چرا گیلان این همه بیکار دارد ؟!

دوستانم بر سر کارند در بازار عشق

من چو معزولان ،چرا در گوشه ای بنشسته ام ؟!

جمعیت ایران ،کمی بیش از یک درصد جمعیت جهان است و هکذا، بیش از یک درصد مساحت کره زمین را در اختیار دارد ولی با این همه گاه، کم تر از نیم درصد تجارت جهانی را در اختصاص خود قرار می دهد! لذا عجب نیست که از این حیث دچار فقدان بازار کار و اپیدیمی بیکاری باشد . اقتصاد دانان و مدیران اجرایی حکومت بر روی این مسئله، اجماع مرکّب دارند که اقتصاد ایران به ویژه در عرصه کار آفرینی در ورطه ی نا کارآیی وبحران فزاینده، فرو افتاده است. بیکاری، بحران یک جامعه ی بی برنامه است . تحقیقاً هر تاویل، وابسته به تاویل گر است . موقعیّت و وضع تاویل گر ،متغیّری بسیار تعیین کننده در چونی و چندی تاویل تاویل گر می باشد . شکی نیست که تاویل آنکه در قدرت است با آنکه در قدرت نیست از مساله بحران ، یکی نیست .

بهر حال امروز ، بیکاری و مفاسد متفرع برآن را ، نمی توان به هیج وجه نادیده انگاشت . سخنان اخیر ریاست جمهوری و پاره ای از کار گزاران حکومت ، زنگ خطر و اشاراتی صریح در وضع نامطلوب کار وبیکاری در کشور می باشد که البته این خود محصول روندی دیرینه است که به تدریج در این سامان شکل گرفته و مشکلات متعاقب خود را در اشکال گوناگون در جامعه ما ظاهر نموده است . اقتصاددانان در تشخیص نمادهای این بحران مانند: ناکافی بودن سرمایه گذاری ، بالا بودن ریسک سرمایه گذاری، ناتوانی در جذب سرمایه بیرون از نظام اقتصادی کشور، تورم و اکنون رکود ، به دو گروه ی مختلف تقسیم می شوند . گروهی عوامل بیرونی را و گروه دیگر عوامل درونی را موثّر تر می دانند . واحد سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی ایران یکی از دهها واحد سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی در منطقه خاور میانه ، آسیا و جهان است . چنین واحدی تنها، در شرایطی می تواند از بحران و مخاطرات آ ن خارج شود که در تعادلی فعال و مثبت با محیط پیرامون خود باشد . در واقع ، شرط شادابی و بقای اقتصاد ما در گرو تولید کالاها و خدماتی ست که در حیطه ی رقابت در قیمت ، نسبت به سیستم اقتصادی سایر کشور ها ،مزیّت قابل توجّهی داشته باشد که متاسفانه هم اکنون به جهت فقدان تعادل ساختاری چنین نیست . هر چند سهم چالشهای سیاسی دیر پا و نو ظهور در نبود یک راهبرد مناسب اقتصادی ، قابل اغماض و انکار نیست . ولی ناتوانی مدیران متوسط و ارشد در در تعریف چنین راهبردی ، مصیبتی مزید بر علت است!

از باب مثال استان گیلان که به تقریب همه ی مزایا و شرایط توسعه ، به مثابه ی کشوری چون هلند با آن نقش موثر جهانی ، در خود دارد امروز به مسکنت و استیصال ،دچار شده است که بنا به مسموع بیکارترین استان کشور شمرده می شود! روشن است که ایران یک مفهوم انتزاعی نیست ! ایران با همین استانهای سرسبز و سرشار از استعدادهای خدادای ،تعریف می شود .درست به خاطر دارم سالها قبل که مقام معظم رهبری به گیلان سفر نموده بودند . مکرّر از این وآن مسوول ، به ایشان گفته می شد : گیلان محروم ومظلوم ! محتاج بذل عنایت شماست که نهایتا در مقابل این در خواستهای گزاف، ناموجه و غیر منطقی ! رهبری با تبسم فرمودند : خوب ! دریافت بودجه های کلان که بی اراِئه طرح نمی شود آقایان ! طرح های پیشنهادی توسعه دستگاههای اجرایی تان کو! معلوم بود که در این ارتباط جز شرمندگی و افتادگی ، کسی حرفی برای گفتن نداشت ! فقط شعار بود و تمنّا ! باری ،”گر گدا کاهل بود تقصیر صاحبخانه چیست؟”. امروز هم ، احمقانه است اگر تصوّر کنیم برآمدن یکی از فرزندان برومند این استان در مقام معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبری دولت تدبیر وامید بخت ما بخت برگشتگان را نو خواهد کرد ! وبحران اقتصاد و معضل بیکاری را حل خواهد نمود. بی تردید ، نو بختی این استان زان سوی دیگر است . از هر سو که به این استان بنگری لاجرم ، این پرسش در ذهن دهن خواهد گشود که راستی و به واقع ، استانی با این همه سرمایه های افسانه ای چون : جنگل ، کوه ، دریا و… چرا اینک به چنین بلایایی ، مبتلا شده است . پس کار گزاران اجرا و قانون گذاران مجلس با آن همه افادات و افاضات،با آن همه گویایی و جویایی! در آن چه کرده و می کنند ؟

ای شهر من ،که بدین روز اوفکند ؟

کاندر تو نظر نکند جز به ریشخند!

دکتر سیّد حجّت مهدوی سعیدی

“استاددانشگاه”
پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.