به بهانه درگذشت نویسنده متعهد امیر حسین فردی:

نویسنده ای که با میرزای دیارمیرزا مشهور شد

دیارمیرزا:خوشا به حال «فردی» که ولی فقیه اش و امامش از او راضی بود و در رفتن او داغدار شد. برای یک مومن چه سعادتی از این بالاتر که امامش در فراغش سوگوار شود و چنین بفرماید: ‌«درگذشت تأسف‌بار هنرمند و نویسنده‌ی متعهد و مجاهد آقای امیرحسین فردی رحمه‌الله‌علیه را به همه‌ی اصحاب ادبیات و هنر انقلاب و به خانواده و بازماندگان و یاران همراه ایشان تسلیت عرض می‌کنم …

دیار میرزا : اسم «امیرحسین فردی» را سالهای کودکی، در مجله کیهان بچه ها دیده بودم. این چنین نام او با خاطرات شیرین دوران کودکی‌ام گره خورده بود. رمان «اسماعیل» اش باعث شد تا بار دیگر نامش بر سر زبان ها بیفتد. چاپ های متعددی که بر این کتاب خورد نام او را بیشتر مطرح کرد.
بعدها مشتری پروپاقرص مطالبی که فردی در روزنامه کیهان می نوشت بودم. جشنواره داستانی شهید حبیب غنی‌پور از آخرین مسائلی بود که با نام امیرحسین فردی گره خورده بود.
اما هیچ کدام از اینها دلیل بر اینکه یادی از امیرحسین فردی کنیم نبود. آنچه باعث شد تا در سایت های گیلانی از او یاد کنیم ۲ کتابی است که درباره میرزاکوچک جنگلی نگاشته است. رمان «کوچک جنگلی» برای اولین در سال ۱۳۶۰ توسط حوزه اندیشه و هنر اسلامی (حوزه هنری) منتشر شد. تا مدت ها نایاب بود و اسمی از آن به میان نمی آمد تا اینکه برای دومین بار در ۲۴۰ صفحه در سال ۱۳۸۰ توسط انتشارات قدیانی در تهران منتشر شد. بلافاصله چاپ های متعددی بر آن صورت گرفت. در سال ۱۳۸۸ این کتاب با همان محتوا ولی با طرح جلدی متفاوت در انتشارات انجمن قلم ایران به چاپ رسید. و الان هر دو چاپ این کتاب در
بازار وجود دارد.
اما رمان امیرحسین فردی درباره میرزاکوچک، اولین رمان درباره این نهضت جنگل نبود. پیش از آن نیز رمان هایی درباره میرزاکوچک نوشته شده بود که رمان «دختر رعیت» نوشته محمود اعتمادزاده (م. ا. به آذین) در سال ۱۳۳۱ش اولین رمان درباره این روحانی بزرگ بود. بعد از این نیز رمان هایی در این موضوع نوشته شد. رمان «سکوت پرهیاهو» نویسنده فریده چوبچیان در سال ۱۳۹۰ که نشر شالان و پرسمان به طور مشترک منتشر کرده‌اند تازه ترین رمانی است که بخشی از تاریخ نهضت جنگل را به صورت داستانی روایت می کند.
اما آنچه که کتاب فردی را از سایر رمان هایی که درباره میرزاکوچک نوشته متمایز می کند نگاهی است که او به جریانات و به رهبری نهضت دارد. فردی با نگاهی اسلامی، نهضت جنگل و رهبری روحانی آن میرزاکوچک را به نظاره نشسته است و آن را برای ما روایت می کند. ????? ???????? ???? ?? ???? ???? ??????
اولین قسمت داستان بازگشت مخفیانه میرزاکوچک از تبعید است. او با دوستان قدیمی چون میرزا اسماعیل جنگلی و دکتر حشمت مطلاقات می کند و قرارهای مبارزه گذاشته می شود. کم کم مردم هم به آنها ملحق می شوند و قدرت شان افزایش می یابد. هر جا ظلم و تعدی رخ دهد چوب شجاعان جنگل را بالای سر خود خواهد دید. این مسئله دولت روسیه را نگران کرد و منافع او را در گیلان به خطر انداخت.
