عربستان سعودی چه می کند‌؟ | برنامه ریزی عملیاتی برای شکل گیری تمدن جدید در ۲۰۳۰

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا به نقل از عصرایران، عربستان سعودی چه می کند‌؟ این سوالی است که هر چه جلوتر می رویم افراد بیشتری در جهان به ویژه منطقه از خود می پرسند. اینکه در عربستان سعودی یا صحیح و دقیق تر در “پادشاهی عربی سعودی” چه خبر است؟

راز خریدهای هنگفت بازیکن و جذب ستاره های محبوب و گران دنیای فوتبال چیست؟ اجرای طرح های بزرگ اقتصادی و صنعتی با کدام هدف انجام می شود؟ چه چیزی در پشت پرده رونمایی از طرح های عجیب و غریب وجود دارد؟ طرح هایی که حتی تصور اجرای آنها نیز سخت و دشوار است.

با بررسی خبرهای منتشر شده از این کشور در چند سال اخیر متوجه می شویم پادشاهی سعودی با جنب و جوش بزرگ و بی سابقه ای روبه رو است. حرکتی در همه حوزه ها و بخش ها. در این متن تلاش می کنیم به این سوال پاسخ دهیم که در سرزمین سعودی چه خبر است و دولت ریاض به دنبال چیست؟

چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی
” چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی ” مهمترین کلیدواژه برای درک اتفاقات این کشور است. این نقشه راه در سال ۲۰۱۶ ازسوی شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی اعلام عمومی شد. هدف چشم انداز، انتقال کشور به دوره بعد از نفت است. یعنی شرایطی که وابستگی عربستان سعودی به درآمد نفتی قطع و درآمدهای غیرنفتی به درآمد اصلی کشور تبدیل شود.

این در حالی است عربستان سعودی بزرگترین صادرکنندگان نفت خام جهان است و درآمد فروش نفت، مهمترین و بزرگترین درآمد این کشور به شمار می آید. سعودی ها بیشترین درآمد نفتی جهان را کسب می کنند.

براساس هدف گذاری چشم انداز تا رسیدن به سال ۲۰۳۰ و از طریق اجرای حدود ۸۰ طرح بزرگ و صدها طرح کوچک،‌ گام به گام درآمدهای غیرنفتی در همه بخش ها افزایش یابد و جای درآمدهای نفتی را به عنوان درآمد اصلی بگیرد.

مهمترین بخش هایی که در این چشم انداز برای درآمدزایی بر آنها تاکید شده را می توان این گونه برشمرد: صنایع وابسته به نفت از جمله پتروشیمی، گردشگری، حمل و نقل، ورزش،‌ معادن، ساخت و ساز، مسکن و شهرسازی.

چرا چشم انداز ۲۰۳۰؟

مسوولان سعودی با بررسی شرایط حال و آینده کشورشان،‌ منطقه و جهان، گزینه قطع وابستگی به درآمد نفتی و جهش درآمدهای غیرنفتی را برای جایگزینی، انتخاب کرده اند.

مهم ترین دلایل تهیه و اجرای چشم انداز ۲۰۳۰:

–  قطع وابستگی به درآمد نفتی

درآمد نفتی به عنوان بزرگترین درآمد عربستان سعودی، این کشور و برنامه های توسعه ای آن را به بازارهای جهانی نفت و افت و خیز آن وابسته کرده است.

صعود و نزول درآمد نفتی، عربستان سعودی را به مانند همه کشورهای نفتخیز خاورمیانه دچار تنش های شدید می کند و به برنامه های توسعه ای و اقتصادی این کشور ضربه می زند. راه حل، قطع وابستگی به درآمد نفتی و فعال سازی بخش های غیرنفتی برای درآمدزایی تعیین شده است.

