کرونا و ضرورت استفاده از رمز ارزها

مسیح میرحسینى
عضو هیات مدیره انجمن دوستى ایران و هند

ما در عصر دیجیتال زندگى مى کنیم، عصرى که همه چیز به سمت تکنولوژى دیجیتالى شدن پیش مى رود. از بدو پیدایش کامپیوتر زمان زیادى نگذشته است، اما تحولاتى که ایجاد شد شیب بسیار تندى داشت و مردم به تدریج خود را با این سیستم مدرن منطبق کردند. در حالیکه اگر به حافظه تاریخى رجوع کنیم مى بینیم که در ابتدا انتقال پیام از طریق ایمیل به عنوان یک پست دیجیتالى کارى پیچیده به نظر مى آمد، حال با موبایلى که در دست داریم تنها با یک کلیک مى توانیم نامه ها و فایل ها را جابه جا کنیم. در مورد انتقال پول نیز چنین است که اغلب مردم همچنان به واسطه ها مراجعه مى کنند و استفاده از رمزارزهاى دیجیتالى کارى پیچیده به نظر مى آید. در حالیکه همان طور که از دلار، یورو و سایر واحدهاى پول، براى جابه جایى ارزش استفاده مى شود، رمز ارز نیز نوعى پول است که براى جابه جایى ارزش مى تواند مورد استفاده قرار گیرد، خصوصاً اینکه ارزش پول فیات تحت تأثیر تورم در نوسان است. در حالیکه رمز ارزها اگر ساختار درستى داشته باشند، موجب مرتفع شدن مشکلات تورم شده و با گریز از سیستم مرکزى راهى آسان براى مراودات مالى هستند و مى توانند کنترلى که در دنیاى پول هاى مرکزى و فیات وجود دارد را حذف کنند.

با توجه به مسئله غیر منتظره اى چون بیمارى کرونا که همه کشورهاى جهان در مراودات مالى دچار اختلال شدند و بدتر از آن اینکه کرونا از طریق اسکناس هایى که در جیب و کیف مردم بود، به هر طرف منتشر شد، بنابراین بیش از پیش ضرورت تغییر در سیستم انتقال مالى و کاربرد مهم ارزهاى دیجیتال محرز شده است. زیرا نبض هر کشورى با اقتصاد مى زند و هر کار اقتصادى نیز مستلزم مراودات مالى است. بنابراین در دوران پسا کرونا استفاده از رمزارزهاى دیجیتال از ضرورت هاى معاصر خواهد بود که هیچ کشورى از این قاعده مستثنى نیست.

استفاده صرافى ها از رمز ارزها

از همان ابتداى ظهور ارزهای دیجیتال که مردم شروع به خرید وفروش آن کردند، صرافی ها که کارشان داد و ستد انواع پول است، در صدد ایجاد معاملات از طریق رمز ارزى بر آمدند تا خدمات بهترى به معامله گران ارائه دهند، ولى فلسفه پیدایش ارزهای دیجیتال حذف واسطه ها بود. در حالیکه صرافى هاى “متمرکز “همچنان به عنوان واسط حضور دارند  ، اما جاى نا امیدى نیست، زیرا از آن طرف صرافى هایى هستند با عنوان صرافى “غیر متمرکز” که فضایى مهیا کرده اند تا مردم بتوانند با اطمینان خاطر و با شرایط دو امضاء در مدیریت و انتقال ارزهاى خود به صورت مستقیم دخیل باشند.

حال براى اینکه به صورت دقیق ترى تفاوت ها و ویژگیهاى مثبت صرافى “غیر متمرکز “را نسبت به صرافى “متمرکز” بدانید، لازم است تا عملکرد هر یک از این دو را به وضوح تشریح کنم.

صرافى متمرکز

۱- در صرافی متمرکز تمام دارایی افراد باید در کیف پول صرافی ذخیره شود و کاربران هیچگونه دسترسی به کلیدهای خصوصیشان نداشته و فقط صرافى مى تواند همانند بانکها به صورت واسط بر سرمایه آنها نظارت و کنترل داشته و آن ارز دیجیتال را جابه جا کند.

۲- از آنجاییکه کل ارزها در یک جا ذخیره مى شود فرصت حمله از طریق هکرها وجود دارد تا کل سرمایه را به سرقت ببرند.

۳- در ساختار صرافى متمرکز هر لحظه قانون گذاران مى توانند صرافی را تعطیل کرده یا کل حسابها را مسدود نمایند. به بیان دیگر یک قانون اورژانسی از سوی یک دولت یا سازمان مى تواند صرافی را تعطیل کرده و یا دستور دهد تا دسترسی برخى از کاربران را به حسابشان قطع کند.

