شکایت ایروان از باکو به دادگاه لاهه | کوچ ارمنی‌های قره‌باغ به ارمنستان
در پی تسلیم شدن جدایی‌طلبان ارمنی و توافقی که این نیروها برای انحلال تشکیلات اداره کننده قره‌باغ پس از تهاجم برق‌آسای اخیر نیروهای نظامی آذربایجان به امضا رساندند، اغلب ساکنان این منطقه خانه و کاشانه خود را رها کرده و به سوی ارمنستان حرکت کردهاند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، دیوان بین‌المللی دادگستری لاهه روز جمعه اعلام کرد که ارمنستان بر اساس کنوانسیون تبعیض نژادی علیه جمهوری آذربایجان شکایت کرده و خواستار اتخاذ تدابیری علیه باکو شده است.
در بیانیه دادگاه در این خصوص آمده است: «بر اساس ماده ۴۱ اساسنامه و ماده ۷۳ مقررات دیوان، روز جمعه ارمنستان درخواستی مبنی بر اتخاذ تدابیر احتیاطی علیه جمهوری آذربایجان، به منظور حفظ و حمایت از حقوق مندرج در کنوانسیون بین‌المللی درباره حذف همه اشکال تبعیض نژادی ارائه کرد.»
در این بیانیه همچنین اشاره شده است که ارمنستان از دادگاه درخواست می‌کند تا اقدامات موقت علیه جمهوری آذربایجان اتخاذ کند.
در سپتامبر ۲۰۲۱، ایروان شکایتی را علیه جمهوری آذربایجان در دادگاه بین‌المللی دادگستری تنظیم و این کشور را به تبعیض نژادی علیه ارامنه متهم کرد. این دادخواست در آن زمان حاکی از آن بود که آذربایجان «از سیاست تنفر نسبت به ارامنه حمایت کرده که منجر به تبعیض، قتل عام و شکنجه آنها شده است.»
این در حالی است که کوچ جمعی و اجباری ارامنه از منطقه قره باغ کوهستانی یک روز پس از اعلام انحلال جمهوری خودخوانده قره باغ و به رغم تاکید آذربایجان بر تامین حقوق ساکنان این منطقه، ادامه داشته است. بر اساس آماری تازه از شمار آوارگان ارمنی که به دست خبرگزاری‌های بین‌المللی رسیده، بیش از هشتاد هزار سکنه قره‌باغ کوهستانی، به عبارتی دو سوم جمعیت ۱۲۰ هزار نفری این منطقه، خانه و کاشانه خود را برای گریز به سوی ارمنستان ترک کردهاند.
گزارش خبرنگاران حاضر در محل حاکی است که ساکنان بهت‌زده و هراسان قره‌باغ کوهستانی پیش از ترک خانه و کاشانه و مهاجرت به ارمنستان بسیاری از اموال شخصی از جمله یونیفورم‌ها، عکس‌های خانوادگی و حتی کتاب‌هایشان را می‌سوزانند تا نیروهای آذربایجانی از دست‌یابی به آنها و متعاقب آن، احتمالا شناسایی هویت این افراد بازبمانند.
به نقل از یورونیوز، جمهوری آذربایجان پس از توافق آتش‌بس با نمایندگان جدایی‌طلبان ارمنی در قره‌باغ اعلام کرد که خواستار الحاق این بخش جدا مانده از خاک خود در کمال صلح و آرامش است.
مقامات جمهوری آذربایجان پیش‌تر متعهد شده بودند به شورشیان و جدایی‌طلبانی که سلاح‌های خود را زمین بگذارند اجازه دهد تا این منطقه را ترک کنند.
این در حالیست که یک منبع دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت: «افرادی که در جریان نبردهای قره باغ مرتکب جنایات جنگی شدند باید به ما تحویل داده شوند.»
آذربایجان در همین راستا، روز چهارشنبه گذشته از دستگیری روبن وارتانیان، رهبر سابق قره‌باغ کوهستانی که به گفته باکو قصد فرار به ارمنستان را داشت، خبر داد.
الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان هفته گذشته بدون نام بردن از فردی یا اشاره به جنایتی خاص گفته بود: «ما عناصر رژیم جنایتکار را متهم کرده‌ایم و آنها را به دست عدالت خواهیم سپرد.»
