تجربه شش شهر بزرگ جهان و چهار شهر بزرگ ایران در رشت اجرا میشود
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا ثابت قدم گفت:تغییر سبک زندگی مردم رشت و پیاده سازی مفهوم توسعه پایدار در بخش سلامت اجتماعی و فردی، بسط مفهوم توسعه پایدار در مدیریت شهری به واسطه ارتقای کیفیت زیست محیطی و تمرکز بر حمل و نقل پاک و ایجاد یک درآمد پایدار برای مدیریت شهری ناشی از کنترل فعالیت‌های تجاری خرده‌فروشی و دستفروشان تنها بخشی از مزایای پیاده‌راه است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا , به نقل از روزنامه «اعتماد» ویژه استان گیلان , باجرای پروژه پیاده‌راه‌سازی و اجرای طرح ترافیکی در مرکز شهر، یکی از بزرگ‌ترین و پرسروصداترین طرحهای شهری در چند دهه اخیر بوده که از هفته گذشته آغاز شده است. اطلاعاتی که دکتر سیدمحمدعلی ثابت قدم، شهردار رشت در گفت و گو با اعتماد ارائه می‌کند می‌تواند برای شهروندان دلگر‌کننده باشد چرا که نشان می‌دهد تمام ابعاد این طرح با جزییات محاسبه شده است. آمار و ارقامی که او ارائه می‌کند، به خوبی ضرورت اجرای این طرح را آشکار می‌سازد.
آقای دکتر ثابت قدم، آغاز اجرای پروژه پیاده‌روسازی و محدودیت‌های ترافیکی در خیابان‌های منتهی به مرکز شهر برای شهروندان رشت، دغدغه‌هایی را به وجود آورده. فکر می‌کنم توضیحات شما بتواند به خوبی این دغدغه‌ها را رفع کند.
امیدوارم همین‌طور باشد. پیش از ورود به بحث پروژه پیاده‌راه‌سازی مقدمه‌ای عرض کنم که نشان می‌دهد چرا انجام این تغییرات توسعه‌ای برای رشت ضروری است. در تحقیقات و ارزیابی مجموعه شهرداری مشخص شده که بیش از ۵۳ درصد از ترافیک شهری رشت ناشی از وسایل نقلیه تک سرنشین است. همین‌طور بیش از ۷۶ درصد از کل سفرهای شهری رشت با وسیله نقلیه موتوری انجام میشود.
نرخ مالکیت خودرو در شهر رشت در حدود ۱۵۲/۰ است، به این معنی است که توسعه اشتغال بیش از ۸۴ درصد از مردم رشت به توسعه حمل و نقل همگانی و مدیریت بهینه ترافیک وابسته است.
بر اساس نتایج بهنگام سازی طرح جامع ترافیک شهر رشت در سال ۱۳۹۴ هرچند رشد کل سفرهای شهری رشت (موتوری و غیرموتوری) به طور متوسط ۱۳/۴ درصد بوده است، رشد سفرهای موتوری بیش از ۳۰ درصد بوده است.
از طرفی سهم استفاده از حمل ونقل عمومی انبوه بر در رشت طی سال‌های اخیر به واسطه مشکلات موجود در بخش عرضه به کمتر از ۳/۵ درصد رسیده که خود نسبت به ۷ سال اخیر بیش از دو برابر کمتر شده است.
نتیجه تحقیقات نشان داده که با توجه به عدم مدیریت هسته مرکزی شهر، رشت فاقد کنترل لازم بر جریان عبوری از بافت مرکزی است و ناشی از این کمبود شبکه معابر هسته مرکزی شهر فاقد کارایی لازم در عبور جریان خودرویی است و حمل ونقل همگانی شهری رشت نیازمند تغییر الگوی مدیریت عرضه از توسعه بر مبنای سامانه شبه همگانی (PTOD) به سامانه حمل ونقل همگانی انبوه بر (ترانزیت) (TOD) است.
همه این‌ها به معنای آن است که الگوی حمل و نقل نادرستی در مرکز شهر وجود دارد که به مرحله بحران رسیده. تبعات این الگوی نادرست چیست؟
تازه به مرحله بحران نرسیده، مدت‌هاست سیستم حمل و نقل دچار بحران است و فکر نمی‌کنم کسی پیدا شود که به این واقعیت اذعان نداشته باشد. بله، تبعات زیادی دارد. وضعیت تراکمی ترافیک در هسته مرکزی شهر رشت ناشی از تقاضای سفرهای مسافری سبب کاهش سطح سرویس معابر هسته مرکزی و ناپایداری جریان در این محدوده شده است. افزایش آلودگی صوتی و افزایش انتشار آلاینده، افزایش تاخیر و زمان سفر در شبکه، افت شدید قابلیت اطمینان در مدیریت حوادث در هسته مرکزی شهر و افت سطح کیفی خدمات در هسته مرکزی شهرها از مهم‌ترین تبعات این بحران است.
