از پیوند فرزندان رهبری با بیوت روحانیت و ماجرای مطهری‌ها و لاریجانی‌ها
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا یکی از رسوم قدیمی علمای حوزه علمیه ازدواج فرزندان ذکور با دختران بیوت مراجع و یا علما است که در ایران و نجف بسیار رواج دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا این روزها مطهری و لاریجانی‌ها تبدیل به تیتر اصلی رسانه‌های کشور شده‌اند. پسران دو روحانی بزرگ ایران یعنی علامه مطهری و آیت‌الله العظمی میرزا هاشم آملی، رو دروی هم قرار گرفته‌اند و یکدیگر را مورد نوازش قرار می‌دهند. رویارویی که دو سوی آن از قضا پیوندهای خانوادگی نیز با هم دارند.
علی مطهری در نطقی جنجالی از دستگاه قضایی کشور که ریاست آن بر عهده آیت‌الله آملی لاریجانی، برادر داماد خانواده مطهری (علی لاریجانی) است خواست که هرچه زودتر تکلیف میرحسین موسوی، مهدی کروبی و محمود احمدی نژاد را مشخص کند. سخنانی که با اعلام جرم علیه وی از سوی دادستان و واکنشهای جریان‌های مختلف سیاسی همراه بود. یکی از این واکنش‌ها سخنان داماد خانواده مطهری یعنی علی لاریجانی بود که عنوان کرد:« سخنان علی مطهری به گونه‌ای نبود که دادستان وارد آن شود و نیاز به این میزان بحث رسانه‌ای هم نداشت؛ هرچند سخنان وی نادرست و قدری تحقیر‌آمیز بود.»
برادر بزرگ تر لاریجانی‌ها اما در یک گفت‌وگویی تلویزیونی اعلام کرد که مطهری حوادث سال ۸۸ را در حد یک دعوای داخلی کشور می‌داند و آن را به خوبی درک نکرده است. همین سخنان کافی بود تا مطهری در نامه‌ای به این سخنان جواد لاریجانی پاسخ دهد:«به نظر می رسد که جناب عالی در قضاوت درباره فتنه ۸۸ تجاهل و تغافل می فرمایید، این بدیهیات را می دانید و خود را به ندانستن و غفلت می زنید و نام آن را “بصیرت” می گذارید، یا به قول خودتان هوا سرد است و دچار زکام سیاسی شده اید.»
وقتی لاریجانی فلسفه خوانده، داماد ناخلف می‌شود!
علی لاریجانی که در کلامی طنزگونه از سوی علی مطهری به داماد ناخلف تشبیه شده است، رابط بین این دو بیت روحانی است. او در ۲۱ سالگی به خواستگاری دختر شهید مطهری می‌رود تا زمینه یک ازدواج مذهبی و سیاسی در ایران شکل دهد. علی مطهری روز خواستگاری رئیس مجلس ایران از خواهرش را اینگونه روایت می‌کند:« به یاد دارم وقتی که آقای لاریجانی برای خواستگاری به منزل ما آمد، شهید مطهری که معمولا درباره موارد قبلی اینطور اظهار نظر می کرد که «آدم عمیقی نیست»، پس از اولین جلسه ملاقات، شخصیت او را با آن که ۲۱ سال بیشتر نداشت، پسندید. رفتار بزرگوارنه او با همه گان از جمله خانواده ما در این سی سال و اندی که از آن ایام می گذرد، گواهی است بر تشخیص درست آن شهید. آقای دکتر علی لاریجانی با اخلاق نیکویی که دارند همواره یک داماد محبوب و مطلوب برای خانواده ما بودهاند»
اما در کنار نزدیکی بین «علی»های خاندان مطهری و لاریجانی، نطق علی مطهری و پاسخ برادارن لاریجانی شاید به نحوی زمینه اختلاف اساسی را میان این برخی اعضای دو خانواده سیاسی و مذهبی ایران نیز نمایان ساخت.
