انتظامی: مسئولان آتش به اختیار نباشند | برخی برنامه ریزی را مداخله در کار خدا می دانند

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، دکتر حسین انتظامی روزنامه‌نگار، که اخیرا  به معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شده، در کارنامه اش ریاست سازمان سینمایی کشور، معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرمسئولی مؤسسه مطبوعاتی جام جم، مؤسسه همشهری و خبرآنلاین به چشم می خورد.

«برنامه چهارراه» با توجه به تجربه های پیشین و نگاه توسعه ای انتظامی به مسایل ایران در گفت و گو با او، تلاش می کند به برخی مهمترین مسایل اساسی توسعه در ایران بپردازد.

انتظامی در پاسخ به این سوال محوری مجری که «چرا اجماع و وفاق بر روی توسعه کشور وجود ندارد» گفت:« اولا الگوی توسعه  نداریم، ضمن آن که عده ای نیز معتقدندما باید نگاه بومی داشته باشیم، که البته بخشی از حرف شان درست است، زیرا ما نمی توانیم یک الگوی واحد جهانی را در همه جا اجرا کنیم. بد نیست بدانید که برخی از متخصصان بانک جهانی که کتاب شان در ایران ترجمه و منتشر شده، و سال ها در بانک جهانی کارکرده اند، می گویند که کشورهای مختلف را ارزیابی کرده ایم، سپس به  این نتیجه دست یافته ایم، الگوهایی که در بانک جهانی مطرح کرده ایم، در همه کشورها به صورت مساوی و همانند قابلیت اجرا ندارد. زیرا هر یک از این کشورها اقتضائات خودشان را دارند.»

معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید برهمه جایی نبودن الگوهای بانک جهانی، به این موضوع که «به ویژه ما یک نگاه معرفتی هم به موضوع داریم» اشاره کرد و گفت: «اما گروهی هم که بر روی مسایل مشترک  در حوزه تاکید می کنند، بیجا نمی گویند. زیرا برخی موضوعات مشترک هستند. به این معنا که اساسا قبول داشته باشیم به برنامه توسعه ملی نیاز داریم.»

او سپس به برخی موانع اساسی در نگاه و ساختار در تحقق توسعه اشاره کرد و گفت: «بد نیست بدانید که اوائل انقلاب، دیدگاه عده ای این بوده و مطرح می کردند که برنامه ریزی از اساس اشتباه است، چون دخالت در امر خالق است. با این نگاه حتی سازمان برنامه تا مرز انحلال پیش رفت. زیرا می گفتند این ها یک مشت آدم هایی هستند که برای مثال نگاه آمریکایی دارند، تحصیل کرده این کشور هستند، بنابراین اساسا نیازی به این دست از برنامه ها نداریم. بنابراین اگر ما مدیرانی توسعه خواه داشته باشیم که البته توسعه نه به این معنا که مسئول هر اداره و سازمانی بخواهد آن را از لحاظ کمی گسترش بدهد، بلکه به این معنا که نگاه توسعه ای منجر به پیشرفت کشور داشته و برنامه پذیر باشد.»

او سپس به یکی از نقص های اساسی در مدیریت کلان کشور در سطح تعیین وزیر و معاون  وزیر اشاره کرد  و  گفت: «من متعجب می شوم با فرض این که رئیس جمهوری برنامه هایش مشخص است، به وزیر می گویند برنامه هایت را اعلام بکن، بعد وزیر به معاون اش می گوید تو بگو برنامه هایت چیست؟ این رویکرد بسیار اشتباه است. وزیر باید دارای یک گفتمان مرکزی باشد و من معاون وزیر در آن چارچوب یا برنامه را می پذیرم، یا قبول ندارم و نمی پذیرم. یا اساسا به عنوان تکنوکرات برنامه وزیر را اجرا می کنم. این که هر مسئولی اعم از وزیر یا معاون وزیر، کار خودش را بکند،  رویه ای بسیار نادرست است.»

انتظامی سپس تلاش کرد موضوع بحث خود را با تجربه های قبلی اش پیوند بدهد و مثالی در این زمینه مطرح کند. او گفت: «من از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مثالی را مطرح می کنم. برای مثال من معتقدم منابع دولتی در اختیار ما، تنها باید به بخش خصوصی تعلق بگیرد. این منابع نباید به دولتی ها ارائه شود. حتی نامگذاری امسال را هم که مقام معظم راهبری دارند، وقتی می گویند مشارکت، به معنای آن است که بخش خصوصی را جدی را بگیرید و خودتان رقیب بخش خصوصی نشوید.»

او افزود: «لذا زمانی که معاون مطبوعاتی بودم، یارانه مطبوعات و رسانه هایی که دولتی یا حکومتی بودند، به طور کلی صفر کردم. البته خیلی هایشان هم سروصدا کردند. زیرا هر یک به جایی از حکومت وصل بودند. عرض من این است که اگر این برنامه درست است باید در همه بخش های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شامل سینما، نشر، تئاتر و … اجرا شود.  و اگر هم غلط است باید جلوی من گرفته شود، زیرا مسئولیت اجرایی، به معنای آتش به اختیار عمل کردن نیست. بلکه باید به یک برنامه عمومی عمل شود.»

انتظامی در ادامه با اشاره به این که «این موضوع در سطح دولت هم مصداق دارد» گفت: «این رویه صحیح نیست که برای مثال وزیری دارای دیدگاه هایی است که معتقد است باید بخش خصوصی فعال تر شود، او مسیر خودش را برود، وزیر دیگری هم بگوید که معتقد است اقتصاد باید متمرکز باشد، و او نیز مسیر خودش را برود. این رویه پراکنده به معنای آن است که هر دو وزیر، مدیران توسعه خواه نیستند. چون مدیر توسعه خواه شرط اول اش این است که برنامه پذیر باشد.»

او افزود: «به همین دلیل اصرار دارم که همه مدیران کشور تا سطح مدیرکل باید مجموعه ۶ جلدی سازمان برنامه و بودجه را که حدود  سه  سال پیش منتشر شد، بخوانند و اگر فرصت نمی کنند یک مجموعه ۱۵۰ صفحه ای دیگر در این زمینه وجود دارد، آن را مطالعه کنند، زیرا مطالعه آن ها به شخص مطالعه کننده نگاه و دید می دهد.»

انتظامی به یکی دیگر از غلط های رایج در حوزه برنامه پذیری که به عنوان نقطه مثبت تلقی شده اشاره کرد و گفت: «برای مثال همین عبارتی که برخی می گویند ما از برنامه جلوتر هستیم. اگر شما برنامه پذیربودید، باید می دانستید که این سخن تا چه اندازه مسخره است. و اساسا باید عزل بشوید. زیرا اگر از برنامه جلوتر می روید، ناهماهنگی ناشی از آن باعث می شود بخش های دیگر نتوانند هم پای شما حرکت کنند، که خود آسیب زا و خسارت زا است.