پیشنهاد حذف سربازی اجباری ، تشکیل ارتش حرفهیی + عکس
به گزارش دیارمیرزا : مرکز پژوهشهای مجلس هدف خود از این بررسی را نیز وجود اشکالات و کاستیهای شایان توجه در وضعیت کنونی سیستم خدمت وظیفه اعلام کرده است و دو الگوی سربازی حرفه و داوطلبانه را مطرح میکند. قانون سربازگیری فعلی حدود ۷۰ سال قدمت دارد و مربوط به دورهیی خاص اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و […]
به گزارش دیارمیرزا : مرکز پژوهشهای مجلس هدف خود از این بررسی را نیز وجود اشکالات و کاستیهای شایان توجه در وضعیت کنونی سیستم خدمت وظیفه اعلام کرده است و دو الگوی سربازی حرفه و داوطلبانه را مطرح میکند. قانون سربازگیری فعلی حدود ۷۰ سال قدمت دارد و مربوط به دورهیی خاص اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ایران است.
این گزارش می افزاید: عصر فئودالیسم و عبور به سوی شبه بورژوازی پهلوی، شاید میتوانست توجیهگر نظام سربازگیری اجباری باشد؛ اما تکامل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی امروز ایران و جهان، چنین سیستمی را ناکارآمد کرده است. طی نیم قرن، هرگاه جوانی از محیط روستایی یا شهری به عنوان سرباز به درون پادگانی میرفت، محیط نیروهای مسلح جذابیت زیادی میتوانست داشته باشد زیرا سرباز در آنجا غیر از فعالیت نظامی، امورات زندگی را هم میآموخت که برای پس از پایان خدمت سربازی او نیز موثر بود. تحولات فرهنگی و اجتماعی به گونهیی رقم خورده است که به ندرت میتوان پذیرفت یک جوان امروزی برابر هزینه بهترین سالهای عمرش، از محیط سربازخانه و پادگان چیز مطلوبی دست او را بگیرد که برای پس از پایان خدمت سربازی موثر باشد. در واقع سرباز دیروز با دست تهی میآمد و هنگامی که میرفت، با یک شخصیت شکل گرفته در سربازی از پادگان میرفت؛ اما امروز یک جوان سرباز، عموما با شخصیت شکل گرفته تحت تاثیر خانواده، مدرسه، رسانه، دانشگاه، ورزشگاه، اینترنت وارد نیروهای مسلح میشود و جایی برای شکلدهی به شخصیت باقی نمیماند. از این حیث نقش تکاملی که در گذشته سربازی بازی میکرد را امروز نمیتواند بازی کند.
از همین رو مرکز پژوهشها نیز در بررسیهای خود بر این نکته تاکید کرده است که نقش و تاثیر شگرف فناوریهای نوین نظامی الزامات نوینی را در رابطه با فلسفه سربازی پدید آورده است و بسیاری از کشورها با مطالعات تطبیقی و بررسی هزینههای اقتصادی و اجتماعی سبکهای سنتی سربازی با سبکهای نوین و سنجش هزینه – فایده اقدام به ایجاد تغییرات و تحولات منطقی در سیستم سربازی کردهاند. براساس آخرین آمارها در میان کشورهای اسلامی که سربازی اجباری را حذف کردهاند نام کشورهای مالزی، پاکستان، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، یمن و افغانستان دیده میشود.
با توجه به رشد سریع تکنولوژی در جهان، به ویژه در مسائل نظامی، امروزه دیگر سلاحها و تجهیزات نظامی کارکردی ساده و آسان ندارند و دارای پیچیدگیهایی هستند، به تعبیر تحلیلگر بلژیکی مرکز مطالعات سیاسی اروپا سلاحهای جدید نظامی فقط توسط سربازان حرفهیی کاربرد پیدا خواهد کرد و نه سربازان وظیفهیی که فقط قرار است به مدت یک سال یا کمتر خدمت کنند، از همین رو است که مرکز پژوهشهای مجلس هم به این نکته اشاره میکند، استفاده از سربازان وظیفه برای به کارگیری تکنولوژیهای نوین، ایده خوبی نیست. نکته شایان توجه دیگر در همین رابطه مقوله چابکسازی سازمانها و نیروهای مسلح است که در بسیاری از کشورها برای افزایش کارآمدی نیروهای مسلح در حال انجام است و به نظر میرسد حرفهیی شدن نیروهای مسلح و اصل چابکی در قالبهای سربازی وظیفه با شکل سنتی و قدیمی آن در تقابل است. حقوق شهروندی و حق انتخاب یکی از مهمترین بحثهایی است که امروز در جریان است، به همین خاطر طرح جایگزینی سربازی اختیاری به جای اجباری باعث نشان دادن چهره متفاوتی از ایران در جهان میشود.
در ادامه بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس، به این نکته اشاره میکند که از مزایای سربازی داوطلبانه میتوان به ظهور و بروز حق انتخاب و اختیار که در بعد داوطلبانه بودن خدمت معنا و مفهوم پیدا میکند و زمینهسازی برای افزایش نرخ بهره وری در خدمت سربازی نام برد. کشورهایی مثل اسپانیا و سوئد دارای سربازی حرفهیی هستند، در واقع کسانی که به صورت داوطلبانه به سربازی میروند تحت عنوان سربازی حرفهیی قرار میگیرند که صرفا در امور مدنی و غیر نظامی مشغول به فعالیت میشوند و از مهارتهای آنان در مدت هفت ماه استفاده میشود.
مرکز پژوهشهای مجلس با توجه به این بررسیها اعلام کرد با عنایت به اشکالات و کاستیهای شایان توجه در وضعیت کنونی سیستم خدمت وظیفه عمومی در ابعاد گوناگون که نتیجه آن کاستی بهرهوری در سیستم فعلی است. با حرفهیی شدن سربازی ارزش یافتن تخصص و کار آمدی در دوره سربازی و منزلت اجتماعی جایگزین اجبار و تکلف در سربازی میشود.
دیدگاه