به بهانه این رویارویی اما شاید پر بیراه نباشد گریزی به یکی از رسوم قدیمی ازدواج در عالم سیاست و مذهب ایران بزنیم. چه آنکه یکی از رسوم قدیمی علمای حوزه علمیه ازدواج فرزندان ذکور با دختران بیوت مراجع و یا علما بوده است که زمینه تحکیم روابط در عالم سیاست و مذهب در ایران را فراهم ساخته است. رابطه‌هایی که گاهی میان جریان‌های مخالف و گاهی میان شخصیت‌های نزدیک به هم شکل می‌گیرد.
وصلت یک لاریجانی دیگر با بیت مراجع!
یکی از این ازدواج‌ها بازهم میان یک لاریجانی و دختر یک مرجع تقلید شکل گرفت. آیت‌الله صادق لاریجانی که این سال‌ها عهده دار ریاست قوه قضائیه است داماد آیت‌الله وحید خراسانی است. او که از سال ۵۶ وارد حوزه علمیه شده بود، از سال ۶۸، پس از تدریس سطح، به تدریس خارج اصول و خارج فقه پرداخت و سپس به عضویت هیأت علمی دانشگاه قم در آمد. آیت‌الله صادق لاریجانی در حال حاضر به طور منظم در دانشگاه تربیت مدرس قم در سطح کارشناسی ارشد و دکترا، کلام جدید و فلسفه تطبیقی تدریس می‌کند. لاریجانی که پنجمین رئیس دستگاه قضائی کشور است، رابطه بسیار خوبی با پدر زن خود دارد.
وصلتی از جنس قضا
دیگر ازدواج مذهبی که میان چهره‌های سیاسی و مذهبی ایران شکل گرفت و توجه‌ها را به خود جلب کرد، ازدواج پسر آیت‌الله موسوی اردبیلی از مراجع تقلید شیعه با دختر آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی است. این دو رئیس سابق قوه قضائیه در ایران که هر دو هم اکنون در جایگاه مرجع تقلید قرار دارند از نظر سیاسی اختلاف‌هایی باهم دارند. آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی از جمله روحانیون اصول گرایی است که هم اکنون عضو شورای نگهبان است و آیت‌الله موسوی اردبیلی از روحانیون نزدیک به جناح چپ و جریان اصلاحات است.
پیوند خوردن خانواده‌های صدر و سیستانی با بیت امام
نوه‌های امام خمینی نیز دیگر روحانی زاده‌هایی هستند که با بیوت علما و مراجع وصلت کرده‌اند. سید حسن خمینی شناخته شده ترین نوه امام با دختر آیت‌الله موسوی بجنوردی از اساتید حوزه علمیه ازدواج کرد. رابطه داماد و پدرزن با توجه به نزدیک تفکرات و اندیشه‌های مذهبی و سیاسی بسیار خود و نزدیک به هم است و همیشه این دو در کنار هم در مراسم‌های مختلف حضور دارند.
سید یاسر و سید علی خمینی نیز به ترتیب با دختر سیدمحمد صدر و سید محمدشهرستانی ازدواج کرده‌اند. حاصل این ازدواج پیوند بیوت صدر و سیستانی با بیت امام خمینی است. رابطه این دو نوه امام خمینی نیز با پدرزن‌های خود بسیار خوب است.
فرزندان رهبری و پیوند با بیوت روحانیت
فرزندان مقام معظم رهبری نیز همچون بیوت دیگر علما، همسران خود را از میان دختران روحانیون شناخته شده انتخاب کرده‌اند. سید مصطفی خامنه‌ای داماد مرحوم آیت‌الله عزیز خوشوقت، از روحانیون و علمای شناخته شده تهران است. سیدمسعود خامنه‌ای فرزند دیگر مقام رهبری، داماد آیت الله سید محمدباقر خرازی از مدرسین حوزه علمیه قم و شوهر خواهر سیدصادق خرازی معاون وزیر امور خارجه دولت خاتمی است. در این میان سیدمجتبی خامنه‌ای با دختر غلامعلی حداد عادل رئیس سابق مجلس شورای اسلامی ازدواج کرده است.
حداد عادل ماجرای خواستگاری مجتبی خامنه‌ای را اینگونه روایت می‌کند: « آن زمان دخترمان دیپلم گرفته بود و کنکور هم شرکت کرده بود. پس از مقدمات کار، یک روز پسر آقا و مادرش با یک قواره پارچه به عنوان هدیه برای عروس آمدند و صحبت کردیم و پس از رفتن آقا مجتبی، نظر دخترم را پرسیدم، ایشان موافق بودند .
