طب فیزیکی و توانبخشی چیست؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا طب فیزیکی و توانبخشی یک تخصص با سابقه طولانی در حوزه پزشکی است. این تخصص بالینی به بررسی، پیشگیری، درمان و بازتوانی بسیاری از بیماران دارای مشکلات فیزیکی و معلولیت‌های جسمی و حرکتی می‌پردازد. استفاده از اصطلاح فیزیکی در این تخصص اشاره به فیزیک بدن دارد. طب فیزیکی و توانبخشی تخصصی است که از شیوه‌های مختلف برای درمان بیماری‌ها کمک می‌گیرد. در واقع این طب ترکیب تکنیک‌های رایج درمانی مختلف فیزیکی بوده و که هدف آن افزایش کیفیت زندگی و بهبود عملکرد بیماران است.

ظهور طب فیزیکی در دنیا

سال ۱۹۲۰ پزشکانی که از فیزیوتراپی در درمان‌های خود بهره‌ می‌بردند انجمن جداگانه‌ای تشکیل دادند و آن را انجمن طب فیزیکی نام نهادند. در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰۰ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در جهان فعالیت می‌کنند و در ایران نیز بیش از  حدود ۶۰۰ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی وجود دارد که سطح بالایی از خدمات توانبخشی را به بیماران ارائه می‌نمایند. در ایران متأسفانه تا سال ۱۳۹۴ بیمارستان توانبخشی وجود نداشت، از سال ۱۳۹۴ بیمارستان توانبخشی رفیده در تهران با حضور متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی راه اندازی شد. در طی جنگ جهانی اول به درمان‌های فیزیکی در درمان بیماری‌ها توجه شد و پزشکان برای بهبود عملکرد بیماران به این درمان‌ها روی آوردند. در حال حاضر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی آمریکا، انجمن فیزیاتریست‌های آکادمیک و بورد طب فیزیکی و توانبخشی آمریکا وارث ۷۰ سال تلاش متخصصین این رشته‌اند.

طب فیزیکی و توانبخشی در ایران

با تغییر رویکرد سیستم بهداشت و درمان کشور در سال‌های ۱۳۴۰ شمسی دولتمردان وقت تصمیم به تغییراتی در خط توانبخشی گرفتند و تعدادی دانشجو به صورت آزاد و یا تخت بورسیه نظامی برای تحصیل در رشته طب فیزیکی و توانبخشی به اروپا اعزام نمودند. قدرت‌الله مقیمیان اولین متخصص طب فیزیکی در ایران بود که اولین مرکز طب فیزیکی توانبخشی ایران را در بیمارستان فیروزگر تهران بنا نهاد و تا زمان حیات خویش به تدریس این رشته در دانشگاه‌های تهران، ایران و شهید بهشتی پرداخت.

ذکر این نکته قابل تامل است که در طی سال‌های اخیر طیف سنی مراجعه کنندگان به درمانگا‌ه‌های ارتوپدی و فیزیوتراپی بسیار کاهش یافته است و با درد‌های گردن، زانو، کمر ومفاصل همراهند. این امر نشان از اهمیت ویژه طب فیزیکی و توانبخشی در حوزه درمانی دارد. پیشرفت در تکنولوژی، تحصیلات آکادمیک نوین و تجهیزات پیشرفته نیز به کمک این رشته آمده تا در پیشگیری و درمان بیماران یاری رسان باشد. اما با توجه به آنچه مطرح گردید بسیاری از افراد طب فیزیکی را در قالب فیزیوتراپی و ارتوپدی شناخته و از تحولات و پیشرفت های آن مطلع نیستند. در این مطلب به بررسی حیطه کاری و عملکرد متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی خواهیم پرداخت :

طب فیزیکی و توان بخشی به چند بخش کلی تقسیم بندی می‌گردد:

الکترودیاگنوزیس (تشخیص الکتریکی)

در این روش به وسیله تست نوار عصب و عضله به تشخیص بیمار‌ی‌های اعصاب محیطی و عضلات توسط پزشک متخصص با استفاده از جریان الکتریکی و سنجش و آنالیز اعصاب و عضلات پرداخته می‌شود. این آزمون در تشخیص بسیاری از بیماری‌هایی همچون نوروپاتی‌ها، عضلات، فلج اطفال، سندروم تونل کارپال، سیاتیک و شدت آسیب در قطع اعصاب نقش بسزایی را ایفا می‌کند.

مشکلات عضلانی – اسکلتی

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی پس از معاینه و دریافت شرح حال از بیمار و بررسی تست‌های پاراکلینیکی مانند رادیوگرافی، MRI، نوار عصب و عضله و … به تشخیص دقیق مشکل بیمار می‌پردازد. سپس طرح درمان بیمار را برنامه ریزی نموده و با استفاده از درمان‌های دارویی، مانیپولاسیون ، تزریرق تخصصی در مفاصل و بافت‌های آسیب دیده، لیزرتراپی، ماساژدرمانی، ورزش درمانی و … به درمان بیمار خواهد پرداخت.

توانبخشی

در این روش درمانی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با استفاده از مهارت‌های خود درمان‌هایی را در جهت بازگرداندن و بازتوانی بیماران با مشکلاتی جسمی و حرکتی می‌پردازد. بیماران با مشکلات جسمی و حرکتی در اثر ورزش، تصادفات و یا عواملی چون سکته مغزی و … در این حیطه درمانی قرار می‌گیرند. هدف متخصص طب فیزیکی و توانبخشی افزایش سطح توانمندی و کیفیت زندگی بیمار است.

در این سطح از درمان متخصصین طب فیزیکی با کمک سایر اعضای تیم توانبخشی (فیزیوتراپیست،‌ کاردرمان، روانشناس و …) به بیمار کمک می‌کنند تا به زندگی عادی بازگردد و این امر نیازمند هماهنگی موثر بین رشته‌ای است.

نقش طب فیزیکی و توانبخشی در کمک به افراد

با توجه به ماشینی شدن زندگی امروز در کنار تغذیه نادرست، بسیاری از افراد دچار بیماری‌ها و دردهای مزمن هستند. دیسک کمر، دیسک گردن، آرتروز مفاصل و … از جمله این بیماری‌هاست. متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی با استفاده از تکنولوژی روز و ابزارهایی درمانی متعدد به کاهش و درمان درد، بهبود کیفیت زندگی در اختلالات خفیف و شدید و … کمک شایانی می‌نمایند.

دکتر نوید حسین زاده متخصص طب فیزیکی و توانبخشی بوده و بیش از ۱۵ سال سابقه فعالیت در حوزه پزشکی را داراست. تشخیص و درمان دیسک کمر و گردن بدون جراحی، آسیب عصب سیاتیک، خواب رفتگی، پوکی استخوان، درمان آرتروز مفاصل و گزگز دست و پا بصورت مزمن با استفاده از ابزارهایی چون نوار عصب و عضله EMG، NCV، دستگاه لیزر پرتوان و روشهای درمانی PRP ، طب سوزنی و مانیپولاسیون از جمله فعالیت‌های ایشان در حوزه طب فیزیکی و توانبخشی است. تخصص، مهارت، احترام به بیماران از جمله ویژگی‌های بهترین متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شهر رشت است.

آدرس : گیلان، رشت، چهارراه گلسار، ساختمان دانا، طبقه چهارم  تلفن : ۳۳۱۱۵۹۴۸-۰۱۳