فقرزدایی پایدار نیازمند بازنگری در رویکردهاست؛ نگاهی به عملکرد کمیته امداد گیلان
با وجود عملکرد قابل توجه کمیته امداد امام خمینی (ره) استان گیلان در زمینه ارائه خدمات حمایتی به اقشار کم‌برخوردار، برخی کارشناسان و فعالان اجتماعی معتقدند که توازن میان ارائه خدمات فوری با اقدامات زیربنایی برای توانمندسازی پایدار مددجویان همچنان برقرار نشده و نیازمند بازنگری جدی در راهبردهای این نهاد حمایتی است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، در سال‌های اخیر، کمیته امداد امام خمینی (ره) استان گیلان با اجرای برنامه‌هایی گسترده در حوزه معیشت، مسکن، آموزش، اشتغال و حمایت از اقشار محروم، تلاش کرده تا به اهداف راهبردی خود در زمینه فقرزدایی و حمایت از نیازمندان جامعه نزدیک شود. اما با وجود این اقدامات، واقعیت میدانی نشان می‌دهد که هنوز تا تحقق کامل این اهداف فاصله وجود دارد و برخی چالش‌های بنیادین نیازمند توجه و بازنگری جدی است.
حمایت معیشتی در گستره‌ای وسیع، اما بدون نقشه راه توانمندسازی
ماهانه ۱۶۰ میلیارد تومان کمک‌معیشت به خانوارهای تحت حمایت پرداخت می‌شود، اما پرسش اساسی این است که چه میزان از این پرداخت‌ها منجر به خروج افراد از چرخه فقر شده است؟ در حالی که ۱۲۶ هزار خانوار تحت حمایت هستند، تنها ۴۸۸۲ خانوار در سال گذشته توانمند شده‌اند؛ رقمی که کمتر از ۴ درصد کل جامعه هدف را شامل می‌شود و گویای آن است که نظام حمایت‌های معیشتی همچنان از رویکرد «توانمندسازی پایدار» فاصله دارد.
پیشرفت در ساخت مسکن، اما با تاخیر در تحویل
ساخت ۱۱۲۹ واحد مسکن مددجویی با تخصیص ۱۴۰ میلیارد تومان کمک بلاعوض و ۳۴۰ میلیارد تومان تسهیلات بانکی، اقدامی مهم در راستای تأمین سرپناه برای نیازمندان است. با این حال، تنها ۳۷۰ واحد از این تعداد تاکنون به مددجویان تحویل داده شده که نشان‌دهنده کندی در فرآیند بهره‌برداری و تخصیص واقعی واحدها به خانوارهای فاقد مسکن است.
توزیع کالا و جهیزیه؛ تکرار کمک‌های سنتی به جای ایجاد زیرساخت‌های اقتصادی
اختصاص بیش از ۲۸ میلیارد تومان کالاهای اساسی و ۶۳ میلیارد تومان جهیزیه نشان از تداوم الگوی سنتی کمک‌رسانی دارد. در حالی که حمایت‌های کالایی می‌تواند در شرایط اضطراری مؤثر باشد، اما جای خالی برنامه‌های آموزشی برای مدیریت اقتصادی خانواده، افزایش سواد مالی و توانمندسازی بانوان به‌شدت احساس می‌شود.
اشتغال‌زایی؛ گام‌های مؤثر اما ناکافی در برابر تورم و بیکاری
اعطای تسهیلات اشتغال‌زایی به ۹۹۱۹ نفر از مددجویان در سال ۱۴۰۳ قابل تقدیر است، اما در برابر جمعیت بالای جوانان جویای کار، نرخ تورم بالا، و ناکارآمدی برخی طرح‌های اشتغال‌زایی، این آمار به تنهایی تضمین‌کننده عبور از خط فقر نیست. برنامه‌ها باید با نظارت مستمر، آموزش‌های مهارتی و اتصال به بازار کار همراه شوند تا خروج از فقر به صورت پایدار محقق گردد.
آموزش و حمایت تحصیلی؛ نقطه‌ی روشن کارنامه کمیته امداد
حمایت از ۱۸۶۰۰ دانش‌آموز، ۱۰۲۰ دانشجو و ۶۳۴ نخبه به همراه اختصاص ۲۵ میلیارد تومان برای آموزش، بخش درخشانی از عملکرد این نهاد در استان است. تمرکز بر آموزش، سرمایه‌گذاری بلندمدت بر توانمندسازی است، اما این حمایت‌ها باید با شناسایی استعدادهای برتر، ایجاد پیوند با بازار کار و حمایت‌های پس از فارغ‌التحصیلی ادامه یابد تا موجب مهاجرت نخبگان یا دلسردی آنان نشود.
یتیمان و محسنین؛ مشارکت مردمی در مسیر همدلی
پوشش ۲۹۶۰ یتیم و ۹۸۴۵ فرزند محسنین با کمک بیش از ۵۱ هزار حامی نماد مشارکت مردمی در حمایت از محرومان است. با این حال، ضرورت دارد کمیته امداد در خصوص توزیع عادلانه کمک‌ها، شفاف‌سازی فرایندها و ارزیابی میزان اثرگذاری این طرح‌ها اقدامات بیشتری انجام دهد تا اعتماد عمومی تقویت و مشارکت‌ها پایدارتر شود.
اقدامات کمیته امداد گیلان قابل توجه است، اما فقرزدایی پایدار نیازمند بازنگری در رویکردهاست
آنچه عملکرد کمیته امداد گیلان را بیش از هر چیز زیر ذره‌بین قرار می‌دهد، میزان موفقیت آن در تحقق اهداف کیفی خود مانند حفظ عزت نفس نیازمندان، ترویج فرهنگ کار، توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و جلب اعتماد عمومی است؛ مسائلی که با عدد و رقم قابل سنجش نیستند اما در موفقیت نهایی این نهاد نقش محوری دارند.
کارشناسان اجتماعی توصیه می‌کنند کمیته امداد گیلان با بازنگری در اولویت‌های عملیاتی، تمرکز بر اقدامات توسعه‌محور، افزایش شفافیت در عملکرد، بهره‌گیری از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد و رسانه‌ها، و همچنین استفاده مؤثر از فناوری‌های نوین، بتواند گام‌های موثرتری در مسیر فقرزدایی پایدار و توانمندسازی واقعی نیازمندان بردارد.
دیدگاه