– آینده نفت
آینده نفت چه می شود؟ این سوالی است که پاسخ شفاف، صریح و قطعی ندارد. یک پیش بینی همراه با خوش بینی و پیش بینی دیگر همراه بدبینی است. کفه پیش بینی دوم سنگین تر است و عربستان سعودی بر همین اساس برنامه های آینده خود را تنظیم می کند.

در حال حاضر اروپا و امریکا بر قطع وابستگی به انرژی های فسیلی به ویژه نفت، افزایش تولید و مصرف انرژی های پاک و تجدیدپذیر و ارزان سازی آن تمرکز کرده اند.

به عنوان مثال خودروسازی های بزرگ دنیا از یک سو و کشورهای اتحادیه اروپا و امریکا از برنامه هایی برای کاهش تولید خودروی بنزینی و جایگزینی آن با خودروی برقی در سال های آینده رونمایی کرده اند تا خودروهای بنزینی و گازوئیلی به طور کامل کنار گذاشته شوند و تولید آنها به صفر برسد. همزمان روز به روز سهم منابع پاک از جمله خورشیدی و باد در تولید برق نسبت به انرژی های فسیلی و در راس آنها گازوئیل و گاز و نفت بیشتر و بیشتر می شود.

بسیاری از تحلیلگران پیش بینی می کنند نفت در آینده جهان جایی ندارد و به زودی از عرصه اصلی انرژی کنار گذاشته می شود. در نتیجه قیمت آن نیز از رقم حدود ۸۰ دلار فعلی به زیر ۱۰ دلار سقوط خواهد کرد. یک دلیل این است که در سال های آینده و همزمان با جهش تولید و ارزان سازی منابع انرژی پاک، تقاضا برای نفت کاهش می یابد و کمتر از عرضه می شود. در نتیجه قیمت نفت نیز کمتر و کمتر می شود.

براساس این نگاه،‌ آینده نفت خام در جهان چیزی شبیه زغال سنگ خواهد بود. با اینکه وجود دارد و مصرف می شود اما در اولویت نیست.
پس قیمت بالای نفت خام که هم اکنون در جهان شاهد هستیم یک استثناست و به زودی به پایان می رسد و قیمت نفت نزولی خواهد شد. در نتیجه باید از قیمت فعلی و بالای نفت خام نهایت استفاده را برد و تا می توان نفت فروخت و درآمد کسب کرد و در بخش های غیرنفتی سرمایه گذاری کرد تا این بخش ها را به درآمدزایی رساند.

سعودی ها تلاش دارند تا زمان وابستگی جهان به نفت خام و تا زمانی که قیمت آن بالاست؛ به صورت حداکثری به فروش آن اقدام کنند و بیشترین درآمد ممکن را کسب کنند قبل از اینکه وابستگی جهان به نفت کاهش یابد و قیمت این سوخت سقوط کند.

شرایط جامعه سعودی
شرایط جامعه عربستان سعودی و آینده آن از دیگر دلایل مهمی است که منجر به طراحی و اجرای چشم انداز ۲۰۳۰ شد.
براساس جدیدترین آمار، جمعیت عربستان سعودی شامل ۱۸ میلیون نفر شهروند سعودی و ۱۳ میلیون نفر خارجی هستند.

در ۱۸ میلیون نفر شهروند سعودی، ۶۰ درصد زیر ۳۰ سال سن دارند.  میانگین تعداد افراد خانواده سعودی ها نیز ۴.۸ نفر اعلام شده است. می توان نتیجه گرفت اکثریت مطلق جامعه زیر ۴۰ ساله اند. در کنار اکثریت جوان، بخش قابل توجه و مهم از زنان و مردان جامعه سعودی، دارای تحصیلات عالی به ویژه تحصیلکرده امریکا و دیگر کشورهای غربی هستند.

