گلاب گیری را در گیلده آغاز کردم و با توسعه کارم توانستم، طی چند سال پنج دیگ تقطیر دیگر تهیه کنم و سال اخیر نیز تعداد دستگاه ها را به ۹ دیگ تقطیر افزایش دادم.
وی با اشاره به پیک گلدهی در اردیبهشت و خرداد هرسال یادآور می شود: در زمان گلدهی، باغ گل بنده کفاف نمی دهد و از باغداران اطراف نیز گل های محمدی را خریداری می کنم. پس از پایان دوره گل دهی و در دیگر فصول، سایت باز هم فعال است و دیگر عرقیات سنتی در این سایت تولید می شود.
محمدی یادآور می شود: در هر دیگ حدود ۲۰ کیلو گل محمدی را همراه با ۳۰ لیتر آب حدود چهار ساعت می جوشانیم وسپس خاموش می کنیم. بخار آب از لوله های تقطیر داخل دیگ های دیگری می رود که در حوضچه های آب سرد تعبیه شده است. برای تهیه گلاب موسوم به گلاب دو آتیشه نیز به جای آب از گلاب استفاده می می شود. این نوع گلاب، عطر بیشتری دارد. در حال حاضر قیمت هر لیتر گلاب ۴۰هزار تومان است.
وی ابراز امیدواری می کند ثبت ملی گلاب گیری باعث توسعه باغ های روستاهای اطراف و سایت های گلاب گیری گردد.
دهیارگیلده نیز ضمن ابرازخرسندی از اشتغال زایی در این منطقه با افزایش تولیدگل محمدی و فرآورده های آن، درباره برگزاری جشنواره گلاب گیری در این روستا می گوید: بهمنظور شناساندن ظرفیت های روستا، ترویج، کاشت و گسترش گل های محمدی و تولیدگلاب و عرقیات سنتی، جشنواره گلاب گیری در گیلده برای نخستین بار در سال ۹۴ اجرا شد و با استقبال خوب مردم شفت و دیگر شهرستان های اطراف، این جشنواره چهار سال پی در پی برگزار شد.
«میلادبینای» می افزاید: در گذشته چهار هکتار زمین زیر کشت بوته های گل محمدی بود و با توسعه باغ ها در سال های اخیر، در حال حاضر ۱۲هکتار زمین با ۱۵هزار بوته زیر کشت گل محمدی است و سایت های گلاب گیری هم از یک سایت به چهار سایت افزایش یافته است. در حال حاضر سایت گلاب گیری؛ مرتضی محمدی، جواد یوسفی، علی اصغر ایزدی و علی رهنما در روستای گیلده فعال است.
بینای با اشاره به عدم برگزاری جشنواره گلاب گیری در سال جاری می افزاید: با وجود برنامه ریزی برای اجرای جشنواره گلاب گیری، به دلیل شیوع ویروس کرونا و عدم تجمعات، امسال نتوانستیم جشنواره گلاب گیری برگزار کنیم.
دهیار گیلده یادآور می شود: سایت های گلاب گیری، پس از پایان پیک گلدهی گل محمدی، دیگر عرقیات سنتی و گیاهی را تهیه می کنند. عرقیاتی که از گیاهان طبیعت گیلان تهیه می شود نظیر ؛ عرق گزنه، عرق برگ درخت گردو، آلوئه ورا، خالی واش، بینه محلی و… .
وی با اشاره به توسعه باغ های گل محمدی و سایت های گلاب گیری، امیدوار است دیگر صنایع تبدیلی مرتبط نیز گسترش یابد و می افزاید: با افزایش تعداد سایت های گلاب گیری، بوته های گل های محمدی روستای گیلده پاسخگو نیست به همین دلیل در روستاهای همجوار نظیر بوته های گل محمدی کشت شده و از دیگر روستاهای شهرستان شفت نظیر؛ خرطوم، کمسار و … نیز گل های محمدی در زمان گلاب گیری به سایت های گلاب گیری گیلده آورده می شود.
مدیر میراث فرهنگی و صنایع دستی شهرستان شفت با اشاره به سنت گلاب گیری در روستای گیلده می گوید: اگرچه تاریخ دقیقی از گلاب گیری سنتی در گیلده وجود ندارد، ولی به نظر می رسد به روش سنتی از اواخر دوره قاجار در گیلده گلاب گیری وجود داشته است.
«رسول فروغی» ضمن تقدیر از جهاد کشاورزی شهرستان شفت می افزاید: رفع موانع تولید از سوی جهاد کشاورزی موجب شده از سال ۸۹ تاکنون، باغ های گل محمدی نیز توسعه یابد.
وی ابراز امیدواری می کند؛ با ثبت ملی گلاب گیری به نام روستای گیلده شفت و از بین رفتن ویروس کرونا، پنجمین سال جشنواره گلاب گیری در سال ۱۴۰۰ در گیلده برگزار گردد.
دیدگاه