طرح بازآفرینی رشت صرفاً موزاییکی کردن پیاده راه نیست/ ایجاد پارکینگ‌های طبقاتی در مجاورت بازار سنتی رشت ضربه‌ی مهلک بر شریان اقتصادی بازار وارد می‌کند
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، سرای میخچی که از آثار بجا مانده دوره پهلوی است، در هفتم اسفندماه سال ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۱۵۵۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، لیکن به سبب طی ننمودن فرآیند قانونی تکمیلی بر اساس رای صادره و حکم دیوان عدالت اداری در سال ۱۳۹۱ از فهرست آثار ملی خارج گردید.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، با توجه به انعکاس برخی موضوعات پیرامون بنای تاریخی سرای میخچی روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان بر خود لازم می داند نکاتی چند در این خصوص جهت تنویر افکار عمومی ارائه نمایید.
سرای میخچی بعنوان اثری تاریخی جزء مجموعه بافت تاریخی و ارزشمند شهر رشت و بازار تاریخی آن محسوب می شود که در حریم بنای ثبتی هتل فردوسی و در جوار مجموعه ای از آثار تاریخی واجد ارزش همچون خانه تاریخی چینی چیان، ساختمان تاریخی شورا و ساباط ورودی آن قرار گرفته است.
با توجه به قرارگیری این بنا در محدوده بافت تاریخی، ارزش مطالعات معماری و بوم شناختی آن دوچندان بوده و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان با نگاهی توسعه محور در حوزه معماری، تاریخی و فرهنگی به آن می نگرد.
سرای میخچی که از آثار بجا مانده دوره پهلوی است، در هفتم اسفندماه سال ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۱۵۵۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، لیکن به سبب طی ننمودن فرآیند قانونی تکمیلی بر اساس رای صادره و حکم دیوان عدالت اداری در سال ۱۳۹۱ از فهرست آثار ملی خارج گردید. اگرچه تعلل در صیانت این اثر تاریخی را می توان جزئی از آثار زیانبار و ناخوشایند در کارنامه عملکرد مدیران گذشته تلقی کرد اما دولت تدبیر و امید همچنان بر آن بوده با تمامی ظرفیت های قانونی برای جلوگیری از تخریب بناهای تاریخی استفاده نماید.
ذکر این نکته ضروریست که موضوع حفاظت از ابنیه تاریخی و ثبت آنها یکی از شرایط قانونی و مقرراتی از سوی میراث فرهنگی تلقی می شود، درحالی که در مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به ضوابط و شاخص های لازم جهت بازیابی هویت شهرسازی و معماری اسلامی- ایرانی به خوبی در «فرایند تهیه و اجرای طرح های معماری بناها و فضاهای شهری ، طرح های شهرسازی و توسعه شهری و روستایی (بند ۲-۱-۱)» اشاره شده و «رعایت هماهنگی با بستر طبیعی، فرهنگی و تاریخی و نیز توجه به مزیت های خاص شهر و روستا (بند ۲-۱-۳)» و همچنین رعایت اصل نظم و نظام با توجه به بستر طبیعی، فرهنگی و تاریخی شهر تاکید شده است؛ این در حالیست که در صورت ضرورت بازسازی بنا در بافت تاریخی حفاظت از بناها و بافت های فرهنگی و تاریخی و مکاشفه ارزش¬های پنهان آنها با اشاره در بخشی از تبصره ذیل بند ۲-۱-۶ ضوابط شورای عالی معماری و شهرسازی «بازسازی در این بخش از شهرها، درخصوص بناهای ساخته شده تا سال ۱۳۴۰هجری شمسی صرفا بصورت عین به عین امکان پذیر خواهد بود.» با توجه به موارد مطروحه، ضوابط مورد اشاره از الزامات بوده و بر همین اساس حوزه معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی طی نامه های شماره ۳۴۰/۵۱۱۰۶ مورخ ۲/۹/۹۲ و ۳۰۰/۴۵۸۶۰ مورخ ۲۳/۷/۹۲ و نیز ۳۴۰/۷۱۰۲۴ مورخ ۲۰/۱۲/۹۲ صراحتاً اذعان نموده است که از هرگونه اقدام منجر به صدور پروانه برای ملک مذکور ممانعت به عمل آمده و موضوع در شورای عالی معماری و شهرسازی مورد بحث و بررسی کارشناسی قرار گیرد. ذکر این نکته لازم بنظر می رسد که بر اساس مستندات موجود در کمیسیون ماده ۵، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی استان گیلان براساس تصمیمات اتخاذ شده آن کمیسیون در تاریخ ۲/۳/۹۱ تغییر کاربری و احداث پارکینگ در پنج طبقه را منوط به نظر شورای عالی معماری و شهرسازی دانسته است.
