یادداشت/ دکتر رضا میرمعنوی

نقدی بر مجموعه «نون.خ»؛ تغییر از تصویر محوری به دیالوگ محوری

نورالدین خانزاده با همه تلاشی که می‎کند، نمیتواند قصه را به پیش ببرد و لذت اولین مجموعه‌اش را برای ذهن تماشاکن تکرار کند.

دکتر رضا میرمعنوی*

و اما مجموعه «نون.خ»…

در صداوسیمای ایران شورایی وجود دارد که کلیه طرح‌ها وبرنامه‌ها و مجموعه‌ها ابتدا بصورت طرح در این شورا بررسی و مراحل بعدی آن مشخص می‌شود. نام این شورا (طرح و برنامه) است.

اعضای شورای طرح و برنامه افرادی متخصص به امور تولیدات صداوسیما می‌باشد؛ از اینرو، مجموعه‌سازی در تلویزیون چند سالی است از قاعده به استثناء تبدیل شده و ضوابط تسلیم روابط می‌شود.

برای ساخت یک مجموعه لازم است نخست طرح و چگونگی ساخت آن در شورا مطرح تا در ردیف‌های (الف.ب.ج.د) طبقه‌بندی شود.

واضح است هر طرح تلویزیونی (شروع، میانه، پایان) آن مشخص است که پس از بررسی مراحل بعدی آن همانا ارایه خلاصه سکانس‌ها و بعد فیلمنامه‌ها ارایه می‌شود تا از زوایای مختلف مورد ارزشیابی قرار گیرد، آنگاه پیش تولید، تدارکات، تولید و آماده‌سازی جهت پخش آن فراهم می‌شود.

روال کار در ایران چنین است که حداقل ۵ الی ۱۰ قسمت اول آن نوشته می‌شود و به هنگام تصویربرداری، قسمت‌های بعدی آماده و تقدیم شورا میگردد و باقی قضایا…

مشکل کار دقیقا در همین جاست؛ افراد مجموعه بنا به دلایلی وقتی مورد استقبال مردم قرار میگیرند، برخی بازیگران در قسمت‌های بعدی مجموعه حضور پیدا نمی‌کنند و کارگردان و نویسندگان مجبور می‌شوند تا از قصه حذفشان کنند، یا به نحوی گمشان می‌کنند ناگزیر یا آدم‌های مشابه را جایگزین و یا معادل‌سازی می‌کنند تا آن شخصیت همچنان در ذهن‌ها باقی بمانند بلکه در قسمت‌های بعدی مجموعه مجددا بشود اضافه گردد.

اینکه در مجموعه‌های تلویزیونی سایر کشورها به تعداد ۴۰۰ و بیشتر ساخته می‌شوند، به همین خاطر است که طرح اولیه همه موارد مجموعه را پیش‌بینی کرده و نویسندگان، به راحتی می‌توانند قصه را به نحوی روایت کنند و پیش ببرند که جذاب و دیدنی‌تر کنند.

اما در در مجموعه‌های ایرانی که به قسمت‌های متعدد بخش‌بندی می‌شوند اینگونه نیست و نویسندگان مجبور می‌شوند از تصویر محوری به دیالوگ محوری تغییرش بدهند… بازیگران بی هیچ انگیزه‌ای فقط حرف می‌زنند بی آنکه گره‌ای و درامی را ایجاد کنند؛ فضا تنها در چند لوکیشن خلاصه می‌شود و شخصیت به ناگاه تبدیل به تیپ‌های من‌درآوردی شده و بازی تصنعی ارایه می‌دهند.

در نتیجه چیزی ساخته می‌شود که نه این است و نه آن… پولی خرج می‌شود تا برنامه‌ای روی آنتن برود همین… مفسران و منتقدان هم بجای دورهمی گویا نمی‌توانند مشکلات و معضلات ساخت مجموعه را بیان کنند و این می‌شود که هرگز قادر نیستند با مجموعه‌های خارجی حتی از نوع ترکی‌اش رقابت کنند.

پر واضح است آمار ببینندگان بشدت پایین می‌اید و گرایش خانواده‌ها به شبکه‌های برون مرزی بیشتر و بیشتر میشود…

مجموعه «نون.خ» دقیقا به این بلا مبتلا شده است؛ نورالدین خانزاده با همه تلاشی که می‎کند، نمیتواند قصه را به پیش ببرد و لذت اولین مجموعه‌اش را برای ذهن تماشاکن تکرار کند.

«نون.خ» یک امتیاز والا، ماندگار و دلنشین از خود بجای گذاشت و آن هم استفاده صحییح و زیبا از موسیقی کردی بوده است. موسیقی در «نون.خ» قیامتی به راه انداخته است که هر ببیننده‌ای را مسحور خود می‌نماید و دیگر هیچ…

باقی بقایتان…

*بازیگر، گارگردان و مدرس تئاتر

پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

Share