عربستان سعودی تا قبل از این، یکی از محافظه کارترین و سنتی ترین کشورهای جهان به شمار می رفت تا جایی زنان حق رانندگی نداشتند؛ حق سفر به تنهایی یا بدون محرم را نداشتند. نیروهای هیات امر به معروف در خیابان ها به زنان و دختران بابت حجاب و به پسران و مردان بابت رفتارها و … تذکر می داد و‌ آنها را بازداشت می کرد. سینما و برگزاری کنسرت پاپ از جمله کنسرت هایی با خوانندگی زنان ممنوع بود. در همه بخش های زندگی در عربستان سعودی، نمادی از اجرای سختگیرانه سنت و محافظه کاری را می شد مشاهده کرد.

با این حال در ۱۰ سال اخیر تغییرات انقلابی در این کشور فضای فرهنگی – اجتماعی این کشور را به میزان زیادی باز کرده است. رانندگی زنان و سفر تنها و بدون محرم آنها مجاز شد. نیروهای هیات امر به معروف دیگر حق بازداشت افراد را ندارند. سینما و کنسرت و خوانندگی زنان آزاد شد. برای اولین بار صدور ویزای گردشگری برای شهروندان خارجی و تبلیغ گردشگری راه اندازی شد. زنان می توانند وارد ورزشگاه ها شوند و مسابقات فوتبال را از نزدیک تماشا کنند. رشته های ورزشی زنان از جمله فوتبال زنان آغاز و عربستان سعودی هم دارای تیم های ورزشی زنان شد.

پاسخگویی به نیازهای فعلی و آینده جامعه سعودی در زمینه مطالبات اقتصادی  (شغل – تورم – رشد اقتصادی)‌ از یک سو و مطالبات فرهنگی – اجتماعی (فضای باز فرهنگی – اجتماعی)‌ از سوی دیگر، نیازمند اصلاحات اساسی داخلی است. جمعیت عربستان سعوی در حال رشد است و این کشور باید زیرساخت های لازم برای زندگی جمعیت آینده را فراهم کند.

مقایسه میان شرایط اقتصادی و فضای فرهنگی اجتماعی عربستان سعودی با  ۵ کشور همسایه از دیگر زمینه هایی است که دولت ریاض را به اجرای برنامه های اقتصادی سوق داده است. گرچه اقتصاد عربستان سعودی از این کشورها بزرگتر و درآمدهای نفتی اش بیشتر است اما نسبت رضایت مردم کمتر بود. فضای اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی کشورهای همسایه سعودی از این کشور بازتر، متنوع تر، رقابتی تر و در یک کلمه بهتر است.

تضعیف ارتباط عربستان سعودی و امریکا
عربستان سعودی و امریکا دو کشور هم پیمان و شریک به شمار می آیند. با این حال در ۱۰ سال اخیر اتفاقات زیادی رخ داد که این رابطه را دستخوش تغییر و تجدیدنظر کرد. انتقال امریکا از یک کشور مصرف کننده کامل نفت به یکی از سه کشور بزرگ تولیدکننده نفت خام جهان، کاهش شدید وابستگی آمریکا به نفت سعودی و خلیج فارس، انتقال اولویت سیاسی- امنیتی – اقتصادی امریکا به شرق آسیا و چین و کاهش اهمیت و اولویت خلیج فارس برای امریکا مهمترین تغییرات هستند.

نشانه های این تغییرات را می توان در خروج امریکا از افغانستان و واکنش امریکا به بحران سوریه، جنگ در یمن و تقابل ایران – عربستان سعودی می توان مشاهده کرد.

به نظر می رسد سران سعودی به این نتیجه رسیده اند که نمی توانند به مانند گذشته بر تعهدات امنیتی – نظامی امریکا در برابر منطقه حساب کنند و باید به دنبال طرح جدیدی باشند.

هدف سران سعودی چیست؟

رهبران سعودی تلاش می کنند با فعال سازی همه بخش های اقتصادی غیرنفتی و قطع وابستگی به خام فروشی نفت، از یک سو به مطالبات اقتصادی داخلی  و از سوی دیگر به مطالبات اجتماعی – فرهنگی نسل جدید برای داشتن جامعه ای باز پاسخ داده شود.

