اوضاع مطبوعات خوب نیست | مطبوعات باید تغییر شکل بدهند وگرنه محکوم به فنا خواهند بود

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا به نقل از خبرآنلاین، قائم مقام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون سابق امور مطبوعاتی که شب گذشته (۱۷ مرداد) به مناسبت گرامیداشت روز خبرنگار در برنامه «خندوانه» حضور یافت، در سخنانی درباره شرایط این روزهای رسانه‌های مکتوب اظهار کرد: اوضاع مطبوعات به دلایل زیادی خیلی خوب نیست. متاسفانه تیراژ مطبوعات ما بسیار پایین آمده و شرایط سخت شده است. یکی از دلایل این موضوع، رسانه‌های اجتماعی است که به نوعی مطبوعات کاغذی را به حاشیه رانده است. همچنین تغییر الگوی مصرفی رسانه‌ای و سخت‌گیری به رسانه‌ها از دیگر دلایل شرایط بد این روزهای مطبوعات محسوب می‌شود. از طرفی هم‌ متاسفانه وقتی مضیقه اقتصادی به وجود می‌آید اولین چیزی که حذف می‌شود، کالای فرهنگی است.

او با اشاره به گسترش روزافزون رسانه‌های اجتماعی و تاثیری که بر مطبوعات گذاشته‌اند، گفت: مطبوعات باید تغییر شکل بدهند وگرنه محکوم به فنا خواهند بود. وقتی رسانه‌های جدید روی کار می‌آیند، رسانه‌های رسمی باید انعطاف داشته باشند و خودشان را تعییر بدهند؛ این موضوع حتی شامل رادیو و تلویزیون هم می‌شود و به همین دلیل هم الان برنامه‌های تعاملی تلویزیون بیشتر دوام می‌آورند.

انتظامی درباره ویژگی‌های یک خبرنگار خوب، بیان کرد: به غیر از دانش که خبرنگار باید حتما آگاهی لازم را داشته باشد، یک خبرنگار خوب باید شجاع و دنبال روشنگری باشد و از کشف حقایق لذت ببرد و هزینه‌های آن را نیز به جان بخرد. اینکه می‌گویند خبرنگاری شغلی سخت و زیان‌آور است، از همین لحاظ است که یک خبرنگار خوب همیشه در التهاب است. در واقع می‌توان گفت که خبرنگاری اصلا شغل نیست.

او ادامه داد: من از آن دسته افرادی هستم که معتقدم بهتر است خبرنگاران در رشته‌ای غیر از روزنامه‌نگاری تحصیل کرده باشند. به عنوان مثال خبرنگاری که فیزیک خوانده است می‌تواند در گروه علمی رسانه فعالیت کند؛ البته باید در عین حال دوره‌های روزنامه‌نگاری را نیز بگذرانند و در سیستم استاد – شاگردی کار یاد بگیرند. بسیاری از روزنامه‌نگارهای قدیمی در خاطرتشان به این موضوع اشاره می‌کنند که در آغاز کار، دوران سختی در تحریریه داشتند.

معاون سابق امور مطبوعات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین درباره تفاوت رسانه‌های رسمی و اجتماعی، اظهار کرد: رسانه‌های جمعی و رسانه‌های اجتماعی دو مقوله جدا از هم هستند. رسانه‌های جمعی دروازه‌بانی خبر دارند؛ یعنی برای پخش یا انتشار مطلب در رسانه‌های رسمی باید چند مرحله پشت سر گذاشته و مطلب از جهات مختلف کنترل شود. این در حالی است که رسانه‌های اجتماعی که فی‌نفسه پدیده خوبی هستند، دروازه‌بانی خبر ندارند و مطالب بدون هیچ‌گونه بررسی منتشر می‌شوند و از آنجایی که سطح سواد رسانه‌ای جامعه پایین هست، امکان تمیز دادن مطالب درست از نادرست بسیار سخت است.

او یادآور شد: اگر از من بپرسند که متغیر بحرانی در فضای رسانه‌ای امروز کشور چیست؟ می‌گویم اخلاق حرفه‌ای. این موضوع نقطه تمایز خبرنگار با پاپاراتزی است. پاپاراتزی مخلوطی است از خبرنگار، باج‌گیر و کارگاه، در حالی که یک خبرنگار واقعی مقید به اخلاق حرفه‌ای و آیین‌نامه است. به هر حال به دلایلی که پیشتر به آنها اشاره کردم رسانه‌های اجتماعی زمینه ظهور و حضور پاپاراتزی‌ها در فضای رسانه‌ای را بیشتر می‌کند. متاسفانه وجود افراد غیرحرفه‌ای باعث شده که بسیاری نگاه بدی به صنف ما پیدا کنند.

انتطامی تاکید کرد: البته در عین حال نیز باید به این نکته توجه کرد که حکومت موظف است اسباب آزادی عمل برای رسانه‌ها را فراهم کند و آنها نیز مسئولانه از این فرصت استفاده کنند. مسئولان موظف به اطلاع دادن به خبرنگاران و روشنگری هستند. نمی‌شود که همه درها بسته باشد و به خبرنگاران گفت شما باید ادب را رعایت کنید!

قائم مقام وزیر ارشاد در بخش دیگری از سخنان خود به قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات اشاره و اظهار کرد: خیلی از مردم اصلا نمی‌دانند این قانون وجود دارد. طبق این قانون تمام سازمان‌های کشوری – به شرط محرمانه نبود اسناد – باید در صورت درخواست شهروندان اطلاعات را در اختیار آنها قرار بدهند.

او با بیان اینکه “بسته حمایتی وزارت ارشاد از مطبوعات به‌زودی اعلام می‌شود”، به شرایط بیمه خبرنگاران اشاره کرد و گفت: به هر حال وظیفه دولت کمک به مطبوعات است. یکی از افتخارات دولت آقای روحانی این است که سال ۹۲ مجموع خبرنگارانی که بیمه بودند پنج هزار نفر بود و الان ۱۶ هزار نفر است. سیاستی در این زمینه اتخاذ شد که بخشی از یارانه مطبوعات به بیمه و خبرنگاران اختصاص یابد تا مدیران رسانه‌ها خودشان خبرنگارانشان را بیمه کنند. شخصاً مخالفم که دولت خبرنگاران را بیمه کند؛ چراکه خبرنگار وامدار دولت خواهد شد و دیگر نمی‌تواند راحت نقد کند؛ اما وقتی مدیر رسانه خبرنگار خود را بیمه کند، شرایط بهتر خواهد بود.

انتظامی همچنین اعلام کرد که قانون مطبوعات یا همان سازمان نظام رسانه‌ای، به‌زودی به مجلس می‌رود.

رامبد جوان نیز در سخنانی درباره خبرنگاران گفت: اگر خانواده مطبوعات و رسانه‌ها نبودند، خیلی مسائل لنگ می‌شد. یکی از کارهای مهم رسانه‌ای‌ها این است که پیش‌نویس تاریخ را در حوزه‌های مختلف ثبت می‌کنند تا تاریخ ثبت برای نسل‌های آینده تحریف نشود. همچنین ترجمه مفاهیم میان دولت و مردم را ایجاد می‌کنند و اگر آنها نباشند، خیلی موضوعات مردم به گوش مسئولان نمی‌رسد و بالعکس.