و راه حل اجرای همین پروژه است؟
در مطالعات طرح بافت قدیم و در اسناد اولیه مطالعات طرح هادی، مسیرهای خیابان علم الهدی، سعدی، امام خمینی و شریعتی به عنوان مسیرهای پیاده روی در نظر گرفته شده است. همچنین بر اساس مطالعات طرح جامع حمل و نقل مسافری نیز انسداد مسیر خیابان امام خمینی تا ابتدای خیابان حاجی آباد و علم الهدی براری تردد عابرین پیاده پیشنهاد شده است.
در مطالعات طرح جامع شهرسازی – راهبردی – ساختاری شهر رشت نیز مسیرهای هسته مرکزی پیاده مدار و فاقد دسترسی خودرویی پیشنهاد شده است. در مطالعات فرادست انجام شده در شهر رشت در هر دو حوزه حمل و نقل و ترافیک و شهرسازی- معماری نیز امکان ایجاد مسیر تردد عابرین پیاده در هسته مرکزی شهر رشت مدنظر قرار گرفته است.
نهادهای تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر در سطوح ملی، استانی و شهرستان ضمن تاکید بر اجرای محدودیت‌های ترافیکی در هسته مرکزی شهرها، ضرورت تغییر الگوهای رفتاری در حوزه ترافیک را اجتناب‌ناپذیر دانسته و تاکید جدی در بر اجرای پیش نیازهای طرح در این خصوص در سطح استان و شهرستان برای شهر رشت شده است.
آقای ثابت قدم، برای اجرای این پروژه، موارد مشابهی را هم مدنظر داشته‌اید؟
بله. ما سعی کردیم هم نمونه‌های موفق خارجی و هم داخلی را بررسی کنیم. از یک طرف خیابان رمبلا در بارسلون، خیابان استقلال در استانبول، خیابان جمهوریت در آنتالیا، پیاده‌راه‌های شهر روین در فرانسه، پیاده‌راه‌های شهر روتردام هلند، کپنهاگ و پیاده‌راه‌های ایجاد شده در آن را مطالعه کردیم و از طرف دیگر روی محور پیاده تربیت و مقصودیه در تبریز، پیاده‌راه جنت و خیابان دانشگاه در مشهد مقدس، پیاده‌راه‌های پانزده خرداد، صف، عبدل آباد، ۱۷ شهریور و خردپی در تهران، خیابان حافظیه شیراز و خیابان سپاه و محدوده میدان نقش جهان اصفهان هم کار مطالعاتی انجام دادیم.
قبلاً در مصاحبه با ما گفتید که پیاده‌راه بر اساس ایده توسعه انسان‌محور است. چه چالش‌هایی ساخت پیاده‌راه را در رشت ضروری می‌کند؟
ببینید سهم پیاده روی در میان شهروندان رشتی در مجموع پایین بوده و نیاز به یک برنامه‌ریزی مدون برای افزایش این سهم به منظور ارتقای سلامت جسمی از یک سو و افزایش تعامل صورت به صورت برای ارتقای سطح سلامت اجتماعی از سوی دیگر دارد. از منظر آمار تنها ۱۷ درصد از شهروندان رشتی برنامه پیاده‌روی منظم روزانه دارند و تنها ۲۵ درصد از آنها بیش از دو بار در روز مسیری را پیاده‌روی میکنند. کمتر از ۴۳ درصد از مردم رشت بیش از ۱۵ دقیقه در روز پیاده‌روی میکنند. این آمار هشداردهنده است و نشان می‌دهد سلامت شهروندان در خطر است.دیارمیرزا
این نکته را هم در نظر داشته باشید که بیش از ۶۰ درصد از سفرهای انجام شده به هسته مرکزی شهر غیرشغلی و غیرآموزشی است که نشان از اهمیت اجتماعی هسته مرکزی شهر برای شهروندان جهت انجام سفرهای تفریحی، دیدار با دوستان و انجام خرید دارد.
