وزیر کشور در مراسم شهید مرتضی حسین‌پور سخنرانی می‌کند

به نام خدا

** شناخت اجمالی از حضرت حجت الاسلام شهید محمد علی ادیب لاهیجی کوشالی دِهشالی گیلانی

نام اصلی ایشان «خدابخش فتح الله پور لنگرودی» یا «خدابخش فتحی پور لنگرودی» بوده که بعدها به «محمد علی ادیب» تغییر نام پیدا کرد . عنوان «ادیب» لقبی است که شهید آیت الله بهشتی به ایشان داده بود . مادر بزرگوار حاج آقا ادیب بانویی تُرک از اهل خَمسه « یعنی زنجان» بود و زنجان را به علت اینکه دارای پنج طایفه از ایل های مختلف و یا اینکه دارای پنج منطقه بوده ، خَمسه نامیدند . پدر بزرگوارش به نام محمد جان فتحی پور که فردی متدین و کشاورز بود در روستای کوشال یکی از توابع شهرستان لاهیجان ساکن بود . آباء و اجداد حاج آقا ادیب لاهیجی ، ساکن این روستا بودند . روستای کوشال از قَدیمُ الأَیّام محل تردّد و یا اسکان شخصیت های بزرگ دینی از جمله شیخ عبد الحسین عترتی کوشالی پدر خانم آیت الله زین العابدین قربانی لاهیجی بوده است . شیخ عبد الحسین عترتی کوشالی که از شاگردان مرحوم آخوند خراسانی و حاج شیخ عبدالله مازندرانی بوده و نیز آیت‌الله محمدحسن غروی کوشالی و آیت لله محمدکاظم عترتی کوشالی که دو فرزند شیخ عبدالحسین کوشالی هستند ، همه آنها مدتی ساکن روستای کوشال بودند . خانواده های نوروزی مخصوصا خانواده مرحوم شعبانعلی نوروزی و همسرش مرحومه رقیه فتحی پور و فرزند ارجمند و بزرگوارشان حجت الاسلام رضا نوروزی کوشالی که مردمان متدین و خوش نام اهالی کوشال هستند با حاج آقا ادیب لاهیجی ، نسبت فامیلی دارند و آن بزرگوار نیز با آنها رفت و آمد خانوادگی داشت . محمد جان که پدر بزرگوار حاج آقا ادیب لاهیجی است برادری به نام نور محمد فتحی پور داشت که همانند برادرش در روستای کوشال به کشاورزی اشتغال داشت . محمد جان و نور محمد دو تا برادر و اَخَوی ساکن کوشال بودند . بنا به دلائلی پدر حاج آقا ادیب لاهیجی یعنی محمد جان ، ملک و املاک و زمین های کشاورزی و باغ خود را به برادرش نور محمد واگذار کرد و به روستای دِهشال که یکی از توابع شهرستان آستانه اشرفیه است منتقل شد . کلمه دِهشال مرکّب از دو کلمه دِه و شالی می باشد یعنی روستایی که در آن برنج کِشت می شود و شالیزار یعنی زمینی که در آن برنج کِشت می گردد . دِهشال با آب و هوای بسیار خوب یکی از جاهای تولید برنج مرغوب در گیلان است . حاج آقا ادیب لاهیجی اگر چه خودش از فرزندان صُلبی و نسلی محروم بود و هیچ فرزندی ندارد ولی یک خواهر بزرگ تر از خود داشت و دارد که حدود شش یا هفت فرزند دارد و یکی از خواهر زاده های ایشان «حجت الاسلام علی بشارتی» در کِسوت لباس مُقدس روحانیّت می باشد . این عالم ربّانی و‌ مُتفکّر عالیمرتبه و خوش سلوک و خوش اخلاق سال های طولانی در حوزه علمیه لاهیجان تدریس نموده و شاگردان زیادی پرورش داده و منشأ خدمات علمی و فرهنگی و دینی و تربیتی و معنوی در جامعه بوده است. یکی از نیات پاکش در دهه شصت این بود که حوزه علمیه ای در اطراف شهر بسازد و برای این کار ، منزلش را که در منطقه شیشه گران و نزدیک بقعه آسید حسین لاهیجان بود فروخت و منزل مناسب دیگری خرید و با بقیه پول فروش آن ، زمینی در حدود پنج هزار متر مربع برای احداث حوزه علمیه در روستای سوستان زیر کوه از توابع لاهیجان خریداری کرد که متاسفانه هنوز هم این کار محقق نشده است و امید است که خَیّرین عزیز و مؤمن برای انجام این امر مقدس و تحقق آن مساعدت و اقدام نیکو بعمل آورند و ضمن شاد کردن روح آن عالم بزرگوار ، شریک در پاداش آن باشند . او اگر چه از فرزندان صلبی و نسلی محروم بود ولی از فرزندان علمی و معنوی زیادی برخوردار بود که سبب خیر و برکت‌ در جامعه بوده و هستند . یکی از ویژگی های بارزی که پیوسته در ایشان می