مغلوب کردن نخبگان تئوری پرداز خروجی مناسبی برای منافع عمومی نخواهد داشت
تلاش برای مغلوب کردن نخبگان تئوری پرداز با عبارات پوپولیستی نظیر «مردم از همه ما بهتر می فهمند» خروجی مناسبی برای منافع عمومی نخواهد داشت
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا شاید آکثر آدمها از ایام مدرسه این اصل بدیهی را بارها شنیدهاند که برای رسیدن به نتیجهٔ مطلوب باید فکر و عمل توامان به کار گرفته شد. این اصل ثابت اما در کشورهای در حال توسعه هنوز جا نیفتاده است.
اگرچه این تقسیم بندی و لزوم همکاری این دو نهاد (فکر و عمل) موضوع و مقدمه بسیاری از مسائل ارائه شد، در سیمنارها لق لقه دهان اکثر مدیران کشورمان بوده باشد، اما در عالم واقع هرگز به این مساله اهمیت داده نشده است.
حتی وقتی مثل بسیاری از نمونههای مشابه برای واقعیت بخشیدن به این اصل مهم، دستور و بخشنامه ملی تصویب شده، نتیجهاش به وجود آمدن نهادهایی با عناوین پرطمطراق مطالعاتی و پژوهشی است که عملا به اجرا وصل نمیشوند. دلیل؟ یا خروجی این نهادهای دستوری به کار اجرا نمیآید و یا نهادهای اجرایی اعتقادی به آنها ندارند.
یکی از معیارهای مهم عقلانیت و توسعه، تواناییهای فکری و ساماندهی نخبگان است. در جامعه دو گروه مهم وجود دارد: کسانی که قدرت دارند و کسانی که صاحب فکر و تخصص هستند. برای تحقق باید میان این دو اجماع نظر به وجود بیاید.
هر دوی این گروهها نخبه محسوب میشوند. گروه اول نخبگان ابزاری و گروه دوم نخبگان فکری هستند که اندیشه تولید میکنند. بدیهی است جاری شدن این اصل مهم توسعه منوط به تحقق دیگر اصول ثابت توسعه مثل نظم، قانون پذیری و داشتن روحیه محتمل و دوراندیشی و مسوولیت پذیری نخبگان است.
پارلمان شهری یکی از عینیترین نمونهها از نسبت بین نخبگان فکری و ابزاری در قدمت عقلانیت و توسعه است. اگر یک نخبه اجرایی به اندازهٔ یک نخبه فکری زمان برای فکر کردن نداشته باشد، غیرطبیعی به نظر نمیرسد. اما انتظار میرود نهادی نظارتی مثل شورای شهر که وظیفهٔ قانونگذاری را هم دارد حتما از ظرفیت نخبگان فکری جامعه استفاده کند. به همین دلیل است که حضور افرادی که صاحب اندیشهاند و توان تحلیل و تشریح اندیشهها را دارند در ترکیب شورای شهر ضروری به نظر میرسد.
فارغ از ضرورت وجود چنین اعضایی، مهم است که پارلمان شهری به فرآیند اندیشه و اجرا باور داشته باشد. در این شرایط است که این امکان فراهم میشود تا نخبگان فکری جامعه به ظرفیت علمی شورا بیفزایند.
اتفاقا وجود افراد باتجربه در شورای شهر ـ به شرطی که بر ضرورت به کارگیری نخبگان واقف باشندـ این حسن را دارد که میتوانند با ارزیابی امکان اجرایی شدن اندیشه ارائه شده تصمیمی عقلایی بگیرند. چون ممکن است در بعضی موارد ایدههای جذاب و قابل توجهی ارائه شود اما در عالم واقع قابلیت اجرایی نداشته باشد و اجماع نظر مورد اشاره در اینجاست که به کار میآید. اگر اجماع نظر بنیادین بر سر عقلانیت و توسعه در مجموعه شورا و مدیریت شهری وجود نداشته باشد، دو طرف در دو فضای مختلف حرف میزنند بی آنکه صدای همدیگر را بشنوند.
مردم کشور ما آگاه هستند، در این گزاره شکی نیست. اما هرکدام از در زمینه فعالیت خود میتوانند متخصص باشند. شورای شهر جای آدمهای توانمندی است که بهتر از دیگران تصمیم میگیرند و تصمیم میسازند. بنابراین تلاش برای مغلوب کردن نخبگان تئوری پرداز با عبارات پوپولیستی نظیر «مردم از همه ما بهتر می فهمند» خروجی مناسبی برای منافع عمومی نخواهد داشت. در شورای چهارم متاسفانه به استفاده از نخبگان و همچنین اهمیت دادن به اصل مطالعه روی برنامهها کم توجهی شد. حال آنکه شهرداری رشت برای اولین بار صاحب یک چشم انداز و برنامهٔ مدون شد که از دل دانشگاه در آمد.
امیدواریم برای تقویت عقلانیت و توسعه در مدیریت شهری، مردم به افراد توانمندی رای بدهند که به ضرورت چرخش سیکل موثر در توسعه شهری و به ویژه استفاده از نخبگان فکری باور داشته و در این زمینه از مدیریت شهری یک گام جلوتر باشند. چرا که جامعه ای که در آن همه فکر کنند، اما به ارزش اندیشه پردازی آنهایی که وظیفهشان اندیشه ورزشی است توجهی نشود، نمیتواند در مسیر توسعه قرار گیرد.
دیدگاه