به رغم موفقیت طرح پیاده‌راه اعلم‌الهدی، هنوز بعضی از شهروندان رشت به خوبی با ویژگی‌های این پدیده آشنا نیستند. پیاده‌راه چه مزایای دیگری دارد؟
تغییر سبک زندگی مردم رشت و پیاده سازی مفهوم توسعه پایدار در بخش سلامت اجتماعی و فردی، بسط مفهوم توسعه پایدار در مدیریت شهری به واسطه ارتقای کیفیت زیست محیطی و تمرکز بر حمل و نقل پاک و ایجاد یک درآمد پایدار برای مدیریت شهری ناشی از کنترل فعالیت‌های تجاری خرده‌فروشی و دستفروشان تنها بخشی از مزایای پیاده‌راه است. پیاده‌راه، اشتغال پایدار را افزایش می‌دهد و توسعه اقتصادی هسته مرکزی شهر رشت به همراه ایجاد جذابیت برای حضور گردشگران را به همراه دارد.
ایجاد امنیت پایدار اجتماعی و ارتقای سطح رضایت شهروندان ناشی از تحقق شعار «رشت دوستدار شهروندان»، فعال شدن بدنه کاربری‌های میراثی و تاریخی با کاربردهای فرهنگی و اجتماعی هم از محاسن پروژه پیاده‌راه‌سازی است.دیارمیرزا
با اجرای این پروژه، بسترهای لازم برای فعال شدن مکانیزم‌های نوین مدیریت شهری در مدیریت حمل کالا و مدیریت ناوگان عمومی حمل ونقل مسافر و توسعه حمل ونقل هوشمند فراهم خواهد شد. از همه مهم‌تر برندسازی برای رشت در میان شهرهای مختلف کشور است که مزایای بلندمدت و پایداری را به همراه خواهد داشت.
همان‌طور که بهتر از من می‌دانید، نابسامانی وضعیت حمل ونقل همگانی از جمله مشکلات اساسی موجود در شهر رشت است. عوامل این نابسامانی‌ها را شناسایی کرده‌اید؟
بله، با درک اهمیت و تاثیر حمل و نقل همگانی در افزایش کیفیت و بازدهی مناسب‌تر طرح، بررسی وضعیت عرضه و اصلاح وضعیت موجود در این بخش مدنظر قرار گرفت. این بررسی‌ها در مورد وسایط نقلیه عمومی به طور جداگانه انجام شد. در مورد تاکسی‌ها، عدم سرویس‌دهی به کل یک مسیر علی رغم تعریف خطوط توسط سازمان تاکسیرانی و پوشش کمتر از ۵۰ درصد یکی از مهم‌ترین مشکلات است. همچنین در ارزیابی‌ها متوجه شدیم که بخشی از رانندگان در خطوط مربوطه فعالیت نمی‌کنند و در ساعت اوج در ایستگاه‌ها ازدحام به وجود می‌آید. فعالیت خودروهای مسافربر شخصی در خطوط تاکسیرانی، مناسب نبودن ایستگاه‌های تاکسی، اتکای بیش از نیاز به جابجایی مسافرین در رشت و عدم آموزش رانندگان تاکسی از جمله مشکلات در بخش تاکسی است.دیارمیرزا
اما مشکلات اتوبوسرانی حادتر است. کمبود شدید ناوگان و فرسودگی زیاد ناوگان موجود و سهم بسیار کم (کمتر از ۳/۵ درصد) در جابجایی در مقایسه با سایر کلانشهرها دو مشکل عمده اتوبوسرانی است. نبود تسهیلات مناسب در بخش ایستگاهی برای خطوط اتوبوس، عدم تعریف حق تقدم برای سیستم اتوبوسرانی شهر رشت، عدم آشنایی رانندگان اتوبوس با مفهوم خط ویژه و پوشش کمتر از ۳۵ درصد و همپوشانی مضاعف با سامانه تاکسیرانی را هم در نظر داشته باشید.
چه برنامه‌ای برای تقویت بخش اتوبوسرانی دارید؟
تامین و نوسازی ناوگان از طریق خرید ۱۱۰ دستگاه جدید، از جمله بازسازی کامل (اورهال) ۷۰ دستگاه و حذف ۴۰ دستگاه فرسوده در دستور کارمان قرار دارد.
