عید قربان و مشی اعتدال

لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّى تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَ
آنان که همدم لحظات تنهایی خود را یار مهربان برگزیده اند حتما در میان کتاب ها به برخی بیشتر از سایر کتب علاقه دارند و در میان همان کتب یا کتاب منتخب، به صفحات و جملاتی بیش از دیگر بخش ها.
حال در میان کتاب هایی که برای مسلمانان واجب الخوانش است و تحقیقا می توان گفت که در هر خانه ای حضور مبارکی دارد، کتاب آسمانی ما قرآن است که اگر چه در این کتاب دست به انتخاب زدن کاری بس دشوار و شاید هم مبارک نباشد اما برای نگارنده این سطور، چند آیه تأثیری متفاوت تر و قوی تر از دیگر بخش های این کتاب انسان ساز دارد.
در داستان ابراهیم و خوابی که تیغ تیز بر گلوی فرزند نهاد (یَا إِبْرَاهِیمُ قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْیَا) اگرچه ابراهیم تصمیم بر قربانی کردن اسماعیل گرفته بود اما هدف باری تعالی کشتن فرزند نبود و پیام این آیه که از عالی ترین پیام های قرآن و نسخه سعادت بشر است، در غالب این داستان قرآنی پوشش داده شده است. برای رسیدن به سعادت و رستگاری باید از آنچه که بیشتر به آن علاقه دارید، انفاق کنید و در روز عید قربان همه باید به دنبال مِمَّا تُحِبُّونَ خودمان بگردیم و تیغ بر گردن آن نهیم تا رستگار شویم.
داستان ابراهیم و اسماعیل را اگر از زاویه عقل نزدیک بین نقد کنیم، راه به جایی نخواهیم برد و تنها عشق است که توان شرح و توضیح آن را دارد و متأسفانه در دنیای عقل زده امروز نیز عشق متاعی نایاب است و آتش آن درکمتر کسی درگرفته و یا می گیرد:
عقل در شرحش چو خر در گل بخفت
شرح عشق و عاشقی هم عشق گفت
و یا عشق را مدرسین و فقها درس نکرده اند و نمی توانند که بکنند و لازمه فرا گرفتن درس عشق، شستن دفتر از سواد و حرف است و دلی اسپید همچون برف داشتن:
آن طرف که عشق می افزود درد
بوحنیفه و شافعی درسی نکرد
روزی که ابراهیم و مردم باورمند به دین توحیدی امر شدند، به ذبح «هذا البقر» خودشان یکی از اولین نوع عبادت ها پایه گذاری شد، پس از آن در بیشتر ادیان آسمانی موضوع قربانی کردن به شکل های مختلفی متجلی شد که شاید شکل ظاهری آن ریختن خون حیوانی حلال گوشت باشد اما در ذات خود پیامی متعالی مستتر است و آن قربان کردن گاو نفسانیت انسان است تا روح انسان به پرواز در آید.
یا کرامی اذبحوا هذا البقر
ان اردتم حشر ارواح النظر
گاوی که باید به قربانگاه برود و خونی که باید به زمین ریخته شود، اگر فقط همان گاو صوری باشد و در غایت اتفاقی نیافتد، گاو موسی نخواهد شد و هیچ کشته ای را حیات نمی بخشد.
گاو موسی دان مرا جان داده ای
جزو جزوم حشر هر آزاده ای
گاو موسی بود قربان گشته ای
کمترین جزوش حیات کشته ای
شاید گاو امروز جهان سیاست ما، از ما بودن و نبودن دولت باشد که در مواردی منجر به مشکلاتی برای مردم می شود و در راه خدمت رسانی به مردم مشکل ایجاد می شود که لازم است فعالین سیاسی در روز عید الضحی بیشتر تفکر کنند و این گاو سامری را سر ببرند و همه گرایش ها و جبهه ها سر در گرو تعالیم قرآن بنهند و مشی اعتدال را برگزینند که هم قرآن به آن امر کرده است و هم حضرت علی در نهج البلاغه.

سام سکوتی بداغ