داشتن اقتصاد قوی و رقابتی ، متنوع و قدرتمند بدون باز کردن فضای اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی و اصلاحات اساسی در این حوزه ها غیرممکن است. با این حال هیچ نشانه ای از اصلاحات سیاسی از جمله برگزاری انتخابات برای انتخاب اعضای پارلمان یا دولت یا افزایش اختیارات پارلمان دیده نمی شود.

محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و مجری چشم انداز ۲۰۳۰ به دنبال ارتقای جهشی اقتصاد کشورش از طریق اجرای طرح های بزرگ اقتصادی است. این ماموریت علاوه بر اصلاحات در بخش های اقتصادی، نیازمند باز کردن فضای اجتماعی – فرهنگی است. در صورت موفقیت، نه تنها اقتصاد این کشور با جهش بزرگ در درآمدزایی و رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی روبه رو می شود بلکه رضایت اکثریت مردم را نیز کسب خواهد کرد.

اهداف چشم انداز ۲۰۳۰

اهداف کمی چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی در فاصله سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۳۰ به این شرح اعلام شده است:

– تقویت صندوق سرمایه گذاری دولتی و افزایش سرمایه آن به ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ میلیارد دلار و تبدیل آن به بزرگترین صندوق سرمایه گذاری دولتی در جهان.

– تعیین هدف سیطره صندوق سرمایه گذاری دولتی سعودی بر بیش از ۱۰ درصد از ظرفیت سرمایه گذاری در جهان.

– کشور عربستان سعودی بتواند با قیمت نفت زیر ۳۰ دلار برای هر بشکه در شرایط عادی به روند فعالیت های خود ادامه دهد.

– افزایش ۶ برابری درآمدهای غیرنفتی عربستان سعودی از ۴۳.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ به ۲۶۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۰.

– افزایش سهم صادرات غیرنفتی از تولید ناخالص داخلی از ۱۶ درصد به ۵۰ درصد.

– ارتقا جایگاه عربستان سعودی در فهرست بزرگترین اقتصادهای جهان از رتبه ۱۹ فعلی به ۱۵ .

– کمتر از ۵ درصد از سهام آرامکو (شرکت ملی نفت عربستان سعودی) در بورس فروخته می شود. از محل فروش این سهام، صندوق سرمایه گذاری دولتی تامین مالی می شود. علاوه بر این، فعالیت شرکت نیز شفاف می شود و تحت نظارت افکارعمومی قرار خواهد گرفت.
پیش بینی می شود این شرکت حدود ۲ هزار میلیارد دلار ارزشگذاری خواهد شد. سهام آرامکو هنوز به بورس عرضه نشده است.

 – گرین کارت : دولت عربستان سعودی قصد دارد اعطای گرین کارت (کارت سبز اقامت)  را به شهروندان خارجی علاقمند به زندگی دراین کشور راه اندازی کند. کارت سبز در مقابل دریافت مبلغ پول یا سرمایه گذاری ارائه خواهد شد.

– برنامه ریزی برای افزایش تعداد حجاج عمره از ۸ میلیون نفر سالانه به ۳۰ میلیون نفر در سال ۲۰۳۰. برای رسیدن به این هدف، تقویت زیرساخت ها در مکه و مدینه و اجرای طرح های مختلف از جمله ساخت چند فرودگاه جدید برنامه ریزی شده است.

 – ساخت بزرگترین موزه اسلامی جهان در ریاض با هدف تقویت بخش گردشگری و زیارت.

– افزایش نسبت مشارکت زنان در بازار کار از ۲۲ درصد به ۳۰ درصد.

– کاهش نسبت بیکاری در میان شهروندان سعودی از ۱۱.۶ درصد به ۷ درصد.

– افزایش مشارکت بخش خصوصی عربستان سعودی در تولید ناخالص داخلی از ۴۰ % به ۶۵ %.

