یادداشت/ عرفان حیدری

مهم‌ترین حوزه امر به معروف و نهی از منکر، حوزه مسئولان است

آنچه که در امر به معروف و نهی از منکر حائز نصاب اهمیت است امر به معروف در سطح اول یعنی سطح اجتماعی و نظامات حکومتی است.

دریغا که پژواک خوبی بدی است !!
(«۱۰۴آل عمران » وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّهٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ‌
و از میان شما باید گروهى باشند که (دیگران را) به خیر دعوت نمایند و امر به معروف ونهى از منکر کنند و آنها همان رستگارانند.)
چند روزی است که عده ای قلم به دست با اهدافی کاملا سیاسی و جناحی در فضای رسانه ای استان گیلان درون قلمشان جای مرکب یک رنگی و وحدت، دوات بغض و حقد ریخته اند و به بهانه‌ی درد دین، با ظاهری مقدس فریاد سر داده اند که وای چه شد در گوشه ای از گیلان زمین !! تا متدین خدومی را به غیر جرم و به خاطر اتفاقی که از عهده ی او و هر کس که در لباس او باشد خارج است ذبح منافعشان کنند !! تو گویی که انگار استاندار محترم گیلان مقصر هتک حرمت به آن بانوی شریف آمر به معروف خمامی است و مسئولیت این کار با ایشان بوده است. انگار نه انگار که هر کسی مطابق قانون و شرع وظیفه ای دارد و باید مطابق با شرح وظایف محوله از افراد انتظار داشت و کسی را به چوب خطای شخص دیگری نزد که به تعبیر قرآن “کل نفس بما کسبت رهینه ” برخی این روز ها طوری فضا سازی می کنند که زمانی به سایت و مطالبشان نظر می کنی آن بیت شاعر را به خاطر می آوری که :
گنه کرد در بلخ آهنگری
به شوشتر زدند گردن مسگری
اما اگر از این نکته بگذریم و بخواهیم با نگاهی دین پژوهانه و مسئولانه تر به موضوع مهم و حیاتی “امر به معروف و نهی از منکر” داشته باشیم و در قاموس کتاب و سنت و فرمایشات امام راحل (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی ) موضوع را واکاوی کنیم درخواهیم یافت که این مسئله چنان جایگاه رفیعی در دین ما دارد که آن را عنایت دین، قوام شریعت و با فضیلت ترین اعمال بندگان توصیف کرده اند که حتی از جهاد در راه خدا نیز بالا تر است و در دو سطح ۱)اجتماعی و نظامات حکومتی ۲ )فردی یعنی یک نفر نسبت به نفر دیگر مورد توجه قرارگرفته است.
واجبی که زیر بنای حرکت تمامی انبیا و صالحان و انسان های خیر اندیش عالم و مفهوم روشن آن یعنی دعوت به امور پسندیده و برحذر داشتن از امور ناپسند را در خود جای داده است را نباید به حدی سطحی کرد که به تعبیر دانای حکیم انقلاب در تاریخ (۱/۱/۹۴)در سال همدلی و هم زبانی بین دولت و ملت:
“معنای مهمّ امر به معروف و نهی از منکر را نباید به مسائل زیر نصاب اهمّیّت منحصر کرد؛ بعضی تصوّر می‌کنند امر به معروف و نهی از منکر منحصر می‌شود به اینکه انسان به فلان زن یا فلان مردی که یک فرع دینی را رعایت نمی‌کند تذکّر بدهد؛ البتّه اینها امر به معروف و نهی از منکر است امّا مهم‌ترین قلم امر به معروف و نهی از منکر نیست.”
ایشان در فرمایشات متعددی که در این حوزه در سالیان متوالی داشته اند به این نکته توجه داده اند که انقلاب شکوهمند اسلامی ایران نهضتی حسینی بوده است و حرکت ابا عبد الله یک حرکت امر به معروفی بود که می فرماید “انی خرجت لطلب الاصلاح فی امت جدی و ارید ان آمر بالمعروف و انهی عن المنکر من برای اصلاح امت اسلامی قیام کرده ام و حرکت من یک حرکت امر به معروفی و نهی از منکری است ”
در قاموس این منطق که برگرفته از منطق مولای متقیان امیر المومنین است و به‌صراحت در کلام ایشان خصوصا در خطبه۲۱۶ نهج‌البلاغه به‌چشم می‌خورد در می یابیم که آنچه که در امر به معروف و نهی از منکر حائز نصاب اهمیت است امر به معروف در سطح اول یعنی سطح اجتماعی و نظامات حکومتی است که ایشان امر به معروف کردن زمام داران و حکام را بیش از همه  مصادیق امرمورد عنایت قرار داده اند و می‌فرماید:«با من آن‌سان که با ستمگران سخن می‌گویند سخن نگویید. القاب پر طمطراق برایم به‌کار نبرید. آن ملاحظه‌کاری‌ها و موافقت‌های مصلحتی که در برابر مستبدان اظهار می‌دارند، در برابر من اظهار مدارید. با من به طریق سازشکاری معاشرت نکنید. گمان مبرید که اگر به حق سخنی به من گفته شود بر من سنگین آید… بنابراین از سخن حق یا نظر عادلانه خودداری نکنید». منطق این فرع دین اصلاح نظام اسلامی است که بایدمورد اهتمام ویژه قرار بگیرد که اگر این راه هزینه هم داشت به جان خریدنی است حتی اگر نثار جان باشد !!کما این که امام راحل هم همین مسیر را پیمود و امروز نیز حفظ همان ارزش ها بسی مهم است که نباید به فرمایش رهبری به “امور پایین تر از نصاب اهمیت “تقلیل یابد لذا ایشان همواره مردم را به نصیحت نسبت به مسئولین دعوت کرده اند و انتقاد را حق مردم دانسته اند و بارها فرموده اند که مسئولین باید از انتقاد سازنده و پیشنهادات علمی و عملی استقبال کنند و حرف خود را راحت با مسئولین در میان بگذارند از آن طرف هم حاکمان و خواص مراقب باشند که حوائج مردم را برآورده کنند و اعتماد مردم را مخدوش نسازند، این بالاترین درجه امر به معروف و نهی از منکر از منظر ولی فقیه می باشد.

