اوضاع نامناسب دانشگاه‌های ایران به روایت «سایمگو»+ جایگاه ۴ دانشگاه استان گیلان
در جدیدترین نسخه سایمگو عملکرد ۱۹۵ مجموعه از ایران مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است که اغلب آن‌ها (۱۶۴ مورد) دانشگاه بودند. در بین ۲۰ دانشگاه برتر ایران در این رتبه‌بندی فقط دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران ارتقا را تجربه کرده و مابقی تغییرات همه نزولی بوده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا سایمگو بر اوضاع نه‌چندان مناسب دانشگاه‌های برتر ایران مهر تائید زد.
براساس رتبه بندی سال ۲۰۲۵، دانشگاه علوم پزشکی گیلان در رتبه ۵۶ ایران و ۷۱۲۵ جهان، دانشگاه گیلان در رتبه ۹۹ ایران و ۸۳۶۱ جهان، دانشگاه آزاد لاهیجان رتبه ۱۰۱ ایران و ۸۳۶۷ جهان و دانشگاه آزاد رشت در رتبه ۱۶۴ ایران و ۹۳۶۳ جهان قرار گرفته اند و به غیر از دانشگاه آزاد اسلامی لاهیجان بقیه با افت رتبه مواجه بوده اند.
به نوشته فرهیختگان، مجموعه‌های مختلفی در جهان امروزه عملکرد مؤسسات علمی و دانشگاه‌ها را مورد ارزیابی قرار داده و هر سال نسخه جدیدی از رتبه‌بندی مراکز علمی را مبتنی بر معیار و روش‌شناسی خود ارائه می‌دهند. گروه پژوهشی SCImago در دانشگاه گرانادای اسپانیا یکی از همین مجموعه‌هاست که نظام رتبه‌بندی سایمگو را از سال ۲۰۰۸ در بخش‌های مختلفی نظیر رتبه‌بندی مجلات علمی، رتبه‌بندی مؤسسات علمی، رتبه‌بندی مراکز تحقیقاتی و اخیراً هم رتبه‌بندی رسانه‌ها ارائه می‌دهد. داده‌های این رتبه‌بندی‌ها در حوزه مقالات برپایه اطلاعات پایگاه استنادی اسکوپوس ارزیابی می‌شود. در جدیدترین نسخه رده‌بندی مؤسسات (۲۰۲۵) فعالیت پژوهشی و نوآورانه ۹ هزار و ۷۵۶ مؤسسه بررسی شده است.
سایمگو مؤسسات علمی را چگونه رتبه‌بندی می‌کند؟
رتبه‌بندی مؤسسات SCImago (SIR) بر اساس یک شاخص ترکیبی، مؤسسات فعال در حوزه علم و فناوری را رتبه‌بندی می‌کند. این شاخص ترکیبی شامل سه مجموعه مختلف از شاخص‌ها است که بر اساس عملکرد پژوهشی، خروجی‌های نوآورانه، و تأثیر اجتماعی (با اندازه‌گیری از طریق دیده شدن در وب) تعریف می‌شود. سایمگو تلاش کرده یک فرایند دقیق برای رفع ابهام نام مؤسسات انجام دهد و به همین منظور در گام نخست، مؤسسات پژوهشی به‌طور منحصربه‌فرد تعریف و شناسایی و پس از آن انتشارات و استنادها به هر مؤسسه با توجه به وابستگی نهادی نویسندگان در یک دوره ۵ساله بررسی می‌شوند، البته با این قید که داده‌هایی ارزیابی می‌شوند که دو سال قبل از انتشار رتبه‌بندی ثبت شده باشند. دارای بودن حداقل ۱۰۰ اثر علمی در پایگاه داده Scopus در آخرین سال از دوره انتخابی به نحوی که حداقل ۷۵ درصد از اسناد منتشرشده آن شامل مقالات علمی، فصول کتاب، مقالات کنفرانسی، مقالات مروری باشد از جمله معیارهای ورود به این رتبه‌بندی است.
فعالیت مؤسسات در این رده‌بندی از سه وجه مورد توجه نظام رتبه‌بندی سایمگو قرار دارد. ۵۰ درصد جایگاه مجموعه به عملکرد پژوهشی آن وابسته است که با ۱۱ معیار اندازه‌گیری می‌شود. ۳۰ درصد به حوزه نوآوری اختصاص دارد که با ۳ معیار دانش نوآورانه، اختراعات و تأثیر فناوری اندازه‌گیری می‌شود. ۲۰ درصد باقی‌مانده هم مربوط به فاکتورهای اجتماعی است که ۶ معیار مختلف برای سنجش آن درنظر گرفته است.
تداوم روند نزولی جایگاه دانشگاه‌های ایران در سایمگو
در جدیدترین نسخه سایمگو عملکرد ۱۹۵ مجموعه از ایران مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است که اغلب آن‌ها (۱۶۴ مورد) دانشگاه بودند. در بین ۲۰ دانشگاه برتر ایران در این رتبه‌بندی فقط دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران ارتقا را تجربه کرده و مابقی تغییرات همه نزولی بوده است. برخی مثل دانشگاه صنعتی اصفهان با ۱۰۱۹ پله، دانشگاه شیراز با ۹۲۳ پله، دانشگاه تربیت مدرس با ۷۳۷ پله، دانشگاه علم و صنعت با ۵۸۲ و دانشگاه صنعتی شریف با ۵۲۴ پله نزول را تجربه کرده‌اند.
در بین ۱۰ دانشگاه نخست ایران، ۶ مورد و در جمع ۲۰ دانشگاه برتر نیمی از دانشگاه‌های علوم پزشکی هستند. بررسی وضعیت ۷ دانشگاه منتخب کشور در نسخه‌های ۴ سال گذشته این رتبه‌بندی نشان‌دهنده سیر رو به نزول این دانشگاه‌هاست. به عنوان نمونه جایگاه دانشگاه تهران از ۷۳۵ در سال ۲۰۲۲ امسال به ۱۰۳۰ رسید یا دانشگاه تربیت مدرس از ۱۵۴۵ در عرض چهار سال در جایگاه ۲ هزار و ۷۵۲ دنیا قرار گرفته است. شریف که امسال ۳ هزار و ششصد و چهاردهمین دانشگاه این رده‌بندی از جمع حدود ۵ هزار دانشگاه است، سال ۲۰۲۲ در رده ۲ هزار ۱۴۶ قرار داشته است.
دیدگاه