یلدا یعنی کهن ترین جشن ایرانیان در بلندترین شب سال

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، یادداشتی از باقر رجبی‌ ویسرودی به مناسبات شب یلدا:

یلدا یعنی کهن ترین جشن ایرانیان در بلندترین شب سال؛
بی شک شب چله نامی به بلندای بلندترین شب سال و به‌عنوان یکی از رسوم ملی و کهن ایران زمین است که ریشه در باورها و اسطوره های ایران باستان دارد و امروزه با ادبیات رایج شب یلدا در بین مردم این سرزمین بزرگ خودنمایی می کند و نمادی از عظمت روح فرهنگی و اجتماعی ایرانیان بزرگ بر قامت نستوه این سرزمین اصیل می باشد.
شب یلدا رسم و جشن بزرگی است به گستردگی ایران عزیز که این شب اگر چه به اندازه کمی تقریبا یک دقیقه از بقیه شب ها طولانی تر است اما در تصور ما ایرانیان فرصت عظیمی برای گردهمایی خانوادگی، شب‌نشینی است.
بنابراین شب یلدا فرصت غنیمتی برای پاسداشت مفاخر این سرزمین آبا و اجدادی از جمله خواندن اشعار حافظ و شاهنامه و گفت‌وگوی میان نسل‌ها، قلب تپندهٔ این شب بزرگ است.فال گرفتن با دیوان حافظ، افسانه‌گویی برای کودکان و به یاد آوردن خاطرات، فضای جذاب و ملموس برای دوستان و خانواده هاست.این فضای اجتماعی جذاب هست که تصور و تفکر ما و بویژه نسل جدید را با آداب و رسوم و مناسک ملی ما پیوند می دهد تا پی ببریم به اینکه در تاریخ چقدر بزرگ بودیم که برای مناسبت های خودمان چه برنامه های جذاب ، شاد و ….داشته ایم
سفرهٔ رنگین یلدا ما ایرانیان نیز خودش همراه مفاهیم و معانی زیادی است که هم منطبق بر نظام سلامت محور و پایه های فرهنگی خاصی استوار است که نگارش در باب و فلسفه وجودی آن خوراکی های شب یلدا، اینکه چرا در شب یلدا انار ، هندوانه ، آجیل سر سفره می آوریم خودش مقال و مجال دیگری می خواهد.

همچنین با شب یلدا انتظار برای طولانی شدن روزها پس از یلدا،نشانگر هماهنگی نیاکان ما با گردش و چرخه‌های طبیعی بود که زندگی سنتی خویش را با این مدارها ها میزان می کردند.
باز اگر بخواهیم از نگاه و کارکرد اجتماعی یلدا را بررسی کنیم می بینیم که شب یلدا فرصتی ارزشمند برای تقویت پیوندهای خانوادگی، همدلی و انتقال فرهنگ و ادبیات به نسل جوان است.

بنابراین، یلدا تنها یک جشن نیست، بلکه آیینی زنده و پویا است از نیاکان گذشتگان ما که هویت فرهنگی، امید و همبستگی اجتماعی و انسجام اجتماعی را در گذر زمان حفظ کرده است. چنان که یلدا یعنی کهن ترین جشن ایرانیان به میزبانی بلندترین شب سال محسوب می شود و اگرچه شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه امروزی ما این مولفه های اجتماعی و فرهنگی را تحت تاثیر قرار می دهد ولی مردم عزیزمان هنوز در ذهن و باورشان و رفتارشان این آداب کهن را به یاد دارند و به استقبال آن می روند نا هویت فرهنگی و اجتماعی کشور عزیزمان به نسل های بعدی ما منتقل گردد و جاودانه بماند.

حال چه خوب است به پاسداشت این شب بزرگ و خاطرات بزرگان و نیاکان ما این رسم عظیم را با عظمت خودش برگزار کنیم و حداقل‌ یک شب را به دور از دغدغه های فضای مجازی و خارج از اسارت گوشی های لمسی به رسم کهن با همان ظرافت شب چله دلنشین و ماندگاری داشته باشیم.

باقر رجبی ویسرودی، دانش آموخته جامعه شناسی، ویسرود  شفت یلدا ۱۴۰۴