که باید خداوند را شاکر بود که استاندار ولایت مدار گیلان در پیاده سازی این دستور رهبری دغدغه مند است و بخشنامه صادر می کند و از خود توقیع بر جای می گذارد و طرح “نظارت مردم بر دولت “را ابلاغ میکند این یعنی تحقق بخشی عینی و عملی به فرامین رهبری در بالاترین درجه امر به معروف و نهی از منکر یعنی آمر به معروف و ناهی از منکر بودن نسبت به صاحبان مناصب و قدرت !!!! راهی که خوب است سایر نهاد های غیر دولتی نیز بپیمایند و برایش برنامه داشته باشند ان شاءالله! البته ایشان نه فقط در این حوزه پیشگام بوده بلکه با بخشنامه مهم “ترک تشریفات ” در جلوگیری از حیف و میل بیت المال اسراف ها و تبذیرها در تبلیغات و تشریفات گامی مهم برداشته است و کارنامه عملی خود را در حوزه امر به معروف و نهی از منکر در جایگاه درخشان تری قرار داده است که البته این بخشنامه قبل از بخشنامه نظارت مردم بر دولت بود و این یعنی نوعی خود کنترلی درون ساختاری !! که باید برای این اقدامات خداپسندانه و تلاش های صورت گرفته در جا انداختن این فریضه الهی “امر به معروف و نهی از منکر “در حیطه وظایف محوله استاندار ایشان را ستود نه این که او را شماتت کرد! تا آن مصرع را شاهد نباشیم که :
“دریغا که پژواک خوبی بدی است ”
مطلب آخر این که در شرایط کنونی برای این که فرهنگ جامعه ما فرهنگی اصیل اسلامی و ایرانی و البته متناسب با فرهنگ گیلانی باشد باید همه ما دلسوزان دیانت و نظام اسلامی کنار هم و به بیان قرآن کریم “امت”باشیم و برای پاسداری از ارزش های دینی به دنبال طرحی نو و مقتضی زمان و مکان بگردیم که مباحث فرعی تبدیل به این مشکل لاینحل و خدای نکرده منازعات اجتماعی نشود که مجبور باشیم از طرفی اعتراضات مدنی مانند (چهارشنبه های سفید )که دشمن دنبال آن است را بنگریم و از طرف دیگر نیروهای دلسوز انقلاب انرژیشان را صرف تجمعات برای محکومیت مباحثی از این قبیل کنند! باید التفات داشته باشیم هرچند که احکام مبنایی فقهی اسلامی لایتغیرند ولکن راه ها و روش های رسیدن به آن تابع زمان و مکان هستند. در این شرایط حساس که دشمنان اسلام و نظام جمهوری اسلامی ما را مورد هجمه های گوناگون قرار داده اند و یکی از خواسته های آنان در کشور راه انداختن جنبش های اعتراضی با نافرمانی مدنی است نباید کاری کنیم که کسانی که بدخواه هستند دل فرزندان ما که در بیان رهبری نقصی مانند بد حجابی دارند ولی دلشان پیش نظام و اسلام است را بربایند و باید برای حل مشکلات فرهنگی بیاندیشیم و از علوم و فنون جدید مانند روان شناسی و مردم شناسی و جامعه شناسی نیز در رسیدن به این مطلوب مهم بهره ببریم و از اولیای امور خصوصا شورای فرهنگ عمومی یا دبیر خانه ستاد امر به معروف استان بخواهیم که از دلسوزان و متخصصین این امور درخواست کند که راه حل های عملی ارائه دهند تا به جای این که در کوچه و خیابان شاهد جدل و خشونت باشیم شاهد نشاط و همدلی و وحدت اجتماعی باشیم ان شا الله.

الاحقر عرفان حیدری

پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

 

Share