شوکرانى در شاهرگ حیاتى رشت

وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَهِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلیفَهً قالُوا أَ تَجْعَلُ فیها مَنْ یُفْسِدُ فیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ قالَ إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ
و (به یاد آر) هنگامی که پروردگارت به فرشتگان گفت: همانا من در روی زمین جانشینی قرار خواهم داد ( نماینده خدا در آنجا یا جانشین ساکنان پیشین منقرض شده آنجا ). گفتند: آیا در آن کسی را ( جانشین ) قرار می دهی که فساد می انگیزد و خون ها می ریزد؟! در حالی که ما تو را با توصیف به کمالات تسبیح می گوییم و ( از هر عیب و نقصی ) تقدیس می کنیم. خدا گفت: بی تردید من چیزی می دانم که شما نمی دانید. قرآن کریم سوره‍‌ی مبارکه بقره آیه‌ی ۳۰

پیش از پیدایش بشر بر این کره ی خاکی با استناد به قرائن و شواهد کتمان ناپذیر حیات از آبها وارد خشکی شد و از آن زمان تا پیدایش بشر و تا شکل گرفتن مدنیت‌ها و شهرنشینی ها و تمدن های خرد و کلان تا هم امروز هیچ موجود زنده ای را یارای آن نیست که بدور از منابع آب ببالد و ادامه‌ی حیات دهد و از آن جمله بشرست که حیاتش وابسته به دسترسی به منابع آب شربست و اگر در منطقه ای آب شرب تامین نشود خبری از حیات نیز دران منطقه نخواهد بود.
چنانکه اگر نمی‎بود رودخانه‌ی نیل و برکات حاصل از آن هرگز امپراطوری شگرف و شکوهمند مصر باستان در پدید نمی آمد هم بدانسان که اگر نمی‌بودند دو رودخانه‎ی دجله و فرات امروزه اثری از تمدن عظیم میان رودان در میانه نبود.
راه دور اگر نرویم و در همین ایران آباء و اجدادی خودمان گر نظر کنیم به وضوح پیداست که سوای پدید آمدن شهرها و آبادی ها بلحاظ استراتژیک عمده ترین عامل دستیابی به منابع قدرت و ثروت در هر منطقه را میزان دستیابی به منابع آب شیرین تعیین می کرد.
حالیا بیایید با یکدگر بنگریم اکنون و اینجا در سرزمین باران خیز و پربرکت گیلان در مکانی که تو پنداری خداوند سبحان نظری ویژه بدان افکنده و ساکنان آنرا به وفور ازین مایع حیات و اصلی ترین عامل شکل گیری جوامع بشری برخوردار ساخته.
ما گیلانیان به چه نحو ازین تجلی کرامت ذات خداوندی بهره بردیم و به چه میزان شکر نعمت گفتیم و در حراست از آن کوشیدیم؟
همه می دانیم امروزه که در جمیع استانهای جنوبی کشورمان فقر منابع آبی و عدم دسترسی به آب شرب بیداد می کند و در ۵۰ سال آینده در کل منطقه ی بیابانی و خشک خاورمیانه آب جایگزین نفت میشود و بزرگترین چالش کشورهای منطقه درگیری برای دسترسی به منابع آب خواهد بود ازهمین شهر عزیز ما رشت دو رودخانه‌ی پر آب می گذرد و سراسر منطقه را مشروب می سازند.
نخستین آنها رودخانه‌ی زرجوب ست که شاخه ای از سپیدرود عزیز به حساب می آید و زرجوب ما رشتیان از کوه‌های کم ارتفاع هزار مرز، نیزه سر، جوکلبندان و کچا از حدود ۲۵ کیلومتری جنوب شهر رشت سرچشمه می‌گیرد، پس از عبور از منطقه «بهدان» و «چوماچا» و پیوستن به رودخانه گهررود رودخانه پیربازار رود را تشکیل می‌دهد به بخش شرقی تالاب انزلی وارد می‌شود. این رودخانه با متوسط حجم سالانه ۱۷۳/۴ میلیون متر مکعب یکی از منابع اصلی و مهم تامین آب تالاب انزلی به شمار می‌رود.
باز همه می دانیم که در گذشته هایی نه چندان دور از همین زرجوب عزیز پدران و مادران ما هم بعنوان منبع آب آشامیدنی استفاده می کردند هم با صید ماهی از آن کسب درامد می نمودند. سوای آنکه گذر این رود از وسط شهر چه جاذبه ی طبیعی و لطیفی به رشت ما میبخشید و خود عاملی برای جلب گردشگر و کسب درامد برای اهالی محل بود.
حال چگونه می توانیم سربلند کرده و بگوییم همین ما ساکنان رشت با سهل انگاری و بی تفاوتی با این شاهرگ حیاتی شهرمان چه کردیم!!!
ای همشهریان و ساکنان رشت همه به نیکی آگاهیم که زرجوب تبدیل به کانال کثیف ترین و آلوده ترین فاضلابها گردیده
آیا نرسیده است هنگام آنکه برای بازپس گیری مدنیت از دست رفته مان بر سر مسئولان شهر بانگ زنیم که این چه وضعی ست که زرجوب عزیز ما بدان دچار گردیده؟
که شما به چه مجوز اجازه ی دخول فاضلاب های سمی و خطرناک بیمارستانی را به زرجوب صادر کردید تا آنجایی که حتی حیات تالاب انزلی هم به مخاطره ی جدی افتاده است؟
آیا چگونه مسئولانی هستید شمایانی که می دانید از ۱۴ بیمارستان دولتی و خصوصی رشت بجز یک بیمارستان رسول اکرم فاضلاب همگی این بیمارستانها به زرجوب میریزد و حیات گیاهی جانوری و انسانی رشت را در معرض آلوده گی هایی بس خطرناک قرار داده است؟

هیچ آیا فکر کرده اید فردای قیامت چگونه خواهید توانست جوابگوی اینهمه سوء مدیریت و ناکارآمدی باشید؟

آیا وقت آن نرسیده است که در پیشگاه مردم رشت که مظلومانه هرماه قبض سازمان آب و فاضلاب پرداخته اند و حداقل انتظارشان این بود که مجرای فاضلاب و کانال تصفیه ای سالم و بهداشتی و مطابق با استاندارد های بین المللی داشته باشند. به ضعف و کاهلی خویش معترف شوید و چاره ای غیرتمندانه برای این درد مشترک و شوکرانی که در شاهرگ حیات مردم رشت و حوالی آن دوانیده اید بیندیشید؟

بپاخیزید تا کار از چاره نگذشته است. امروز زرجوب رود بى زر و گوهررود رود بى گوهرى است که بر تن سترگ تمدن رشت دمل و زخمى چرکین و دردناک است!
راهى جز همت بلند در راه نجات رودهایمان نداریم راه عاجل عبور از این بحران کهنه.

 هلن حقدوست – مدرس دانشگاه