توقف تراموا و قطار سبک شهری رشت روی ریل وعده‌ها؛ ترافیکی که پایانی ندارد!

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، سالهاست که رشت در کنار مشکل مدیریت پسماند، فاضلاب و رودخانه های آلوده از ترافیک شدید و ضعف مشهود حمل و نقل عمومی نیز رنج می برد.

اگرچه مترو در سراسر جهان به عنوان بهترین گزینه برای کاهش ترافیک در شهرهای بزرگ و پرجمعیت انتخاب شده اما تراموا نیز گزینه‌ای مناسب برای خیابان‌های شلوغ با تردد بالاست و هزینه کمتری نیز نسبت به احداث مترو دارد. اتوبوس نیز همواره به عنوان مکمل سیستم حمل‌ونقل، مناسب برای مناطق کم‌جمعیت یا حاشیه‌ای بوده است.

اما طی سالهای اخیر علی رغم همه وعده های داده شده یک سیستم حمل و نقل عمومی کارآمد و “انبوه بر” در رشت به وجود نیامده و این شهر یک میلیون نفری بدون مترو، تراموا یا قطار سبک شهری در کنار کمبود شدید اتوبوس، برای جابجایی مسافر تنها متکی به تاکسی و خودروهای شخصی است و گویا به حال خود رها شده است!

در همین راستا اگرچه بارها طی حداقل یک دهه اخیر درباره آغاز پروژه تراموا و قطار شهری در رشت توسط مسئولان مختلف صحبت شده اما اصل کار همچنان روی کاغذ باقی مانده و ترافیک امان مردم را بریده است.

برای مثال به گفته ثابت قدم شهردار وقت رشت (سال ۱۳۹۱) بر اساس مطالعات طرح جامع حمل و نقل و ترافیک برای تأمین بخش حمل و نقل عمومی شهر رشت در افق طرح دو خط شرقی به غربی و شمالی به  جنوبی برای شهر رشت به طول حدود ۵/۲۳ کیلومتر با ۲۴ ایستگاه طراحی شده است که حجم تقاضای کل سفر روزانه ریلی درساعت اوج افق طرح (سال ۱۴۰۵) در کریدور خط یک حدود ۱۰ هزار مسافر در هر جهت و در کریدور خط دو حدود ۱۲ هزار مسافر در هر جهت خواهد بود.

محمد محبتی مدیر پروژه قطار شهری شهرداری رشت نیز در سال ۹۷ بروکراسی اداری را علت عدم دریافت بودجه قطار شهری دانسته و گفته بود: علت تاخیر در دریافت بودجه پروژه قطار شهری مربوط به فقدان شماره حساب بانک مرکزی از سوی وزارت اقتصاد و دارایی و همچنین بانک مرکزی است!

از سوی دیگر جبار کوچکی نژاد نماینده رشت در سال ۹۸ تاکید کرده بود که پروژه قطار شهری رشت در کاهش مشکلات ترافیکی و حمل و نقل عمومی تاثیرگذار است و بالای هزار میلیارد تومان اعتبار برای آن در نظر گرفته شده است! (منبع: تسنیم)

در سال ۹۹ نیز همزمان با حضور حاج محمدی در شهرداری رشت؛ مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری شهر آتیه از نهایی شدن اجرای پروژه تراموای رشت خبر داده و اعلام کرده بود: “از آنجایی که تراموا در شهر رشت از وسط شهر و از نقاط حساس شهری عبور می کند می تواند یکی از زیباترین پروژه تراموای کشور باشد. برای این پروژه ۲۵ درصد نقدی، ۳۵ درصد تسهیلات و ۴۰ درصد زمین تهاتر در نظر گرفته می شود که البته برای کمک به شهرداری رشت تلاش می کنیم ۲۵ درصد نقد کاهش یابد. کار که شروع شود تا نوروز ۱۴۰۰ریل گذاری تراموای رشت را تحویل می دهیم.”

جدیدا نیز مسعود عباس نژاد رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا در نشست خبری اسفندماه اصل موضوع را زیر سوال برده و گفته که :”مباحثی مثل مترو و قطار شهری در رشت اجرایی نیست، خیابان های شهر گنجایش احداث قطار شهری را ندارند و از سوی دیگر مسافر به میزان کافی برای قطار شهری وجود نخواهد داشت!”.

 اظهارات عباس نژاد از آن جهت حائز اهمیت است که در برنامه راهبردی ۵ ساله شهرداری رشت بر “تأمین زیرساخت تجهیز و توسعه قطارهای سبک شهری و تراموا و مونوریل، اتوبوس برقی تاکید شده است و اساسا براساس طرح جامع حمل و نقل و ترافیک نمیتوان منکر حمل و نقل ریلی شد.”

در آخرین اظهار نظر نیز هادی حق شناس استاندار گیلان “یکی از راهکارها برای رفع مشکل ترافیک شهر رشت را احداث رینگ ۹۰ متری و کنارگذرهای متعدد دانسته و گفته که امکان احداث مترو در رشت را نداریم، اما می توان زمینه احداث تراموا را فراهم کرد”.

بحران تصمیم گیری

اینکه در رشت پس از یک دهه و برگزاری دهه ها جلسه، بازدید میدانی و نوشتن چندین طرح مطالعاتی و تصویب چندین برنامه هنوز اندر خم یک کوچه هستیم و مسئولان اختلاف نظر دارند که آیا تراموا بدرد رشت می خورد یا مترو و قطار سبک شهری هم در نوع خود جالب است و هم نشان دهنده بحران تصمیم گیری و سیاستگذاری است که قادر نیست صرفه و صلاح مردم و یک شهر را تشخیص دهد و در راستای رفع مشکلات آن بکوشد.

در پایان هرچند، صرفه‌جویی در مصرف سوخت، کاهش تراکم ترافیک، افزایش سرعت جابه‌جایی، کاهش میزان تصادفات تنهای بخشی از مزایای قطار شهری یا تراموا خواهد بود اما به نظر می رسد در کنار بحران تصمیم گیری مدیران، یکی از موانع اصلی در اجرای این پروژه همزمان با موضوعات اعتباری، کمبود شدید برق در ایران نیز خواهد بود که آن نیز خود مثنوی هفتاد “من” است!