آنچه باید درباره سواد مالی بدانید

• رضا سیف پور / مدرس سوادمالی و فنون مذاکره:

متاسفانه در جامعه ما بسیاری از موضوعات جدید و بخصوص مباحث علمی جدید، همزمان با ورود دچار تغییرات عجیبی می‌شوند که در نهایت پس از مدتی مردم جامعه از آن فاصله گرفته و یا باشنیدن مباحثی درباره آن دستخوش ناراختی و نا امیدی می‌شوند. مثلاً امروز تنها تلقی اکثر مردم از موضوع بسیار مهم سوادرسانه ای، جستجوی شتاب زده و تاکیدی عناصر و نمادهایی موسوم به نمادهای فراماسونری یا شیطان پرستی در فیلم‌های سینمایی و انیمیشن‌ها، توسط برخی به اصطلاح منتقدین است و یا کیست که با شنیدن نام کلاس‌های کمک آموزشی به یاد ساختار غلط آموزشی، مدرک فروشی و مافیای کتاب‌های کمک درسی نیافتند؟. اکنون به نظر می‌رسد چنین اتفاقی در حوزه علم جدید و بسیار مفید سواد مالی نیز در حال شکل گرفتن است. متاسفانه هر روز شاهدیم که افرادی تحت عنوان آموزش سوادمالی و هوش اقتصادی به موضوعات خنده داری همچون «چگونه ثروت مند شویم؟»، «چگونه میلیاردر شویم؟»، «چگونه پولدار شویم؟» و… می‌پردازند و باز هم مثل همیشه در مسیر مال اندوزی و کسب شهرت برای خود، به نابود کردن زیرساخت‌های یکی دیگر از مظاهر نوین سواد در جامعه می‌پردازند بطوریکه متاسفانه مردم با شنیدن نام سواد مالی به یاد همین کارگاه‌ها و مبالغ هنگفتی که بابت آن هزینه کرده‌اند می افتند. به نظر من اینجاست که باید رسانه‌ها بطور فعال‌تر وارد عمل شده و تفاوت موضوعات مفید علمی با تلاش‌های سودجویانه را تبیین کنند.

امروز با توجه به مشکلات شدید اقتصادی مردم، آگاهی از چهار حوزه مهم سوادمالی یعنی مهارت‌های هزینه و درآمد، پس انداز، سرمایه گذاری و تأمین آتیه در کنار شناخت پیچیدگی‌های موجود در قوانین بیمه، ارث، مالیات و… می‌تواند آنها را در مدیریت زندگی مالی‌شان یاری رساند تا در این تلاطم سخت اقتصادی، حداقل کمتر متضرر شوند.

همه می‌دانیم که سواد دانشگاهی و آنچه در مدارس می‌آموزیم در زمان اجرا چندان به کار ما نمی‌آید. در واقع مهمترین نقش سواد، به معنی رایج آن و آنچه در دانشگاه می‌آموزیم تنها گشودن راه و ترسیم یک افق روشن در پیش رو است که این با سواد اجرایی متفاوت است. حال سؤال اینجاست که این سواد اجرایی را چگونه باید به کار انداخت؟ شاید جالب باشد که توضیح دهم در واقع سواد مالی با گونه‌های دیگر سواد یعنی سواد ارتباطی و سواد رسانه‌ای نیز در ارتباط است. لذا برای استفاده از سواد مالی و کسب مهارت‌های مالی در زندگی لازم است تعامل با دیگران را افزایش دهیم و به کسب اطلاعات لازم از طریق رسانه‌ها در خصوص موضوعات و تغییرات مالی نیز بپردازیم و سپس برای آنچه که به آن دست یافته‌ایم یک برنامه اجرایی و عملی ترسیم کنیم. با این نگرش، اینکه در انتظار عوض شدن مدیر یا رئیس خود برای ارتقای شغلی و بهبود اوضاع مالی بنشینیم کاری بس عبث است. همچنانکه انتظار برای حل مشکلات اقتصادی کشور وسپس بهبود اوضاع اقتصادی خانواده امری بی فایده تر است. بدتر از این، انتظار برای افزایش حقوق، انتظار برای کاهش قیمت دلار، انتظار برای کاهش تحریم‌ها، انتظار برای کاهش قیمت سکه و طلا و سپس هجوم برای خرید سکه و ارز در زمان افت قیمت به امید فروش در زمان افزایش قیمت‌هاست. سواد مالی به ما می‌آموزد که اگر از وضعیت شغلی و وضعیت معیشت خود ناراضی هستیم دست به کار شویم وضمن مدیریت هزینه‌ها، منابع درآمدی خود را ارتقاء دهیم. سواد مالی به ما می‌آموزد که برای زندگی بهتر باید پس‌انداز را سرلوحه زندگی‌ قرار دهیم و از مادی‌گرایی فاصله بگیریم. سواد مالی به ما کمک می‌کند که در عین رفاه مالی به رفاه ذهنی برسیم و به دنبال کسب درآمدهای جانبی برای خود و دیگران باشیم. مطمئن باشید عمل کردن به همین موارد شما را در زمره افراد با سواد مالی بالا قرار می‌دهد. حالا شما بگویید؛ چقدر در حوزه مالی باسواد هستید؟

• تماس با نویسنده: ۰۹۱۱۱۳۸۱۷۰۲