بحث، بحث موجودیت است!
بحث، بحث موجودیت است! در چند مدت اخیر بحث کاهش قیمت نفت، نقل همه محافل سیاسی و اقتصادی کشور و صحنه بین‌الملل شده است. اقتصاد تک‌محصولی و عمدتاً بر پایه نفت کشورهای منطقه، همه فعالان اقتصادی این کشورها را با چالشی جدی مواجه کرده است. افزایش تولید نفت آمریکا، کشف و استخراج نفت در کانادا، […]
بحث، بحث موجودیت است!
در چند مدت اخیر بحث کاهش قیمت نفت، نقل همه محافل سیاسی و اقتصادی کشور و صحنه بین‌الملل شده است. اقتصاد تک‌محصولی و عمدتاً بر پایه نفت کشورهای منطقه، همه فعالان اقتصادی این کشورها را با چالشی جدی مواجه کرده است. افزایش تولید نفت آمریکا، کشف و استخراج نفت در کانادا، افزایش تولید نفت در بریتانیا، عرضه نفت ارزان‌قیمت نفت عراق توسط گروهک ترورستی داعش و افزایش سقف تولید اوپک بر اساس کارشکنی عربستان از دلایل کاهش مداوم قیمت نفت است.
تحلیل نادرست از کاهش مداوم قیمت نفت
ظاهر امر حاکی از این است که کاهش قیمت نفت از زمانی آغاز شده که وزیر انرژی عربستان در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که آنقدر سقف تولید را افزایش می‌دهد تا قیمت نفت کاهش یافته و استحصال و فرآوری نفت برای کشورهای صنعتی که به تازگی منابع نفتی در سرزمین خود کشف کرده‌اند صرفه اقتصادی نداشته باشد و بازار هدف عربستان دچار چالش عرضه نفت آن کشورها نشود.
در ابتدا این تحلیل کمی منطقی می‌رسد که عربستان ضرر مقطعی را برای از دست ندادن بازار خود، به جان بخرد. ولی اگر کمی پازل‌های این معمای نفتی را بیشتر کرده و آنوقت تأمل کنیم به تحلیلی می‌رسیم که هدف عربستان از ضرر ۱۰۰ میلیارد دلاری از کاهش قیمت نفت فراتر از دست رفتن بازار نفتی این کشور است. عربستان خود را ام‌القری دنیای اسلام میداند و برای برتری داشتن بر تمامی کشورهای اسلامی قاعدتاً باید برتری اقتصادی و سیاسی نیز داشته باشد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و هوشیارشدن مردم مسلمان منطقه از پس‌لرزه‌های این انقلاب و ایجاد بیداری اسلامی به برکت حدوث این مهم، عربستان رقیبی جدی و سرسخت در پیش روی خود دیده است و احساس خطر کرده است. این احساس خطر با موج بیداری اسلام در منطقه خیلی بیشتر شده است.خیلی از کشورهایی که شامل حال بیداری اسلامی شدند حیات‌خلوت عربستان محسوب می‌شدند.
به جرأت ایران را می‌توان پدر معنوی محور مقاومت و رهبر این جریان در منطقه دانست.عربستان برای تضعیف جایگاه ایران ابتدائاً محور مقاومت را تحت شدیدترین فشارها قرار داد و تصمیم داشت با ایجاد و حمایت از جریان‌های تکفیری، سوریه و عراق را به جنگی فرسایشی دچار کند که با مدیریت صحیح ایران در سوریه، بشار اسد در یک فرآیند انتخابات آزاد و دموکراتیک دوباره به قدرت رسید و در عراق نیز بر کسی پوشیده نیست که اگر ایران نبود، تا کنون عراقی نیز وجود نداشت. تقویت و دامن زدن به موج ایران‌هراسی در دنیا توسط رسانه‌های وابسته به سران سعودی، اقدام خصمانه دیگر عربستان برای تضعیف جایگاه ایران بوده است. اخیراً هم عربستان به بهانه از دست ندادن بازار نفتی خود و در یک لجبازی اقتصادی، سقف تولید خود را ثابت نگه داشته تا در کنار تحریم‌های غرب، فشار را بر ایران مضاعف کند تا بلکه از این طریق ایران را به زانو درآورد.
عربستان به موضع برتر ایران نسبت به خود آگاهی کامل دارد
البته عربستان امروز میداند که موقعیت ایران در منطقه به شدت ممتاز است و از تمام ابزار خود برای تزلزل این موقعیت استفاده می‌کند. عربستان میداند که ایران در خیلی از زمینه‌ها قدرت برتر منطقه‌ای است. ایران در علم پزشکی، علم هسته‌ای و خیلی ازعلوم دیگر سرآمد دنیا است و در ساخت خیلی از سلاح‌های پیشرفته، شانه به شانه آمریکا و روسیه زده است. ایران امروزه از قدرت منطقه‌ای پا را فراتر نهاده و خود را به عنوان یک قدرت جهانی مطرحکرده است. عربستان به خوبی میداند که ایران در کشور خودش هم پایگاه و جایگاه دارد.
