چالش‌های شورای شهر

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، احمد قدیمی در یادداشتی نوشت:

در آستانه انتخابات ششمین دوره شوراهای اسلامی شهر هستیم. بد نیست به این بهانه و به اختصار به برخی از چالش‌های کلیدی در ارتباط با نحوه اداره شهر توسط شوراها بپردازیم. با وجود سابقه بیش از یکصدساله بلدیه و به دنبال آن دور جدید شوراها از سال ۱۳۷۸، هنوز با آسیب ها، نقایص و ضعف‌های زیادی چون‌عدم تفکیک رهبری در مدیریت شهری، ضعف مکانیسم نظارت و تعادل بخشی در تنظیم رابطه شورا و شهردار، تداخل عملکردی شورا و شهردار، نحوه انتخاب اعضای شورای شهر و شهردار، حدود و ثغور وظایف و اختیارات شورا و… مواجه هستیم.

قرار بر این بود که در جهت تحقق تمرکززدایی و افزایش اختیارات محلی، اداره امور شهر با اتکاء آرای عمومی و از راه انتخاب اعضای شوراها که ارکان اصلی تصمیم گیری و اداره شهرند، صورت پذیرد. اصل یکصد قانون اساسی هم بیان می‌کند که برای پیشبرد سریع برنامه‌های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، آموزشی و سایر امور رفاهی، اداره امور شهر با نظارت شورایی به نام شورای شهر صورت می‌گیرد. یعنی این اصل از قانون به وضوح اشاره می‌کند که کار شورا «نظارت» است. در حالی که در انتخابات‌ها با وعده و وعیدهای اجرائی کاندیداهای شورای شهر مواجه هستیم! اگر قرار بود شوراها اجرا کنند پس چه کسی نظارت کند؟ قانون، نظارت را برای شوراها تعیین کرده است. در اصل نظارت بالاتر از اجراست. اگر در اجرا با مشکلاتی مواجه هستیم بخاطر ضعف در نظارت است!

شورا قوانین محلی را تصویب می‌کند. بودجه سالانه را تأئید می‌کند. شهردار متخصص انتخاب می‌کند و همه وظایف اجرائی را در اختیار مدیر متخصص (شهردار) قرار می‌دهد. با این وجود نمی‌تواند در وظایف اداری و اجرائی شهردار که به عنوان رهبر اجرایی حقیقی است، دخالت نماید. بلکه موظف است عملکرد شهردار را در چارچوب قوانین اداری و بر اساس سیاست‌های عمومی، نظارت کند. نظارت بر عملکرد مدیران شهری از شهردار گرفته تا سایر مدیرانی که به نحوی در امور اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، آموزشی، … شهر اثر می‌گذارند.

از چالش‌های اصلی شورا-شهردار عدم آگاهی به شرح وظایف و تداخل عملکردی آن است. این بزرگترین عامل درگیری و عزل و نصب‌های کوتاه مدت و در نهایت نارضایتی عمومی است! کار شورا نظارت است نه دخالت!