بعد از چند روز خدمت آقا رفتیم. آقا فرمودند؛ «آقای دکتر، داریم خویش و قوم می شویم.» گفتم؛ «چطور؟» گفتند؛ «خانواده آمدند و پسندیدند و در گفت وگو هم به نتیجه کامل رسیده اند، نظر شما چیست؟» گفتم؛ «آقا، اختیار ما دست شماست .»
آقا فرمودند؛ «نه، شما، دکتر و استاد دانشگاهید و خانم تان هم همین طور. وضع زندگی شما مناسب است، اما زندگی من این طور نیست. اگر بخواهم تمام زندگی ام را بار کنم، غیر از کتاب هایم یک وانت بار می شود. اینجا هم دو اتاق اندرون و یک اتاق بیرونی است که آقایان و مسوولان در آنجا با من دیدار می کنند. من پول ندارم خانه بخرم. خانه یی اجاره کرده ایم که یک طبقه مصطفی و یک طبقه هم مجتبی زندگی می کنند. شما با دخترت صحبت کن که خیال نکند حالا که عروس رهبر می شود، چیزهایی در ذهنش باشد. ما این طور زندگی می کنیم. اما شما زندگی نسبتاً خوبی دارید. حالا اگر ایشان بخواهد وارد این زندگی شود، کمی مشکل است. مجتبی معمم هم نیست. می خواهد قم برود و درس بخواند و روحانی شود. همه اینها را به او بگو بداند .»
پیوند میان چهار خانواده
رئیس جمهور پیشین ایران یعنی سید محمد خاتمی نیز راه دیگر روحانی زاده‌های شناخته شده قم و نجف را طی کرده است. فرزند آیت‌الله روح الله خاتمی با خواهر زاده امام موسی صدر یعنی زهره صادقی ازدواج کرده است. برادر وی یعنی محمدرضا خاتمی نیر راه برادر را پیش گرفت و داماد خانواده امام شد و با زهرا اشراقی وصلت کرد. زهرا اشراقی در عین حال دختر آیت‌الله شهاب‌الدین اشراقی داماد امام خمینی نیز است. با این ازدواج‌ها میان بیت امام، خاتمی ، صدر و اشراقی پیوند حاصل شد.
دیگر رابطه‌ای که میان بیت روحانیون شکل گرفت، پیوند بیت اشراقی با هاشمی رفسنجانی است. پسران لاهوتی هر دو با دختران آیت‌الله هاشمی ازدواج کردند. هاشمی رفسنجانی و حسن لاهوتی هر دو از مبارزان سیاسی با رژیم پهلوی بودند. همین سوابق و مناسبات سبب شد دو پسر آیت‌الله لاهوتی یعنی حمید و سعید با دو دختر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به ترتیب فائزه و فاطمه هاشمی ازدواج کنند.
آیت‌الله محمدی ری شهری دیگر چهره شناخته مذهبی است که با بیت روحانی شناخته شده‌ای وصلت کرده است. وزیر سابق اطلاعات با دختر آیت‌الله مشکینی ازدواج کرده است. ری شهری حاج‌آقا مرتضی تهرانی را معرف و مسبب این ازدواج می‌داند و می‌گوید :«آقای مشکینی پاسخ ایشان را موکول به استخاره کرد و پس از چند روز پاسخ داد که استخاره کردم، خوب آمد پس از موافقت ایشان جریان را به خانواده‌ام در تهران نوشتم و از مادرم و عمه‌ام… خواستم که به قم بروند و صبیه ایشان را ببینند»
همانطور که مشاهده می‌شود چهره‌های مذهبی ایران تمایل دارند که دختران و پسران خود را به عقد و نکاح روحانیون شناخته هم طراز خود در بیاورند. در معدود از این ازدواج‌ها شاهد اختلاف‌های از جنس اختلاف میان فرزند شهید مطهری با لاریجانی‌ها هستیم که آن هم از یک اختلاف نظر سیاسی در مورد انتخابات سال ۸۸ سرچشمه می‌گیرد./نامه
دیدگاه