– ایجاد شرکت صنایع نظامی با هدف بومی سازی تولیدات نظامی، انتقال فناوری و کاهش واردات. این شرکت تاسیس شده است.

– افزایش تعداد مراکز باستانی و میراث فرهنگی ثبت شده در فهرست یونسکو به دو برابر تعداد فعلی.

 – تا سال ۲۰۳۰، سه شهر عربستان سعودی در میان ۱۰۰ شهر بهتر جهان جای بگیرند.

– افزایش هزینه خانواده سعودی برای فرهنگ و تفریح در داخل کشور از ۲.۹ % فعلی به ۶%   .

 – افزایش انجام ورزش در میان شهروندان سعودی حداقل یک بار در هفته از ۱۳% فعلی به ۴۰ %.
–  ارتقا در فهرست سرمایه اجتماعی از رتبه ۲۶ فعلی به ۱۰.

 – افزایش میانگین طول عمر از ۷۴ به ۸۰ سال.

–  افزایش سهم کسب و کارهای کوچک و متوسط در تولید ناخالص داخلی از ۲ % به ۳۵ %.
– افزایش نسبت مشارکت زنان در بازار کار از ۲۲% به ۳۰%.

– افزایش نسبت تولیدات داخلی در بخش نفت و گاز از ۴۰ به ۷۵%  .

 – ارتقا رتبه رقابت پذیری جهانی اقتصاد سعودی از ۲۵ فعلی به ۱۰ جهان.

– افزایش نسبت سرمایه گذاری خارجی مستقیم در تولید ناخالص داخلی سعودی از ۳.۸ % به میانگین جهانی ۵.۷ %.

– افزایش سهم بخش خصوصی در تولید ناخالص داخلی سعودی از ۴۰ % به ۶۵ %.

– ارتقا رتبه کشور در شاخص ارائه خدمات لجستیک از ۴۵ فعلی به ۲۵ جهانی و اول منطقه ای.

– افزایش نسبت صادرات غیرنفتی در تولید ناخالص داخلی غیرنفتی از ۱۶ % به ۵۰ % .

– افزایش درآمد غیرنفتی کشور از ۴۳ میلیارد دلار به ۲۶۶ میلیارد دلار .

– ارتقا از رتبه ۳۶ به ۵ در شاخص دولت الکترونیک.

 – ارتقا نسبت پس انداز خانواده های سعودی از درآمد از ۶% به ۱۰%.

– افزایش مشارکت و سهم بخش غیرانتقاعی (فعالیت هایی که با هدف سودآوری انجام نمی شوند)‌ در تولید ناخالص داخلی از کمتر از یک درصد فعلی به ۵ درصد.

– ارتقا در تعداد داوطلب در بخش غیرانتفاعی / فعالیت های خیریه و داوطلبانه در عربستان سعودی  از ۱۱ هزار نفر فعلی به یک میلیون نفر.
مهمترین طرح های درحال اجرا در قالب ۲۰۳۰
شهر نیوم
شهر جدید نیوم هم اکنون در مساحت ۲۶ هزار کیلومتر مربع در شمال غربی عربستان سعودی و در ساحل دریای سرخ در حال ساخت است. این طرح در سال ۲۰۱۷ رونمایی و اجرای آن آغاز شد. قرار است مرحله اول در سال ۲۰۲۵ تکمیل شود. هزینه ساخت این طرح حدود ۵۰۰ میلیارد دلار اعلام شده است که حجم بالای آن توسط صندوق سرمایه گذاری دولت سعودی در کنار سرمایه گذاری های داخلی و خارجی تامین می شود.

در شهر جدید نیوم قرار است مجموعه ای از شهرک های جدید مسکونی و صنعتی و شبکه فرودگاهی، حمل و نقل مدرن، بنادر و مراکز نوآوری و خلاقیت فرهنگی هنری ساخته شود. هم اکنون فرودگاه نیوم راه اندازی شده و به پایتخت سعودی پرواز دارد.

