حامد آریانفر

نگاهی به پوشش فیزیکی نجات غریق در سواحل گیلان

منجی غریق نیز دارای لباس خاص با نشان مخصوص فدراسیون خود است پوشیدن این لباس نیاز به کسب درجات مختلف نجات غریق از کمک منجی تا منجی غریق درجه یک و دو دارد.

حامد آریانفر[۱]

دانشجوی دکترای حقوق کیفری و جرم شناسی، وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه

بر اساس مقررات فدراسیون نجات غریق جمهوری اسلامی ایران[۲] لباس مخصوص نجات غریق پیراهن زرد و شورت قرمز و کلاه لبه دار سفید با نشان نجات غریق است در نگاه اول هر شخصی که این فرم را پوشیده باشد منجی غریق تصور می گردد و این امر معانی مختلفی را به ذهن متبادر می‌کند از جمله این که این محیط امن است، فردی که ملبس به لباس منجی غریق است دارای کارت منجی غریق و آمادگی لازم جهت امداد به مردم است و… متاسفانه مشاهده می گردد لباس منجیان غریق و البسه عمومی تبدیل گردیده و بعضا تولیدی ها بنا به صلاحدید خود و یا درخواست اقدام به تولید و فروش این لباس ها می نماید و  ایضا دیده می شود این البسه پس از اتمام مدت ماموریت در سال های بعد نیز برتن افرادی که آمادگی لازم جهت نجات غریق را ندارند پوشیده شده است. هدف از نگارش این چند خط بررسی اجمالی این مشکل و بررسی قوانین مرتبط است.

زمانی که بحث از پوشیدن لباس بدون مجوز قانونی می‌گردد به ناگاه ذهن حقوقدانان به ماده ۵۵۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ معطوف می گردد که اذعان می دارد « هر کس بدون مجوز و بصورت علنی لباسهای رسمی مأموران نظامی یا انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا نشانها، مدالها یا سایر‌امتیازات دولتی را بدون تغییر یا با تغییر جزئی که موجب اشتباه شود مورد استفاده قرار دهد در صورتی که عمل او به موجب قانون دیگری مستلزم‌ مجازات شدیدتری نباشد به حبس از سه ماه تا یک سال و یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد. ‌و در صورتی که از این عمل خود سوء‌استفاده کرده باشد به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.» به درستی که جایگاه نظامیان و سوء استفاده از لباس این قشر زحمتکش لزوم جرم انگاری در این ارتباط را توجیه می کند، همانگونه که این امر در ماده ۱۲۶ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۵۲ و مواد ۶۲ و ۹۵ قانون جرایم نیروهای مسلح نیز به آن پرداخته شده است.

منجی غریق نیز دارای لباس خاص با نشان مخصوص فدراسیون خود است پوشیدن این لباس نیاز به کسب درجات مختلف نجات غریق از کمک منجی تا منجی غریق درجه یک[۳] و دو دارد به درستی پوشیدن این لباس به مردم این اطمینان را میدهد که فرد دارای درجه نجات غریق در محل حضور دارد و آموزش‌های لازم را دیده است ولیکن ملاحظه می‌گردد افرادی که فاقد درجه نجات غریق هستند اقدام به پوشیدن این لباس می نمایند که در نوع خود ناهنجاری تلقی می گردد ناهنجاری موجود از دو منظر قابل بررسی است،ابتدا از باب افرادی که این لباس را می پوشند ،آیا این افراد مرتکب جرمی شده اند؟ با مداقه در قوانین کیفری مشاهده می گردد که پوشیدن لباس نجات غریق فاقد وصف جزایی است چراکه صراحت ماده ۵۵۶ قانون مجازات اسلامی این امر را به درستی نشان می دهد[۴] که شرح لباس همان البسه نظامیان است ولیکن این امرآیا نقیصه در روابط افراد ایجاد نمی‌کند؟ به درستی که پاسخ به نا به هنجاری الزاما با پاسخ کیفری همراه نیست بلکه پاسخ مدنی یا انضباطی نیز می‌تواند کارا و اثر گذار باشد ولیکن با مداقه در مقررات فدراسیون نجات غریق و مقررات مدنی نیز گویا با پاسخ مناسبی در جهت  برخورد  با این ناهنجاری ملاحظه نگردیده شده است. شاید خواننده با دقت در مقام مفایسه این لباس با البسه دیگر همچون البسه تیم های منتخب  ورزشی یا البسه ملی‌پوشان بر آید ولیکن به نظر نویسنده این قیاس نمی‌تواند قیاسی صحیح باشد چرا که البسه نجات غریق مربوط به اماکن آبی و مخصوص افرادی است که مسئولیت جان افراد را برعهده دارند ولیکن هر کس جهت تفریح و تنوع می‌تواند البسه رنگارنگ از جمله البسه تیم منتخب با شماره مخصوص بازیکنان منتخب و اسم وی را بر تن داشته باشد

بعد دیگر این مسئله می‌تواند از بعد فروشندگان و تولیدکنندگان این البسه بررسی گردد همانطور که قبلاً هم به نگارش درآمد تنها بعد کیفری این ناهنجاری مربوط به البسه نظامی است ولیکن آیا پاسخ مدنی و یا انضباطی در این خصوص وجود دارد،بامداقه در مقررات مربوط به اصناف مهرسازان به نظر می‌رسد هرگونه آرم یا نشانی باید ابتدا توسط معرفی‌نامه یا اگر شخص حقیقی است با  کارت شناسایی  مورد بررسی گردد و سپس اقدام به ساخت و تحویل آن مهر  گردد ولیکن آیا این امر مطلوب است که یک فروشنده یا تولید کننده بتواند به راحتی آرم یک فدراسیون را بر روی آستین یا پشت گردن لباس یا… بچسباند و هیچ پیامد انضباطی یا پاسخی در خور نداشته باشد.

زمانی که ساخت یک مهر دارای پاسخ انضباطی است چرا نباید استفاده از البسه ای که نشانگر فردی واجد صلاحیت های خاص امدادی است دارای پاسخ درخور باشد.

به نظر می رسد این امرباید مورد توجه دقیق مسئولین امر قرار گیرد چرا که پوشیدن لباس نجات غریق برای مردم این امید را ایجاد می‌کند که در آن حوزه فردی دارای قابلیت خاص است و لیکن عدم نظارت درست و تقنین مناسب موجب بی اعتمادی مردم خواهد شد که امری دور از ذهن نیست نظر نویسنده این است که با الگوبرداری از قوانین مرتبط به این موضوع از کشورهای دیگر و ارائه آن به مجلس شورای اسلامی هم اعتماد مردم به البسه ای که به جد نشانگر حس اطمینان خاطر برای مردم هستند پایدار می ماند هم فدراسیون و هیئت های مرتبط با فروش آن از مجاری قانونی می‌توانند درآمدزایی خوبی برای مجموعه خود کسب نمایند.

[۱] aryanfar_h@yahoo.com
[۲] آیین نامه اجرایی فدراسیون نجات غریق جمهوری اسلامی ایران ضوابط احداث طرح های سالمسازی
[۳]  جهت کسب اطلاعات بیشتر به مواد ۱۶ الی ۲۶ آیین نامه فدراسیون نجات غریق مراجعه گردد
[۴]  جهت کسب اطلاعات بیشتر مراجعه کنید به قانون مجازات اسلامی در نظام حقوقی کنونی نویسنده رضا شکری و دیگران

پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

Share