چرا زیورآلات را آبکاری می کنند ؟

آبکاری طلا و نقره 

آبکاری بدین معنا است که اکسسوری ساخته شده از فلز خاص با لایه ای از فلز دیگر پوشانده شود. بدین صورت که یک لایه نازک از فلز در سطح بیرونی اکسسوری قرار گیرد.

انواع فلزات برای آبکاری

مرسوم ترین آبکاری ها آبکاری نقره ، طلا، رودیوم و مس هستند. آبکاری نقره بر روی پایه نقره ۹۲۵ در قدیم انجام می شد این آبکاری باعث روشن شدن انگشتر نقره می شد چرا که یک لایه فلز نقره خالص بر روی نقره ۹۲۵ ( نقره ۹۲.۵ درصد ) قرار می گرفت، امروزه جواهر سازان نقره برای بالا بردن کیفیت و زیبایی با استفاده از نقره با عیار ۹۵۰ و آبکاری نقره خالص اکسسوری های نقره با بالاترین کیفیت می سازند از جمله معروفترین آن های دستبند کارتیر و زنجیر کارتیر نقره است. آبکاری رودیوم یا طلا سفید که محبوب ترین آبکاری در چند دهِ گذشته بوده است باعث درخشش بیشتر زیورآلات سفید رنگ می شود فلز رودیوم سفید و درخشنده است ولی بسیار گران بها و بیش از ۱۰ برابر طلا قیمت دارد به همین دلیل تنها به آبکاری با این فلز اکتفا می شود بیشترین کاربرد رودیوم در آبکاری انگشتر نقره مانند حلقه ساده نقره است. آبکاری رودیوم در نقره و پلاتین بیشترین کاربرد را دارد نهته مهم دیگر واکنش پذیری کم نقره با رودیوم است این موضوع باعث می شود لایه نازک ایجاد شده رودیوم بر روی نقره برای مدت طولانی باقی بماند از طرفی واکنش پذیری طلا و رودیوم بسیار بالا است و این موضوع سبب از بین رفتن لایه رودیومی از روی طلا در کوتاه مدت می شود. آبکاری طلا برای زرد کردن نقره انجام می شود که در صورتی که آبکاری به روش نانو صورت گیرد برای طولانی مدت باقی می ماند ولی به دلیل هزینه های بالا از این نوع آبکاری کمتر استفاده می شود. آبکاری دیگر آبکاری مس است که برای رزگلد کردن اکسسوری ها از آن استفاده می گردد.

تفاوت آبکاری طلا با روکش طلا 

روکش نیز نوعی از آبکاری است، در این روش از طلا به عنوان لایه ای در خارج اکسسوری های استفاده میشود. به طور کلی روکش طلا از ۰.۵ الی ۲٫۵ میکرون در نطر گرفته می شود.

روش انجام آبکاری طلا و نقره

بریا ساخت زیورآلات از نقره ۹۲۵ استفاد میکنند بدین معنی که ۹۲.۵ درصد نقره و ۷.۵ درصد آن فلزات دیگر است این ناخالصی را به دلیل ایجاد مقاومت بیشتر به نقره خالص اضافه می شود از طرفی زیورآلات طلا را با عیار ۱۸ یا ۷۵۰ می سازند که ۷۵ درصد طلا و ۲۵ درصد دیگر فلزات دیگر برای استحکام طلا استفاده می شود.

با توجه به توضیحات داده شده مشخص است طلا خالص فلز نرم تری نسبت به نقره است ولی هر دو فلز برای ساخت زیورآلات بسیار مناسب می باشند هم از لحاظ انعطاف و هم از لحاظ درخشندگی.

در روند آبکاری از مواد اولیه و دستگاههای گوناگونی استفاده می گردد این مواد و دستگاهها دارای کیفیت و سطح پیشرفتگی گوناگونی نیز هستند که در نهایت موجب بالا یا پایین بودن کیفیت زیورآلات می شوند.

برای مثال از روند آبکاری طلا، آن را در محلول حاوی طلا یا آلیاژ طلا رنگ فرو می برند. سپس این ماده با جریان الکتریکی شلیک میشود و واکنش الکترو شیمیایی  یک لایه نازک طلا را به خارج از فلز پایه رسوب میدهد.

دلیل آبکاری

اکسسوری های مختلف از استیل گرفته تا طلا پس از گذشت مدتی از استفاده آن ها کدر می شوند و درخشندگی گذشته خود را ندارند. ماندگاری رنگ اکسسوری ها بزرگترین دلیل آبکاری است از دلایل دیگر آبکاری می توان به تغییر رنگ زیورآلات و درخشندگی بیشتر زیورالات اشاره نمود.

برای فهمیدن دلیل کاهش درخشندگی اکسسوری ها نقره را مورد ارزیابی قرار می دهیم. فلز نقره در گروه فلزات نجیب قرار می گیرد که این گروه جزو فلزات واکنش پذیر طبقه بندی می شود، اما مقایسه با سایر فلزات دارای رتبه واکنش پذیری بالایی نمیباشد برای مثال مانند فلز آهن fe به سرعت اکسید نمی شود. به طور مشخص نقره (ag) با گوگرد و هیدروژن سولفید واکنش داده و موجب تشکیل لایه کدر  بر روی نقره میگردد. به همین منظور برای جلوگیری و کاهش واکنش شیمیایی زیورآلات و ظروف نقره را آبکاری می نمایند.

دیگر موارد مهم در آبکاری

-برای ماندگاری بیشتر روکش طلا بر روی آن لاک مخصوصبکشید این لایه از لایه های پایینی روکش محافظت می کند و باعث ماندگاری بیشتر رنگ آن می گردد.  به همین دلیل زیورآلاتی که بر روی آن ها لاک مخصوص استفاده می گردد از درخشندگی بالاتری نسبت به روکش نانو برخوردارند و مانند روکش معمولی درخشان بوده و از دوام بیشتری برخوردار خواهند بود.

-تمامی اکسسوری ها قابلیت مجدد آبکاری را دارند ولی مشکل اساسی بر سر راه اکسسوری های چند رنگ قرار میگیرد آبکاری این نوع اکسسوری ها به دلیل دشوار بودنشان صرفه اقتصادی ندارند. جواهراتی که دارای سنگ هستند مانند گردنبند سواروسکی نیز کاملا قابل آبکاری مجدد هستند و با جدا کردن سنگ سواروسکی از جواهر آن را مجدد آبکاری کرده و مانند روز اول می کنند.

-روکش آب طلا در زیورالات استیل دوام بیشتری دارند و اگر درجه یک باشد می توان به عنوان رنگ ثابت به آن اعتماد کرد ولی در زیورآلات نقره اینگونه نیست و روکش آب طلای معمولی رنگ ثابت نخواهد بود مگر اینکه یکی از شرایط دو بند بعدی در آن رعایت شود.

فروشگاه اینترنتی نقرا noghra.com