ایران در بین جمعیت شیعه عربستان محبوبیت ویژه‌ای دارد. عربستان از محبوبیت و نفوذ ایران دریمن، بحرین، سوریه، عراق و لبنان آگاه است. به جرأت می‌توان گفت اگر رئیس‌جمهور ایران برای دیداری دیپلماتیک به یکی از کشورهای مذکور سفر کند با چنان استقبالی مواجه می‌شود که انگار به سفر استانی رفته است (نمونه آن سفر رئیس‌جمهور سابق ایران به لبنان است) و عربستان به خوبی به این موضوع آگاه است. مهم‌تر از همه، ایران در طول چند سال اخیر در طول مذاکرات با کشورهای ۱+۵ همواره نشان داده که اهل صلح و گفتگو است. ایران به صورت عملی صداقت خود را با راستی‌آزمایی فراوان به دنیا ثابت کرده که صلح‌طلب است و اهل جنگ و ساخت بمب هسته‌ای نیست و انرژی هسته‌ای را برای مقاصد صلح‌آمیز نیاز دارد. عربستان به خوبی میداند که ایرانی‌ها روند فرسایشی شده مذاکرات هسته‌ای توسط غربی‌ها را تحمل کرده‌اند و هرگز زیر میز مذاکره نزده‌اند و این جایگاه و عزت ایران را در دنیا دوصد چندان کرده است. حال، ترس عربستان از این است که توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ رقم بخورد.
عربستان به خوبی میداند که رهبری معظم انقلاب پشت مذاکرات ایستاده و اگر توافقی هم بخواهد صورت گیرد قطعاً با نظر ایشان خواهد بود و این یعنی که حداقل کف خواسته‌های ایران که همان خطوط قرمز نظام است رعایت و برآوردهشده است. آن موقع است که موقعیت ممتاز ایران، ممتازتر می‌شود و تحمل آن ایران برای عربستان غیرممکن و عربستان از یک قدرت درجه یک در منطقه به قدرت درجه دو تبدیل می‌شود و موجودیت خود را از دست می‌دهد.
مدیریت صحیح ایران در بحث مبارزه با تکفیری‌ها محبوبیت ایران را در کشورهای سوریه و عراق زیاد کرده است. سفر اخیر رئیس مجلس شورای اسلامی به کشورهای لبنان، سوریه و عراق و استقبال بی‌نظیر مسئولین این کشورها گویای همین جایگاه ویژه ایران در منطقه است. دعوت مسئولین اقلیم کردستان عراق و استقبال بی‌سابقه از لاریجانی وتشکر و تقدیر از نقش ایران در کمک به کردها در مبارزه با داعش، تأییدی بر همین فرض نگارنده است.
کاهش قیمت نفت و لجبازی عربستان، آخرین تیری است که اسلحه این کشور مستأصل و درمانده از مناسبات و پیشرفت ایران، تشکیل می‌شود که یقیناً با مدیریت ایران این تیر نیز به سنگ می‌خورد و به خود آنها آسیب می‌رساند.
بر خلاف عربستان، که ایران را خطری برای جایگاه خود میداند و از هر حربه‌ای برای به زمین‌زدن ایران استفاده می‌کند، ایران این کشور را دارای جایگاه ویژه‌ای می‌بیند که دارای منافع مشترک فراوان با هم هستند.
عربستان و ایران دارای دشمن مشترک هستند و همکاری و تعامل این دو کشور می‌تواند باعث انس و الفت بیشتر دنیای اسلام شود و درمقابل بدعت‌هایی مانند تکفیری‌های داعش گرفته شود. ایران و عربستان با برنامه‌ای مشترک می‌توانند کل اقتصاد دنیا را به خود وابسته کرده و دنیارا تحت تأثیر قرار دهند نه اینکه عربستان با تحلیلی اشتباه و با ابزاری غلط سعی در خارج کردن ایران از معادلات منطقه داشته باشد. عربستان به گمان خود با کاهش قیمت نفت، ایران را در مسیر ورشکستگی اقتصادی قرار می‌دهد ولی نمی‌داند که ایران را به مسیری که آرزوی همه ایرانی‌ها که همان اقتصاد بدون نفت است سوق می‌دهد.
عربستان می‌تواند نقش پویاتری در تحولات منطقه ایفا کند ولی با ایجاد گروه‌های تروریستی، چهره‌ای خشن از اسلام به دنیا معرفی کرده و باید این را نیز بداند که قطعاً روزی این آتش‌افروزی و فتنه‌انگیزی دامن خودش را خواهد گرفت.
نتیجه اینکه عربستان ضرر کاهش قیمت نفت را به جان خریده تا بتواند به خیال خام خود با کنار زدن ایران موجودیت خود را باز یابد و خود را به عنوان قدرت اول منطقه و دنیای اسلام معرفی کند. این تحلیل سردمداران پیر شبه‌جزیره، دنیای اسلام را با خطر دودستگی و تفرقه مواجه کرده است. عربستان برای حفظ موجودیت خود و اینکه اثبات کند که در عرصه بین‌الملل حضور دارد، دست به دیوانگی زده و باتیغ نفت به شاهرگ اقتصاد منطقه ضربه می‌زند.
مهدی خورسند
پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.
دیدگاه