دکتر فریدون شایسته؛

قتل حیدرخان با دستور لنین صورت گرفت | حسن خان آلیانی هنگام واقعه ملاسرا در حبس بود

شایسته با تاکید بر اینکه همه سعی کردند پس از نهضت جنگل قتل حیدرخان عمواوغلی را به گردن آلیانی‌ها بیندازند، یادآور شد: با توجه به اسناد جدید و کتاب میلاد زخم دکتر خسرو شاکری مشخص شد که نه حسن خان در این قتل دست داشته و نه آلیانی‌ها.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، نشست علمی زندگی و زمانه حسن خان آلیانی (معین الرعایا) با حضور جمعی از چهره های علمی و فرهنگی در پژوهشکده گیلانشناسی برگزار شد.

دکتر فریدون شایسته در این نشست با قدردانی از برگزاری چنین مراسمی، یاد و خاطره تمام شهدای نهضت جنگل از جمله حسن خان معین الرعایا، نعمت الله خان آلیانی و غلامعلی بابا ماسوله را گرامی داشت و بیان کرد: متاسفانه استاد علی عبدلی پژوهشگر فرهنگ قوم متمدن تالش را نیز از دست دادیم.

پژوهشگر نهضت جنگل با اشاره به برگزاری نشست بررسی زندگی و زمانه حسن خان آلیانی اظهار کرد: اصلا نهضت جنگل برای چه ایجاد شد؟! و امثال حسن خان آلیانی، دکتر حشمت، حاج احمد کسمایی و کل مردمان نجیب و آزاده‌ای که به نهضت جنگل پیوسته بودند به دنبال چه بودند؟!

دکتر شایسته گفت: اگر انقلاب مشروطه در ایران پیروز میشد نه مبارزات ریسعلی دلواری را داشتیم و نه قیام شیخ محمد خیابانی، قیام کلنل محمدتقی پسیان و نهضت جنگل.

این استاد دانشگاه با اشاره به وقوع انقلاب مشروطه در تاریخ ۱۲۹۵ خورشیدی (۱۹۰۶ میلادی) و تقسیم ایران توسط روس و انگلیس در تاریخ ۱۹۰۷ بیان کرد: عزل مورگان شوشتر آمریکایی و کنار گذاشتن اصلاحات مالی در ایران با اولتیماتوم روسیه و انگلیس، اشغال نظامی ایران توسط روس و انگلیس، گشایش مجلس دوم شورای ملی با اکثریت بزرگ مالکان، مخالفان نوگرایی و خاندان پوسیده و سنتی قاجار که خواهان استقلال ایران نبودند، در کنار جنگ جهانی اول سبب شد که نهضت‌ها و قیام‌هایی در ایران شکل بگیرند که یکی از آن‌ها نهضت جنگل بود.

دکتر شایسته در ادامه اظهارات خود گفت: حسن خان آلیانی، حسن خان کیش دره‌ای و حسن خان معین الرعایا سه نامی است که در منابع وقایع نگاری نهضت جنگل به کرات آمده است.
وی در ادامه با بیان اینکه درباره زمان ورود حسن خان به نهضت جنگل در میان منابع دست اول و تحقیقات جدید اختلاف وجود دارد، یادآور شد: این اختلافات درباره کشته شدن مفاخرالملک در کسما نیز وجود دارد، صادق مهرنوش که بیشتر از همه به حسن خان معین الرعایا پرداخته و متاسفانه بیشتر از همه نیز به این شخصیت تاخته است گفته که ایشان در سال ۱۲۹۵ خورشیدی وارد نهضت جنگل شده و مرحوم افشین پرتو نیز سال ۱۲۹۶ را مطرح کرده است و قطعا در سال ۱۲۹۳ که نهضت جنگل با تشکیل کمیته اتحاد اسلام با حضور ۲۷ نفر تشکیل شده اگر این بزرگوار نیز حضور می‌داشت، اسمی از ایشان ذکر میشد و احتمالا چند ماه یا سال بعد حسن خان به نهضت جنگل پیوسته است.

دکتر شایسته با اشاره به حضور میرزا کوچک در میان آلیانی‌ها به دعوت حسن خان پس از جدایی حاج احمد کسمایی و دکتر حشمت اظهار کرد: درحالی که همه واقعه نویسان نهضت جنگل تسلیم شدند و به سردار سپه وزیر وقت جنگل تحفه نامه نوشتند اما داوری‌ها آن‌ها را نسبت به سه نفر یعنی دکتر حشمت، حاج احمد کسمایی و حسن خان معین الرعایا نمیتوان واقع بینانه ذکر کرد.

