احتمال بازگشت به برجام وجود دارد اگر ایران دست از تلاش برای گنجاندن مسائل فراتر بردارد
وزیر امور خارجه آمریکا در گفت‌وگویی به سوالی درباره تاثیر تحولات اخیر در همکاری ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر چشم‌انداز احیای توافق هسته‌ای پاسخ داد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا به نقل از ایسنا، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در گفت‌وگویی با این شبکه در پاسخ به این سوال که آیا خاموش کردن دوربین‌های فراپادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سوی ایران، به معنای این است که چشم‌انداز رسیدن به توافقی با ایران در زمینه برنامه هسته‌ای‌اش از بین رفته است، گفت: مطمئنا آن را از چیزی که هست، سخت‌تر می‌کند. اما واقعیت این است که ما در سال گذشته، زمان زیادی را با شرکای اروپایی‌مان، حتی با چین و با روسیه صرف پیگیری برای بازگشت به پایبندی به برجام (توافق هسته‌ای) کرده‌ایم. بخش عمده این کار، درباره خود توافق به انجام رسیده است.
اما متاسفانه، همان‌طور که می‌دانید، ما در خروج از توافق و انجام دادن اقداماتی از سوی ایران برای راه‌اندازی دوباره برنامه هسته‌ای‌اش شاهد نتایج هولناکی بوده‌ایم، چون زمان گریز ایران ذیل توافق، که مدت زمان لازم برای تولید مواد شکافت‌پذیر کافی به منظور تولید یک سلاح هسته‌ای است، از یک سال در زمان اجرایی شدن توافق، الان به چند هفته یا کمتر از آن رسیده است.
بلینکن ادامه داد: اما اگر ایران انتخاب کند که به سمت بازگشت به پایبندی به توافق پیش برود، جزئیات و شرح کار برای انجام دادن آن وجود دارد. چیزی که اتفاق افتاده، این است که ایران اساسا دنبال این بود که مسائل فراتری را وارد این مذاکرات کند که هیچ ربطی به برجام نداشتند. ایران همچنین اقداماتی مانند خارج کردن دوربین‌ها از تاسیسات اتمی انجام داده است و این کار بازگشت به برجام را به مراتب سخت‌تر می‌کند، چون این دوربین‌ها برای راستی‌آزمایی توافق ضروری‌اند. این توافق شاید موثرترین و سرزده‌ترین مقررات نظارت و بازرسی را نسبت به هر گونه توافق کنترل تسلیحاتی داشت. اگر ایران موجب از هم گسیختن این بخش‌های کار هم شود، کار بازگشت به پایبندی به توافق را سخت‌تر می‌کند.
او باری دیگر با تلاش برای انداختن توپ در زمین ایران گفت: بنابراین، به خود ایران بستگی دارد. اگر انتخاب کند، می‌تواند. اگر دست از تلاش برای گنجاندن مسائل فراتر بردارد، اگر دست از تلاش برای خاموش کردن دوربین‌ها بردارد، امکان بازگشت به توافق وجود خواهد داشت که موجب بالا بردن امنیت توسعه منافع ما و دیگر متحدان و شرکایمان می‌شود. اما رویه‌ای که الان طی می‌کند، در مسیر دیگری است.
اظهارات بلینکن درباره مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین در پی این مطرح می‌شود که مذاکرات وین چند ماه است به دنبال برخی تحولات ایجاد شده در مناسبات سیاسی بین‌المللی در پی حمله روسیه به اوکراین و وجود برخی مسائل حل نشده میان آمریکا و ایران در جریان مذاکرات، با وقفه مواجه شده است.
اخیرا نیز آمریکا و کشورهای اروپایی برجام با اقدامی که بر تنش‌های موجود در زمان وقفه در مذاکرات افزوده است، قطعنامه‌ای را علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که هفته پیش به تصویب رسید.
۳۰کشور رای موافق، ۲ کشور (چین و روسیه) رای مخالف و ۳ کشور (هند، لیبی و پاکستان) رای ممتنع دادند.
در پیش‌نویس این قطعنامه آمده بود: شورای حکام از ایران می‌خواهد که هرچه فوری برای اجرای تعهدات قانونی‌اش اقدام و بدون اتلاف وقت به پیشنهاد مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای همکاری بیشتر جهت شفاف‌سازی و حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده پادمانی عمل کند.
ایران در پی تصویب این قطعنامه گفته بود، پاسخ آن «قاطع و متناسب» خواهد بود.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی روز چهارشنبه گذشته اعلام کرد: تصمیم بر این شد تا بخشی از همکاری‌های فراتر از پادمان که جزو تعهدات ما نبود و بر مبنای حسن نیت انجام می‌شد، متوقف شود مثلا ضبط برخی از فعالیت‌ها توسط دوربین‌های آژانس و دستگاه سنجش غنای برخط و فلومتر آژانس در ایران.
کمالوندی گفت که امروز دستور داده شد تا فعالیت این دوربین‌ها قطع شود، البته در گذشته هم قرار نبود اطلاعات این دوربین‌ها مگر در حالت پذیرش شرایط ایران، به آن‌ها داده شود. مبنای این کار هم قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران است.
سازمان انرژی اتمی نیز در پی این، با انتشار ویدیویی از خاموشی تعداد قابل توجهی از دوربین‌های نظارتی آژانس بین المللی انرژی اتمی خبر داد. در این ویدیو نشان داده می‌شود که اپراتورها، برق متصل به دوربین‌های فراپادمانی را قطع می‌کنند.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست خبری روز گذشته‌اش درباره مذاکرات وین و تحولات چند روز اخیر با تاکید بر اینکه تمام اقدامات ایران برگشت‌پذیر است، گفت: اگر همین فردا در وین توافق نهایی شود تمام اقدامات ایران در ارتباط با کاهش تعهدات برجامی از لحاظ فنی برگشت‌پذیر است و آنچه که برگشت ناپذیر است تروریسم اقتصادی آمریکا و همراهانش علیه ملت ایران است.
درد و رنجی که آن‌ها بر مردم ایران اعمال کردند برگشت ناپذیر است.
خطیب زاده تصریح کرد: توافق در دسترس و ممکن است. اگر آمریکا دو کار انجام دهد. اول اینکه از این توهم اهرم‌سازی عبور کند و دوم اینکه بپذیرد به تعهدات خود ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل عمل کند و اگر چنین موضوعی صورت بگیرد همین فردا می‌توانیم به وین برویم و توافق را نهایی کنیم.
او افزود: آنچه که مشخص است این است که آمریکا می‌خواهد مذاکرات را تطویل کند و برخی موضوعات دوجانبه را از طریق وین حل کند. این دار و دسته‌سازی و کارهایی که با سه کشور اروپایی در این چارچوب انجام می‌شود تبانی پشت پرده‌ای است که قصد دارند که از طریق فشار آنچه را که ما تاکید داریم در توافق اجرایی نشود.
دیدگاه