دیدم کم گویی همراه با متانت در گفتار و رفتار بود . ایشان شخصیتی بود که مورد توجه آیت الله شهید بهشتی بوده و حتی لقب ” ادیب” را شهید بهشتی بر ایشان گذاشت و نیز آیت الله محمدی گلپایگانی رییس دفتر مقام معظم رهبری ، ارادت و عنایت خاصّی به او داشت . در علوم عقلی و منطقی و ریاضیات مهارت شایسته ای داشته و بارها می فرمود که در آثار و دست نوشته های خود افکار و اندیشه های فلاسفه و اساطین فلسفه را به‌ نقد کشیده است و نظرات جدیدی مطرح نموده است . می فرمود که در ریاضیات و فهم علوم ریاضی بدون اینکه استادی دیده باشد به او عنایتی شده است و در رابطه با تفسیر قرآن کریم در سال های دور تفسیر عددی ایشان بر سوره توحید به احتمال زیاد در روزنامه جمهوری اسلامی چاپ شده بود که در همان موقع آن را مطالعه کرده بودم و بسیار عالی و جالب به نظر می رسید و در رابطه با تفسیر عددی قرآن کریم دو جلد کتاب از ایشان چاپ شده است . در دهه شصت زمانی که ایشان در مدرسه علمیه لاهیجان کتاب منطقی حاشیه ملا عبدالله که شرح عربی تهذیب المنطق ملاسعد تفتازانی است تدریس می کرد مدتی مریض شد و با توجه به محبت و شناختی که به بنده داشت به مدیر حوزه علمیه “آیت الله قنبر مشفق” فرمود و اعلام کرد که در مدتی که من نیستم و کسالت دارم آقای سید اصغر سعادت بجای من حاشیه ملاعبدالله را تدریس کند و این در حالی بود که بنده کتاب سیوطی و مغنی می خواندم . اوائل دهه ۱۳۹۰ یک بار بنده در بقعه آسید حسین لاهیجان توفیق داشتم که نماز مغرب و عشاء را پشت سر ایشان بخوانم و یک بار هم در شبستان فیضیه ایشان را دیدم که در گوشه ای نشسته و وقتی به طرفش رفتم با تمام قامت جهت احترام ایستاد و با هم مُعانقه و روبوسی کردیم . ایشان از طبع شعری خوبی برخوردار بود و اشعار زیادی در زمینه های مختلف سروده و در ایّام جنگ تحمیلی و هشت سال دفاع مقدس برخی از اشعار ایشان بین رزمندگان و بین مردم اهالی لاهیجان دست به دست می شد و متأسفانه در همان زمان ها آنطور که اطلاع پیدا کرده بودم اشعار ایشان متفرق و پراکنده در بین مردم بود و حاج آقا ادیب می گفت که خیلی اشعار سرودم که پیش خودم نیست و دست دیگران است !! . جناب آقای فرهاد شعاع رئیس سابق بنیاد شهید لاهیجان در باره ویژگی اخلاقی و رفتاری و سیاسی حاج آقا ادیب لاهیجی می گوید : [این بزرگوار با شخصیِتی دوست داشتنی و مورد اطمینان و امین و بی توقع ، با چهره ای مهربان و متواضع و با ادب، در مدت طولانیِ چندین دهه، بطور ثابت، امام جماعت مسجد آقاسید حسین لاهیجان بودند و مردم زیادی ظهر و شب پشت سرشان نماز می خواندند.، بنده شهادت می دهم که ۲۰ سال ظهر و شب پشت سر ایشان نماز خواندم و هرگز هیچ نامهربانی و ناملائمتی از ایشان ندیده ام . ایشان بعنوان یک فرد انقلابیِ از سال ۱۳۴۲ از مدرسه فیضیه تا کنون بر این صراط حق بوده است ] . این عالم بزرگوار و جَلیلَ القدر که سال های طولانی «در حدود چهل یا پنجاه سال» امام جماعت مسجد «بُقعه» آقا سید حسین واقع در خیابان شیشه گران شهرستان لاهیجان بوده در تاریخ ۹ مرداد ۱۴۰۳ در شب شهادت زین‌العابدین و سید الساجدین علیه السلام توسط فردی حدودا چهل ساله با سلاح سرد (ضربات چاقو یا قَمَه) در سنِّ ۸۵ سالگی در کنار درب منزلش به شهادت رسید و پیکر مطهرش در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۴۰۳ بعد از اقامه نماز جمعه با حضور گسترده و باشکوه مردم مُؤمن و شهید پرور لاهیجان ، تشییع و در گلزار شهدای شهرستان لاهیجان به خاک سپرده شد . روحش جاودانه شاد باد

** توسط استاد سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی

* چهاردهم مرداد ۱۴۰۳ ..
http://nasimemarefat.parsiblog.com/Posts/5764/+نسیم معرفت-سعادت

************************************