گیلان بر روی پنج گسل فعال، لزوم پیشگیری برای کاهش آسیب

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا زمینی که بر روی آن زندگی می کنیم از تعداد زیادی صفحه تشکیل شده است. این صفحات در کنار هم دائما دارای حرکات همگرایی ، واگرایی می باشند که این خود سبب بوجود آمدن فشار و تنش هایی به روی پوسته زمین می شود. در مناطقی که پوسته زمین ضعیف است پوسته دچار چین خوردگی و گسلش می شود. در مقابل تنش ناشی از حرکات پوسته، اصطکاک عاملی در جهت خلاف آن مانع لغزش سنگ ها در راستای گسل می شود که این خود سبب ذخیره شدن انرژی درون زمین می گردد. در مدت زمان طولانی فشار و انرژی ذخیره شده درون زمین به قدر کافی بالا رفته و بر اصطکاک غلبه می نماید. این فرآیند سبب حرکت صفحات ، آزاد شدن انرژی ذخیره شده در زمین و ایجاد زلزله می شود.
زلزله ای با بزرگی ۷.۳ که ساعت۲۱:۴۸ دقیقه شب ۲۱ آبان در ۱۱ کیلومتری ازگله استان کرمانشاه رخ داد و سبب جان باختن و مجروح شدن تعدادی از هموطنان عزیزمان شد . این زلزله سبب ایجاد لرزش هایی در مناطق زیادی از کشور به ویژه استان گیلان شد. از لحاظ علم زلزله شناسی ذکر این نکته حائز اهمیت است که در فواصل دور از کانون زمین لرزه( کرمانشاه ) دامنه لرزش ها عمدتا کم می باشد. دامنه لرزش ها شاخصه ای است که با میزان انرژی آزاد شده بعنوان عامل مهمی در تخریب بر روی زمین در ارتباط می باشد.
بنابراین احساس لرزش در استان گیلان به معنای وقوع یک زلزله مجزا نیست بلکه متاثر از زلزله ۷.۳ استان کرمانشاه بود که با دامنه کم در استان احساس شده است.
*پنچ گسل فعال در گیلان
با توجه به قرار داشتن پنج گسل فعال در گیلان به نام های گسل رودبار، تالش، لاهیجان،شمال البرزو گسل ماسوله شبکه لرزه نگاری با دارا بودن چهار ایستگاه موقت در سطح استان گیلان در حال ثبت داده های لرزه خیزی است در سه ماه بهار امسال (۹۶) ، ۷۷ زمین لرزه و سه ماه تابستان بالغ بر ۵۴ زمین لرزه تعیین محل و ثبت نموده است.
آمار بیان شده و شرایط زمین ساختاری حاکم، گواه خوبی بر فعال بودن فرآیند کوهزایی و گسلش استان است که خود می تواند نقش مهمی در ایجاد زمین لرزه داشته باشد.
متاسفانه دانش پیش بینی رخداد زلزله در جهان وجود ندارد ولی امروزه پیش بینی زمین لرزه با انجام فعالیت هایی مانند ثبت فعالیت لرزه ای در مقیاس محلی، اندازه گیری مقاومت الکتریکی زمین، اندازه گیری میدان مغناطیسی زمین، اندازه گیری حرکت پیوسته پوسته، بررسی سطح آب زیر زمینی و تحت نظر داشتن میزان رادون موجود در آب های زیر زمینی در حال مطالعه است. به طوریکه هیچ کدام از این روش ها به طور قطع و یقین نمی تواند جامع و کامل باشد.
*پیشگیری را جدی بگیریم
با توجه به اینکه استان گیلان در طول تاریخ زلزله های مخرب زیادی را تجربه کرده است انجام اقدامات پیشگیرانه مانند ایجاد ساخت و ساز مقاوم، انجام مطالعات زمین شناسی قبل از احداث بنا، برگزاری دوره های آموزشی و دانستن روش برخورد مناسب در زمان بحران می تواند نقش به سزایی در کاهش صدمات ناشی از این بلای طبیعی داشته باشد. شاید در زلزله ۷.۳ کرمانشاه اگر توجه مردم به پیش لرزه ها نبود شاهد تلفات سنگین تری در زمان وقوع زلزله اصلی بودیم.

میلاد نجاری ، شبکه لرزه نگاری گیلان