طرح نیوم شامل ۹ بخش سرمایه گذاری است. در هر بخش تلاش می شود از فناوری های آینده استفاده شود. آینده انرژی و آب، آینده حمل و نقل، آینده فناوری های حیاتی، آینده غذا، آینده علوم فناوری و دیجیتال، آینده تولید توسعه یافته ، آینده رسانه و تولیدات رسانه ای،‌ آینده تفریحات و آینده زندگی.
پیش بینی می شود سهم نیوم از تولید ناخالص داخلی کشور عربستان سعودی در سال ۲۰۳۰ به ۱۰۰ میلیارد دلار برسد.

برنامه ریزی برای استفاده ۱۰۰ درصدی از انرژی های تجدیدپذیر در همه بخش های شهر جدید نیوم و ساخت بزرگترین کارخانه تولید “هیدروژن سبز” در این منطقه از دیگر برنامه هاست.

محمد بن سلمان درباره طرح ساخت شهر جدید نیوم گفته بود عربستان سعودی می خواهد «تمدن جدیدی برای آینده بسازد». او تفاوت شهر نیوم و دیگر شهرها را با تفاوت گوشی موبایل ساده دکمه ای و هوشمند مقایسه کرد.

محمد بن سلمان در مصاحبه اخیر با شبکه دیسکاوری گفته بود: این طرح پاسخی است به نیازی است که  پیش بینی می کنیم در عربستان سعودی به وجود بیاید. این طرح، شیوه جدیدی برای ساخت شهرها و روش جدیدی برای زندگی خلق می کند. می گویند که بسیاری از این طرح ها در مملکت ما قابل اجرا نیستند و آرامانگرایی افراطی است … آنها می توانند به زدن این حرف ها ادامه دهند و ما می توانیم اثبات کنند آنها اشتباه می کنند.

ولیعهد سعودی با اشاره به این طرح گفته است: تعداد ساکنان مملکت سعودی از ۳۳ میلیون نفر فعلی به ۵۰ یا ۵۵ میلیون نفر در سال ۲۰۳۰ خواهد رسید. هنگامی که به ۲۰۳۰ می رسیم زیرساخت های مملکت ظرفیت ساکنان جدید را خواهد داشت.  چون مساحت خالی داریم که می خواهیم جایی برای اقامت ۱۰ میلیون نفر ایجاد کنیم.

لاین
شهر عمودی و مدرن “لاین” قرار است در شهر نیوم ساخته شود. این شهر به صورت عمودی در قالب برج طولانی به طول ۱۷۰ کیلومتر، عرض ۲۰۰ متر و ارتفاع ۵۰۰ متر در مساحت ۳۴ کیلومتر مربع طراحی شده است. این شهر بی سابقه می تواند میزبان ۹ میلیون نفر باشد.

ماکت شهر طولانی لاین در عربستان سعودی 

یک قطارتندرو در ۲۰ دقیقه دو طرف این شهر  ۱۷۰ کیلومتری را طی خواهد کرد. این شهر سه بعدی است و همه امکانات در فاصله ۵ دقیقه در دسترس ساکنان خواهد بود. نمای این برج طولانی از شیشه خواهد بود تا با محیط بیرونی سازگاری داشته باشد. افراد برای رفت و آمد می توانند به سمت بالا پایین یا افقی حرکت کنند.

لاین قرار است ۳۸۰ هزار فرصت کاری فراهم کند و تا سال ۲۰۳۰ میلادی ۴۸ میلیارد دولار در تولید ناخالص داخلی سعودی سهم داشته باشد.

میزبانی المپیک آسیایی زمستانی ۲۰۲۹

عربستان سعودی توانست میزبانی المپیک زمستانی آسیایی سال ۲۰۲۹ را کسب کند.
قرار است شهر جدید نیوم عربستان سعودی میزبان مسابقات المپیک زمستانی آسیا شود.