اما نهضت به همینجا منحصر نماند بلکه اهداف بزرگتری را مطرح کرد، مقابله با استبداد داخلی و استعمار انگلیس و روسیه هدف اصلی نهضت اعلام شد. نهضت بزرگی بر پا شد و جمهوری انقلابی تشکیل شد. مردم گیلان سر از پا نشناخته و به نهضت کمک می کردند. در شمال ایران خون تازه دمیده شد و همه خود را برای مقابله با استعمارگران آماده دیدند. در همین زمان در روستایی خیالی به نام «صنوبر سرا» یک ماجرای عاشقانه در حال وقوع است تا بر جذابیت داستان اضافه شود.
نویسنده به خوبی توانسته نفوذ عناصر کمونیست را به نهضت و قسمتی از خیانت های نیروهای کمونیست به رهبری احسان الله خان را در به بن بست کشاندن نهضت و شهادت میرزاکوچک به تصویر بکشد.
یکی از نویسندگان درباره این رمان چنین می نویسد: «حوادث رمان در فضاى رئال شکل مى گیرند و نویسنده با آفرینش شخصیت هاى غیرتاریخى چون کدخدا، مناف، مونس و نریمان در پى بسط داستان و افزودن بر جذابیت آن است. نثر فردى در این رمان نثرى است روان با توصیف هایى زنده و ملموس که عطف به فضاى رئالیستى کار – به عهد – از اغراق هاى شاعرانه فاصله مى گیرد. کوچک جنگلى – در سى و پنج فصل نوشته شده، کوتاه بودن فصل ها به خوانش متن ضربآهنگى دور از اطناب و ملال مى دهد. در ترتیب و تدوین فصول از روند تداوم خطى حوادث تخطى شده تا داستان کششى دو چندان یابد. روایت فصل به فصل میان شخصیت
هاى داستانى یعنى مناف و نریمان و مونس و شخصیت هاى واقعى جا به جا مى شود، با داستانى فرعى یعنى عشق نریمان و موس – دختر مناف – به پیش مى رود، دو داستان تاریخى و خیالى با هم تداخل مى کنند و در پایان فرجامى غمبار مى یابند.» (رمان «کوچک جنگلى» نویسنده امیر حسین فردى، رضا لیمودهى، هفته نامه پگاه حوزه، شماره شماره ۲۶۸ ، آذر ۱۳۸۸، ص ۳۹.)
اما دومین کتابی که از امیرحسین فردی درباره میرزاکوچک منتشر شده کتاب «میرزا کوچک خان » است که فردی برای کودکان نگاشته است. این کتاب زندگی و مبارزات میرزاکوچک را به صورت مصور برای کودکان به تصویر کشیده است. این کتاب در ۲۴ صفحه و در قطع خشتی به صورت تمام رنگی و با تصویرگری راشین خیریه توسط انتشارات مدرسه در سال ۱۳۹۰ منتشر شده است.
درگذشت امیرحسین فردی (در ۶ اردیبهشت ۱۳۹۲) داغی بزرگ برای ادبیات انقلاب است واینکه چطور این خلا باید پر شود جای سوال دارد.
خوشا به حال «فردی» که ولی فقیه اش و امامش از او راضی بود و در رفتن او داغدار شد. برای یک مومن چه سعادتی از این بالاتر که امامش در فراغش سوگوار شود و چنین بفرماید: ‌«درگذشت تأسف‌بار هنرمند و نویسنده‌ی متعهد و مجاهد آقای امیرحسین فردی رحمه‌الله‌علیه را به همه‌ی اصحاب ادبیات و هنر انقلاب و به خانواده و بازماندگان و یاران همراه ایشان تسلیت عرض می‌کنم … در شمار برجستگانی بود که نهال پرطراوت هنر انقلاب را در برابر دشمنان عنود و همراهان سست عنصر، با انگیزه و ایمان راسخ خویش پاسداری کردند و به شکوفایی و باروری امروز رساندند.»
دعا می کنیم که ادبیات انقلاب هر روز پرو بال بیشتری بگیرد و در طرازی که شایسته «جمهوری اسلامی» است بدرخشد. و به یاد امیرحسین فردی فاتحه ای می خوانیم. بسم الله الرحمن الرحیم، الحمد لله …/میثم عبدالهی

 

Share