حال آنکه در مکاتبات دفتر حفظ و احیاء بناها ، بافت ها و محوطه های تاریخی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور با شهرداری رشت نیز در این خصوص اعلام نظر لازم صورت گرفته و این اداره کل نیز طی نامه شماره ۵۷۱۰/۱۳۱/۹۵۳ مورخ ۲۴/۷/۹۵ مجدداً موضوع ثبت بنا را به مالک ابلاغ تا از تخریب آن جلوگیری شود.
ناگفته پیداست طرح بازآفرینی شهر رشت که در جلسات مختلف مستمراً مورد پیگیری همه ی دستگاه های اجرایی به ویژه شهرداری رشت می باشد، صرفاً به موزاییکی کردن پیاده راه فرهنگی میدان شهرداری رشت ختم نمی شود بلکه ملحوظ نمودن تمامی عناصر و عوامل شکل دهی طرح بازآفرینی می بایست در کانون توجه قرار گیرد. تخریب بناهای تاریخی و در نوردیدن هویت بافت به صرف سرمایه گذاری های غیر قاعده¬مند تا چه اندازه می تواند با میثاق طرح بازآفرینی همخوانی داشته باشد؟! از یک سو برآنیم شهر رشت از هویت تاریخی برخوردار شود و از سوی دیگر از سربرآوردن برج های تجاری در دل بافت تاریخی حمایت می کنیم! این یک تناقض آشکار در طرح بازآفرینی است ؛ در عین حال آیا توجه می شود با ایجاد پارکینگ های طبقاتی در تلفیق با مجموعه های تجاری در مجاورت بازار سنتی چه ضربه ی مهلکی بر شریان اقتصادی این بازار وارد می شود؟ همگان بر این نکته واقفند بازار رشت یک تداعی خاطره برای مردم استان و نیز جاذبه ی ارزشمند برای گردشگران است که عملا با ایجاد این نوع پروژه ها ، بازار سنتی رشت و جذابیت های آن از حیز انتفاع ساقط می شود.
تکرار اشتباه مدیران قبلی صحه گذاشتن بر رفتار غیر کارشناسی و غیر اصولی است که همین امر تعداد زیادی از بناهای تاریخی را یکی پس از دیگری دچار خسران و نابودی نموده و مردم عزیزمان در موقعیت های مختلف واکنش خود را از نابودی آثار میراث فرهنگی اعلام کرده اند، حال که دولت تدبیر و امید در حال طی کردن مسیر عقلانیت و حفظ هویت ملی و تاریخی است ، آیا پیمودن راه اشتباه طی شده ضربه¬ی مهلک بر میراث فرهنگی نخواهد بود؟!
امید است با حفظ ، صیانت و احیای بناهای تاریخی از جمله سرای میخچی جریان فرهنگی و هویتی شهر رشت به گونه ای هدایت شود تا بر اعتبار متکی بر پیشینه ی تاریخی استان گیلان افزوده به نحوی که دغدغه ی افکار عمومی و آحاد جامعه مرتفع گردد .
دیدگاه