بر اساس گزارش تازه‌ای که روز جمعه توسط نیروهای جدایی‌طلب قره‌باغ منتشر شد، شمار جان باختگان انفجار روز دوشنبه یک انبار سوخت در تنها جاده کوهستانی که این منطقه را به ارمنستان متصل می‌کند به ۱۷۰ نفر افزایش یافته است.
تعداد قربانیان این حادثه که علت دقیق آن هنوز مشخص نشده پیش‌تر ۲۰ نفر اعلام شده بود؛ ضمن آنکه منابع آگاه از زخمی شدن صدها تن دیگر بر اثر انفجار مواد سوختی خبر داده بودند.
انفجار زمانی رخ داد که هزاران تن از ساکنان ارمنی‌تبار قره‌باغ در پی تسلیم شدن نیروهای جدایی‌طلب و با محاصره درآمدن مرکز این منطقه مورد مناقشه توسط نیروهای ارتش آذربایجان در تلاش برای ترک منطقه بودند.
مقامات محلی پیش‌تر گفته بودند که حادثه همزمان با صف کشیدن خودروهای اهالی منطقه برای دریافت بنزین پیش از حرکت به سوی ارمنستان روی داده است.
قره‌باغ کوهستانی طی ماه‌های گذشته به واسطه مسدود شدن کریدور حیاتی لاچین با کمبود شدید سوخت و مواد غذایی روبرو بود و سازمان‌های بین‌المللی در تلاش بودند که کمک‌های بشردوستانه‌ای را به اهالی این منطقه برسانند.
در همین راستا، اتحادیه اروپا اعلام کرده است که آماده ارسال کمک‌های بیشتر به منطقه قره‌باغ است. پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا در این خصوص گفته است که بروکسل پنج میلیون یورو برای کمک‌های بشردوستانه به ساکنان قره‌باغ کوهستانی اختصاص داده است.
در کل با توجه به حضور نداشتن ناظران بین‌المللی در منطقه قره‌باغ، نمی‌توان وضعیت انسانی موجود و نیز نحوه برخورد نیروهای نظامی آذربایجان با ساکنان ارمنی‌تباری که برخی از آنها به دلیل کهولت سن یا بیماری هنوز موفق به خروج از منطقه نشده‌اند را به دقت مورد ارزیابی قرار داد.
روسیه در باره سرنوشت صلح‌بانان خود تصمیم می‌گیرد
در پی استیلای تقریبا کامل آذربایجان بر منطقه قره‌باغ کوهستانی که پس از تهاجمی برق‌آسا محقق شد، کرملین روز جمعه اعلام کرد که در خصوص آینده ماموریت نیروی صلح‌بان خود در این منطقه پس از رایزنی با باکو تصمیم خواهد گرفت.
مسکو از سال ۲۰۲۰ به موجب توافق آتش‌بسی که پس از شش هفته نبرد خونین در قره‌باغ کوهستانی با وساطت روسیه به امضا رسید صلح‌بانان خود را برای نظارت بر مفاد این توافقنامه و کمک به برقراری صلح در منطقه مستقر کرد.
دمیتری پسکوف، سخنگوی دفتر ریاست جمهوری روسیه در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره آینده این نیروها گفت: از آنجایی که این ماموریت اکنون در خاک آذربایجان انجام می‌شود، برای تصمیم‌گیری در خصوص تداوم آن باید با طرف آذربایجانی گفت‌وگو کرد.
قره باغ کوهستانی، منطقه‌ای کوچک که جمعیتی اغلب ارمنی تبار را در خود جای داده است در دهه ۱۹۹۰ میلادی و نیز سال ۲۰۲۰ دوبار به کانون جنگی تمام عیار میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان تبدیل شد.
نبرد میان دو سوی این مناقشه اواخر ماه جاری در پی تشدید اختلافات بر سر بسته ماندن دالان لاچین و نیز انتخاب رئیس جدید و جدایی‌طلب جمهوری خودخوانده قره باغ از سر گرفته شد.
این نبرد که گمان می‌رفت به سومین جنگ تمام عیار میان دو طرف منجر شود با تهاجم برق آسای نظامیان آذربایجانی به یک پیروزی بزرگ برای باکو تبدیل شد.
نیروهای جدایی طلب بواسطه توافقی با جمهوری آذربایجان پذیرفتند که سلاح بر زمین بگذارند و تشکیلات دولتی اداره کننده این منطقه را به کلی منحل کنند.
دیدگاه