حکومتی که دیروزش را از یاد میبرد، کار امروز را هم محاسبه نمیکند
حکومتی که دیروزش را از یاد میبرد، کار امروز را هم محاسبه نمیکند. اینکه اشخاص اهل محاسبه و مراقبه نباشند نقصی بزرگ در زندگی آنان است، اما بدتر از آن این است که حکومت بیآنکه پروایی به نتیجه کار خود داشته باشد، هر چه بخواهد بیمحاسبه میکند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، رضا داوری اردکانی فیلسوف و اندیشمند ایرانی و استاد بازنشسته گروه فلسفه دانشگاه تهران و عضو فرهنگستان علوم در یادداشتی نوشت؛
حکومتی که دیروزش را از یاد میبرد، کار امروز را هم محاسبه نمیکند. اینکه اشخاص اهل محاسبه و مراقبه نباشند نقصی بزرگ در زندگی آنان است، اما بدتر از آن این است که حکومت بیآنکه پروایی به نتیجه کار خود داشته باشد، هر چه بخواهد بیمحاسبه میکند. چنین حکومتهایی نمیتوانند آینده کشور را بسازند و احتمال بسیار هست که آن را به خطر اندازند.
من کمتر در مسائل اخلاق عملی وارد شدهام. ولی هرگز از آنها غافل نبودهام. اکنون اگر بپرسند «انسان اخلاقی کیست و شرایط اخلاقی بودن چیست؟» فهرستی از شرایط را میتوان ذکر کرد که یکی از مهمترین آنها مراقبه است.
مراقبت شرط و شاید لازمه درست گفتاری و نیکوکرداری باشد. کسی که مراقبت در گفتار و کردار خود ندارد، به اخلاق بیاعتناست و اهمیت نمیدهد که دیروز چه کرده است و امروز چه خواهد کرد. شخص اخلاقی با حافظهاش عمل میکند، اما آن که امروزش تمام نشده، گفتهها و کردههای خود را به فراموشی میسپارد، پیداست که فردا هم بیپروا عمل خواهد کرد.
این حکم نه فقط در مورد اشخاص بلکه در مورد سازمانها و حکومتها هم صدق میکند. حکومتی که دیروزش را از یاد میبرد، کار امروز را هم محاسبه نمیکند. اینکه اشخاص اهل محاسبه و مراقبه نباشند نقصی بزرگ در زندگی آنان است، اما بدتر از آن این است که حکومت بیآنکه پروایی به نتیجه کار خود داشته باشد، هر چه بخواهد بیمحاسبه میکند. چنین حکومتهایی نمیتوانند آینده کشور را بسازند و احتمال بسیار هست که آن را به خطر اندازند.
حکومتها باید همواره گفتهها و کردههای خود و آثار و نتایج آن را در نظر داشته باشند تا بتوانند از اشتباههای هولناک بپرهیزند و اگر چنین پروایی نداشته باشند نمیتوانند به کشور و مردم خدمت کنند و چه بسا که گفتار و رفتارشان مایه زیان و آشفتگی باشد.
رضا داوری اردکانی
۱۵ آذر ۱۴۰۳
دیدگاه