قرار است مسابقات زمستانی آسیایی در منطقه ای به نام “تروجینا” در شهر جدید نیوم برگزار شود. این منطقه در طول سال دارای درجه حرارت مختلفی است و در زمستان درجه حرارت به زیر صفر می رسد.

خبرگزاری فرانسه نوشت: سرمایه گذاری در ورزش، بخشی از استراتژی چند بعدی ریاض برای تنوع بخشی به درآمدهای اقتصادی این کشور است. تکیه اصلی درآمدهای سعودی به صادرات نفت است اما ریاض تلاش می کند درآمدهای خود را متنوع کند.

مسی ، سفیر گردشگری عربستان سعودی

لیونل مسی به عنوان سفیر گردشگری عربستان سعودی معرفی شد.

قرار است مسی در چارچوب همکاری با وزارت گردشگری سعودی، از سال ۱۴۰۱ و به مدت ۲ سال آینده سفرهای متعددی به این کشور برای تبلیغ سفر و مراکز گردشگری و تاریخی سعودی داشته باشد.

هدف از این اقدام، تبلیغ گردشگری وسفر به عربستان سعودی است.

طرح دریای سرخ
طرح “دریای سرخ” شامل منطقه گردشگری به مساحت ۳۴ هزار کیلومتر مربع در ساحل دریای سرخ شامل ۹۰ جزیره کوچک و بزرگ است. قرار است در این منطقه، گردشگران خارجی بدون نیاز به ویزا وارد شوند. این منطقه گردشگری تا سال ۲۰۳۰ شامل ۵۰ هتل، ۸ هزار اتاق هتلی و حدود ۱۳۰۰ ساختمان مسکونی در ۲۲ جزیره در کنار تاسیسات تفریحاتی و گردشگری خواهد بود. قرار است این طرح  ۷۰ هزار فرصت شغلی خلق کند.

ریاض ایر
یکی از طرح های دولت سعودی برای درآمدزایی غیرنفتی، راه اندازی شرکت هواپیمایی بزرگ “ریاض ایر” است. این هواپیمایی قرار است با توقف ترانزیت در ریاض، مسافران را بین مقاصد منطقه ای و در سطح جهان، میان شرق و غرب دنیا منتقل کند.

هدف از این راه اندازی این شرکت رقابت با شرکت های هواپیمایی منطقه یعنی هواپیمایی ترکیه، قطر و امارات برای کسب سهم مناسب از حمل و نقل مسافر و کالا در جهان و منطقه است. علاوه بر این، این شرکت هواپیمایی به گردشگری در عربستانس سعودی نیز کمک می کند.

یورونیوز می نویسد: عربستان سعودی امیدوار است تا سال ۲۰۳۰ بتواند به کمک دو شرکت «سعودی» و «ریاض ایر» سالانه ۳۳۰ میلیون مسافر هوایی را جابجا کند. دولت عربستان به این ترتیب امیدوار است بتواند به تدریج با دیگر فرودگاه‌های بزرگ خلیج‌فارس از جمله دبی، دوحه و ابوظبی رقابت کند. عربستان سعودی تنها دو روز پس از اعلام موجودیت دومین شرکت هواپیمایی ملی این کشور، از سفارش خرید ۷۸ فروند هواپیمای «بوئینگ ۷۸۷ دریم‌لاینر» خبر داد. از ۷۸ فروند هواپیمای «بوئینگ ۷۸۷ دریم‌لاینر» ۳۹ فروند سهم شرکت هواپیمایی سعودی و ۳۹ فروند سهم «ریاض ایر» خواهد بود.

عربستان در نظر دارد طی سال‌های آینده به یکی از مراکز اصلی حمل و نقل هوایی در منطقه خلیج فارس تبدیل شود.
سفارش جدید عربستان به شرکت بوئینگ پنجمین سفارش بزرگ خرید هواپیما در تاریخ این شرکت آمریکایی محسوب می‌شود. کاخ‌سفید ارزش سفارش خرید این ۷۸ فروند هواپیما را ۳۷ میلیارد دلار اعلام کرده است.