برای دسترسی به داخل محدوده و فراهم کردن تسهیلات جابجایی موتوری شهرداری برنامه تامین ناوگان برقی تا شروع طرح مجموعاً ۷۰ دستگاه ناوگان برقی خریداری میشود. قرار است مسیر خط ویژه خیابان امام خمینی و طراحی پایانه تاکسیرانی مورد نیاز طرح هم به زودی به بهره‌برداری می‌رسد.دیارمیرزا
شهرداری برای بلندمدت نیز طرحهای در دست اقدام دارد. افزایش ناوگان اتوبوس در افق زمانی ۱۰ سال آینده، ساماندهی تاکسیرانی و کاهش سهم تاکسی به ۲۵ درصد از طریق ابطال و یا تغییر وضعیت و یا فروش پروانه ناوگان فرسوده و غیرفعال و فعال کردن تاکسی‌های ویژه از جمله این طرح‌هاست. همچنین برای توسعه ۳ خط ویژه جدید و خطوط انبوه‌بر نیز برنامه‌ریزی شده است. توسعه نظام قیمتگذاری جدید، افزایش پوشش سامانه حمل و نقل انبوه‌بر و مکانیابی پارک‌سوارهای شهری برای سیستم اتوبوسرانی و گسترش مفهوم حمل و نقل یکپارچه هم مدنظرمان است.
آقای دکتر، با ایجاد محدودیت‌های ترافیکی مطمئناً باید مسیرهای جایگزینی تعریف شود.
تعریف شده. یعنی سناریوهای مختلفی را بررسی کرده‌ایم. بله، مسیرهای جایگزین در شرایط جدید معنای ویژه‌ای خواهد داشت. به همین دلیل با توجه به اهمیت معابر مورد بررسی محدوده مرکزی در هدایت ترافیک و روان‌سازی معابر اصلی بعد از اجرای طرح پیاده راه، روکش مجدد آسفالت و همسطح‌سازی سطح سوار‌رو انجام میشود. در این راستا خیابان باقرآباد حدفاصل کوچه شمس تا پل بوسار، کوچه های شهید شمس، قربانی، آفخرا، آذربانی، مهربان، املشی، چهل تن و چله خانه، خیابان ۱۷ شهریور، خیابان سهیل دبیری (استادسرا) و کوچه‌های سهیل ۱ و ۲، خیابان سرخبنده حد فاصل مسجد سرخبنده تا خیابان جوان، خیابان دکتر حشمت حد فاصل خیابان امام خمینی (ره) تا خیابان حافظ و خیابان مطهری حدفاصل چهارراه میکاییل تا حاجی آباد در اولویت قرار دارند.
فکر می‌کنم یکی از مهم‌ترین نیازها برای اجرای درست طرح، پارکینگ‌ها باشد. در این زمینه نیازسنجی دقیقی انجام شده؟
بله، طبق ارزیابی ما بیش از سه چهارم شهروندان تمایل به توسعه پارکینگ در شمال خیابان شریعتی و علم الهدی دارند. سطح رضایت شهروندان رشتی از عرضه پارکینگ نیز بیش از ۶۱ درصد است.دیارمیرزا
بر اساس اطلاعات اخذ شده تعداد ۲۴ پارکینگ غیرحاشیه‌ای در محدوده مطالعه موجود است که تعداد ۱۶۹۷ فضا به صورت پارکینگ غیرحاشیه‌ای عرضه شده است.
با اجرای طرح ترافیک محدوده هسته مرکزی شهر رشت، اجرای خط ویژه اتوبوس و اجرای پیاده راه، تعداد ۱۷۵ پارکینگ غیرحاشیه‌ای و در حدود ۳۰۵ فضای پارکینگ حاشیه‌ای از عرضه پارکینگ از سطح محدوده کاسته میشود.دیارمیرزا
شهرداری رشت با همکاری بخش خصوصی برای تامین پارکینگ مورد نیاز و جبران حذف پارکینگ‌ها، ۶۴۵ فضای توقف جدید به محدوده اضافه می‌کند. پارکینگ طبقاتی فروتن با۲۲۰ فضای توقف، پارکینگ دادگستری با ۱۲۵ فضای توقف، پارکینگ صفایی با۱۴۰ فضای جدید توقف و پارکینگ ساسان با۸۰ فضای توقف.
علاوه بر این موارد، مذاکره برای اضافه کردن ۱۵۰ فضای پارکینگ جدید در حاشیه بلوار احسان بخش برای توسعه کوتاه مدت نیز در حال انجام است.
بعضی از بازاریان نگران اختلال در نقل و انتقال کالا در پی اجرای طرح محددویت ترافیکی هستند. راه‌حل شما چیست؟
به بازاریان محترم اطمینان می‌دهم این نگرانی را نداشته باشند. برای مدیریت دسترسی بافت محصور و فاقد دسترسی ۳۵۰ کارت تردد هوشمند پیشبینی شده است.
دیدگاه