این پژوهشگر تاریخ با تاکید براینکه این بی‌انصافی ابتدا در نوشته‌های سعدالله خان درویش مطرح شده، تصریح کرد: ایشان با کابینه وثوق الدوله و سیدضیا ارتباط داشته و در دوره پهلوی اول مدیر کارخانه قند ورامین بوده و نسبت به حاج احمد و معین الرعایا نظر منصفانه‌ای نداشت.

دکتر شایسته بیان کرد: دکتر حشمت طالقانی، حاج احمد کسمایی و حسن خان آلیانی هر سه بعد از جنگ جهانی اول به حکومت مرکزی تسلیم شدند اما داستان تراژیک محاکمه ساختگی دکتر حشمت و شهادت مظلومانه او در کنار مرگ طبیعی حاج احمد و ترور معین الرعایا موجب شده که داوری‌های منابع واقعه نگاری یکسان نباشد اما بنده معتقدم که هر سه از بزرگان نهضت جنگل بودند که خدمات آن‌ها نباید توسط محققان نادیده انگاشته شود.

پژوهشگر نهضت جنگل با بیان اینکه در هیچ یکی از منابع وقایع نگاری نهضت جنگل نمی‌خوانیم که حسن خان معین الرعایا در جبهه مخالف نهضت جنگل یا آرمان‌های میرزا کوچک جنگلی قرار گرفته باشد، تصریح کرد: با همه بداندیشی‌هایی که نسبت حسن خان آلیانی شده در هیچ کجا چنین ادعایی نشده است.

شایسته با اشاره به حضور حسن خان آلیانی در نبرد جنگلی‌ها با بلشویکهای ساختگی داخلی نظیر سردار محیی، خالو قربان هرسینی، کریم خان رشتی، احسان الله خان دوستار، خالو مراد بزرگ و خالو مراد کوچک و کریم کرد که همگی روزگاری در جبهه میرزا کوچک بودند و بعدها مخالف او شدند، بیان کرد: حسن خان به دلیل هواداری از نهضت جنگل و میرزا کوچک در شهریور ۱۳۰۰ در رشت حبس بوده است.

این استاد تاریخ با بیان اینکه صادق مهرنوش مدعی است که واقعه ملاسرا را حسن خان معین الرعایا به وجود آورده است، افزود: اما در این تاریخ یعنی ۶ مهر ۱۳۰۰ حسن خان توسط احسان الله خان دوستار حبس بوده است و ادعای مهرنوش یکی از اشتباهاتی بوده که توسط واقعه نگاران ذکر شده است.

شایسته با تاکید بر اینکه همه سعی کردند پس از نهضت جنگل قتل حیدرخان عمواوغلی را به گردن آلیانی‌ها بیندازند، یادآور شد: با توجه به اسناد جدید و کتاب میلاد زخم دکتر خسرو شاکری مشخص شد که نه حسن خان در این قتل دست داشته و نه آلیانی‌ها. بولشویک های ساختگی نظیر سردار محیی و میرزا کریم خان رشتی که عامل لنین بودند در قتل حیدرخان با که اشاره لنین رهبر انقلاب بولشویکی صورت گرفته، دست داشته اند.

وی با اشاره به نقش غیرقابل انکار مردم کسما و آلیان در حیات نهضت جنگل گفت: این نقش سزاوار تقدیر است اما واقعه نگاران نه از کسما یاد کرده‌اند و نه از مردم آلیان.

شایسته اظهار کرد: آرمان و اهداف نهضت جنگل سرکوب نشد بلکه مردان این نهضت شهیده شده و این نهضت سرکوب شد که آن هم به دلیل ژئوپلیتیک حاکم بر سپهر جهان آن روز بود.

وی در پایان گفت: تشکیل نهضت جنگل علیه دولت روس بود و بعد از پایان جنگ جهانی، شوروی جدید برای به رسمیت شناخته شدن در کنار انگلستان قرار گرفت و نهضت جنگل را سرکوب کرد وگرنه اهداف مقدس این نهضت یعنی استقلال، آزادی و رفاه برای عامه ایرانیان همیشه جاوید و ماندگار است.

Share