مدیرعامل «ریاض ایر» افزود که این شرکت امیدوار است تا پروازهایی را «به بیش از یکصد مقصد» در جهان  برنامه‌ریزی کند.
به گفته مقام‌های عربستان شرکت «ریاض ایر» قرار است به طور مستقیم یا غیرمستقیم «بیش از ۲۰۰ هزار» شغل ایجاد کند.

فرودگاه جدید ریاض
دولت سعودی به دنبال ساخت فرودگاه جدید ریاض به نام فرودگاه ملک سلمان است.

فرودگاه جدید پایتخت شامل ۶ باند موازی خواهد بود. قرار است فرودگاه جدید ظرفیت پذیرش ۱۲۰ میلیون مسافر در سال ۲۰۳۰ را داشته باشد. براساس هدف گذاری انجام شده ظرفیت فرودگاه جدید به پذیرش ۱۸۵ میلیون مسافر و جابجایی ۳.۵ میلیون تن کالا تا سال ۲۰۵۰ برسد.

فرودگاه جدید به نام پادشاه فعلی “ملک سلمان” خواهد بود و در مساحت ۵۷ کیلومتر مربع ( حدود یک دهم مساحت شهر تهران) ساخته می شود. فرودگاه جدید همچنین، فرودگاه فعلی ریاض (فرودگاه ملک خالد) را شامل خواهد شد. هزینه ساخت فرودگاه جدید ریاض، اعلام نشده است.

مقامات سعودی گفته اند ساخت فرودگاه جدید در راستای تبدیل شهر ریاض به یکی از ۱۰ اقتصاد بزرگ شهری جهان است.
فرودگاه جدید همچنین متناسب با رشد جمعیت پایتخت سعودی خواهد بود. پیش بینی می شود جمعیت ریاض تا سال ۲۰۳۰ به ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر برسد. جمعیت فعلی ریاض کمتر از ۸ میلیون نفراست.

به گفته مقامات سعودی آنها در حال برنامه ریزی برای تبدیل ریاض به “پلی برای اتصال غرب و شرق جهان و مقصد جهانی برای حمل و نقل و تجارت و گردشگری” هستند.

مسوولان سعودی گفته اند پیش بینی می شود ساخت و راه اندازی فرودگاه جدید ۱۰۳ هزار فرصت شغلی جدید مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کند. فرودگاه جدید در بخش های اشتغال زایی، درآمدزایی غیرنفتی و حمایت از بخش های سفر، گردشگری و حمل و نقل، در راستای اجرای برنامه “چشم انداز ۲۰۳۰” است.

دیگر طرح ها نیز شامل این موارد هستند:

 –  القدیه:‌ طرح فرهنگی هنری و سرگرمی و تفریحات در پایتخت عربستان سعودی ریاض است.

–  روشن :‌ طرح بازسازی و ساخت مناطق مسکونی جدید در ۶ شهر .

–  بوابه الدرعیه : طرح گردشگری فرهنگی بزرگ که از سال ۲۰۱۹ آغاز و شامل ساخت بزرگترین موزه اسلامی در جهان،‌ شهر پزشکی، کتابخانه ملک سلمان در کنار بازارها و مجتمع های گردشگری است.

– شهر فیصیلیه : ساخت شهر جدید فیصیله در منطقه میان مکه و جده.

– شهر داون تاون جده : طرح بزرگ اقتصادی تجاری در شهر جده .

ماکت طرح مکعب در پایتخت عربستان سعودی 

– طرح توسعه مساجد تاریخی
– طرح طائف جدید
– پارک ملک سلمان
– طرح ریاض سبز
– شهر انرژی ملک سلمان
– شهر انرژی خورشیدی
– طرح مکعب: ساخت برج به شکل مکعب به ارتفاع و طول و عرض ۴۰۰ متر در ریاض پایتخت عربستان سعودی که شامل بخش های مسکونی، تجاری و اقتصادی اداری است.