مناره های خاموش شهر من

مناره های خاموش شهر من

اذان از حنجره اشخاص خوش صدا در همه جا پخش شود و هیچ شهر و محله ای محروم از بانگ اذان نماند.
«مقام معظم رهبری»
در روز جهانی مسجد در رشت همایشی برگزار شد که یکی از سخنرانان آن جناب دکتر فاضلی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان بود. سخنرانی ایشان از آن جهت بیش از پیش مرا معطوف به خود کرد که انتقادی صریح نسبت به عدم پخش اذان از مساجد استان را مطرح نمود که حاکی از یک مراعات بی دلیل از سوی متولیان مساجد نسبت به مجاورین و همسایگان مساجد را به همراه داشته، مراعاتی که یک شهر را از صدا و طنین اذان محروم نموده است.
طبق آمار در استان گیلان بیش از ۲۸۰۰ مسجد وجود دارد که با توجه به تراکم بالای جمعیت در این استان کمبود مساجد را نیز باید در کنار کمبودهای دیگر مادی و معنوی اضافه نمود. عدم رعایت معماری اسلامی ایرانی در ساخت مساجد استان، نبود امام جماعت ثابت و همچنین نبود کانون ها و مراکز فرهنگی ورزشی در بیش از نیمی از مساجد را به عنوان یکی دیگر از کمبودهای مساجد باید ارزیابی کرد. حال با این مشکلات، اینکه آمار قابل توجه ای از مساجد نتوانند به آیین ها و ترویج شعائر اولیه مانند پخش اذان از مناره ها خود اقدام نمایند، دیگر جای تأسف دارد.
به ذهن خود فشار می آورم و نیّتم را به تحریر درآوردن این یادداشت مرور می کنم، می بینم به هیچ وجه قصد انتقاد از مساجد که مظلوم ترین پایگاه های دینی شهر است را نداشته و ندارم اما وقتی می بینم استراتژیک ترین مکان ها و مراکز فرهنگی و مذهبی ما که مساجد در استان هستند اینگونه دچار مهجوریت شده اند پریشان و آشفته می شوم.
از قدیم گفته اند «مشت نشانه خروار است» آیا با این مثل و فرضیه قدیمی می توان نتیجه گرفت که برخی از مساجد استان که به پخش اذان از مساجد که جزو بدیهی ترین کار یک مسجد است مبادرت نمی ورزند، آیا نسبت به امور مهمتر و رسالت سنگین تر خود همت می گمارند؟!
آیا به راستی ملاحظه متولیان مساجد نسبت به همسایگان و اهالی شهر است که مانعی از پخش گسترده اذان در بلندگوهای مساجد استان گردیده؟
آیا باید به دنبال مقصر بود؟ و یا اینکه به دنبال پاک کردن صورت مسأله باشیم و مثلاً اینکه چه لزومی به پخش اذان و جار زدن در شهر است؟ در اکثر همین گوشی های همراه نرم افزار به روز اعلام اوقات شرعی است و همه مطلع می شوند و از این فریضه الهی!!!
اکثر مفسران عبارت «نادی اقم الی الصلوۀ» را که در آیه ۵۸ سوره مائده آمده و یا عبارات نورانی که در آیه ۹ سوره جمعه و یا در آیه ۳۳ سوره فصّلت آمده است را همگی دلالت بر مشروعیت اذان و اینکه اذان یکی از شعائر مذهبی است می دانند و مؤذن از نظر قرآن مقام والایی دارد و به عنوان دعوت کننده گان به سوی خدا در ردیف علما و مبلغان اسلام قرار گرفته است.
روایت شده که فرشتگان الهی که اذان مردم زمین را می شنوند می گویند: این آواز امت محمد (ص) به وحدانیت خداوند است؛ از این رو برای او تا آنگاه که مردم از نماز فارغ شدند استغفار می کنند. در فتوای حضرت امام راحل در باب اذان آمده است که مستحب است کسی را که برای گفتن اذان معین می کنند عادل و وقت شناس باشد و صدایش بلند باشد و اذان را در جای بلند بگوید.
در توصیه ۱۲ گانه مقام معظم رهبری در اجلاس نماز در سال ۷۵ آمده است: «اذان از حنجره اشخاص خوش صدا در همه جا پخش شود و هیچ شهر و محله ای محروم از آهنگ اذان نماند».
حجت الاسلام ماندگاری در این باب می فرماید: «اذان یک پرچم و نماد دینی یک شهر است، شهری که صدای اذان از آن بلند شود اشاره به مسلمانی و خدابودنش دارد؛ دوری از این نماد دوری از تولی و تبری دینی است، وقتی نمادهای دینی نباشد نمادهای غیردینی جای آنرا می گیرد؛ وقتی صدای اذان در شهر کم شود صدای بی نمازی در آن شهر بلند می شود».
حال با این تفاسیر و آیات و روایات وارد شده در باب اذان که کم هم نیست باید عزمی راسخ پیشه نمود و جهت تقویت و ترویج نمادهای دینی خصوصاً پخش اذان از مناره های شهر همت گمارد.

رضا ثقتی – مشاور مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان

پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.