۴- بسیارى از این صرافى هاى متمرکز  شماره ثبت و مجوز لازم براى ارتباط با بانکها و سایر نهادهاى بین المللى را ندارند تا بتوانند پول فیات (مثل ریال، دلار، یورو و….) را به ارزهای دیجیتال و بالعکس تبدیل کنند، از اینرو تنها قادر هستند مبادلات را فقط به صورت ارزهای دیجیتال انجام دهند.

۵- به عنوان یک مؤسسه متمرکز مالى که دارایى افراد در آن ذخیره مى شود، ممکن است به خاطر عدم تعادل بین عرضه و تقاضا دچار ورشکستگى شود و یا کلاهبردارى در آن صورت گیرد.

 صرافى غیرمتمرکز

۱-  صرافى غیر متمرکز از تکنولوژی بلاک چین استفاده میکند و در آن واسطه وجود ندارد و در واقع افراد دارایی هایشان را در حساب صرافی ذخیره نمى کنند تا او تحت کنترل بگیرد، بلکه معامله ارز دیجیتال به صورت همتا به همتا (کاربر به کاربر) انجام مى شود و شیوه عملکرد این نوع صرافی به صورت غیرمتمرکز و مبادلات نظیر به نظیر است.

۲-وظیفه صرافى حفاظت از صحت و درستى معاملات است تا دارایى افراد به صورت درست منتقل و یا تعویض شود از این رو خرید و فروش این ارزهای دیجیتال در کیف پول الکترونیکی تنها در اختیار تام صرافی نمی باشد، بلکه خریدار و فروشنده هر دو حق امضاء دارند، بنابراین امنیت دارایی ها کاملا” محفوظ است.

۳- از آنجاییکه دارایی افراد در این نوع صرافی ذخیره سازی نمیشود، در نتیجه از خطر حملات سایبری و هکرها در امان است.

۴-چون هیچ زیرساخت مرکزی در آن وجود ندارد تا با تغییر نرخها و آمار خرید و فروش تأثیری در قیمت ارز داشته باشد، بنابراین می توان به ریسک پایین دستکاری قیمت یا حجم تبادل نیز در آن اشاره کرد.

۵- نوع ساختار توزیع شده، تعدد و گستردگى افرادى که بدون واسطه و نظیر به نظیر در سطح جهانى با یکدیگر مرتبط هستند، مانع از آن مى شود که سیستم مرکزى قانون گذار و سازمانهای محلی و بین المللى قادر به دسترسى و مسدود کردن ارتباط آنها باشند، در نتیجه در آن افراد مختلف با شرایط برابر و با امنیت و ثبات به معاملات خود

می پردازند و قدرت از حالت تمرکز خارج شده و به صورت غیر متمرکز بین افراد توزیع میشود.

۶- فضایی برای “کسب درآمد” وجود دارد زیرا سیستم به گونه ای است که اعتماد و امنیت بین افراد را تضمین می کند، از این رو نیازى نیست آنان براى معامله یکدیگر را بشناسند و در واقع افراد با توجه به اعتمادى که به سیستم مرکزى دارند با یکدیگر کار می کنند و هر فرد مى تواند به طور مستقل و بدون واسطه با خرید و فروش رمز ارز به صورت یک صرافی مستقل و کوچک عمل کند و به سودآوری برسد و با گسترش آن در دنیا در واقع یک سیستم بانکداری جدید، مستقل، آزاد و بدون واسطه ایجاد خواهد شد.

نمونه‌هایى از صرافى غیرمتمرکز

‎لوکال بیت کوین و کونوس دکس از دسته صرافى هاى غیر متمرکز هستند که هر دو داراى مجوز  هستند. البته “لوکال بیت کوین” کمى محدود است و در آن فقط بیت کوین معامله می شود اما “کونوس دکس” که در کشور استونی با شماره ثبت و کد لایسنس قانونى به ثبت رسیده است، مجوز فعالیت در حوزه تبادل رمزارزها و پول فیات (ریال، دلار و غیره…) را دارا است و امکان مراودات با انواع و اقسام سیستم هاى پرداختى را ایجاد مى کند تا افراد بتوانند بدون واسطه و با اطمینان پول و ارزهاى دیجیتال را خرید و فروش و یا تبدیل کنند.

سخن پایانى

میزان درصد کارمزد و نحوه دریافت آن در هر دو نوع صرافى متمرکز و غیرمتمرکز به صورت توافقى است، ولى با توجه به تفاوت هایى که عنوان کردم، در صرافى غیر متمرکز به دلیل حذف واسطه و با توجه به امنیت بالایى که دارد توجه بسیاری از کاربران بلاک چین و حرفه ای را به خود جلب کرده است  اما نتیجه اینکه در هر صورت شناخت و استفاده از رمز ارزها در این دنیاى دیجیتال امرى گریز ناپذیر است، بنابراین توصیه می کنم که قبل از انجام هر نوع مبادلاتی، حتما به شماره ثبت آن دقت کنید که دارای مجوز قانونى و رسمى باشد.