تاب‌آوری شناختی، خط مقدم مقابله با جنگ ترکیبی در پدافند غیرعامل
متأسفانه در حالی که جنگ شناختی مهمترین تهدید غیرنظامی در عصر حاضر است؛ مصون‌سازی مردم در برابر تهاجمات شناختی دشمن جایی در برنامه‌های هفته گرامیداشت پدافند غیرعامل ندارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، ابراهیم افشاری در یادداشتی نوشت:
پنجم تا یازدهم ابان ماه در کشور هفته پدافند غیر عامل با شعار «پدافند غیرعامل؛ تدبیر امروز امنیت فردا» نامگذاری شده که مشخصاً در هیچ یک از روهای آن اسمی به صورت مشخص از پدافند حوزه رسانه‌ای و شناختی صخبت نشده است. با اینکه پدافند غیرعامل در حوزه‌های گوناگونی به کار گرفته می‌شود تا زیرساخت‌ها و ساختارهای جامعه را در برابر تهدیدات حفظ کند و علیرغم همه تأکیدات رهبر انقلاب در باب مصون‌سازی مردم در هجمه‌های رسانه‌ای باز هم مانند هفته جهانی سواد رسانه که در آن قرار داریم، برنامه مدونی در حوزه شناختی و رسانه‌ای پدافند تدوین نشده است.
بر کسی اهمیت پدافند شناختی که به مصون‌سازی جامعه در برابر تهدیدات نرم و جنگ‌های شناختی می‌پردازد، پوشیده نیست و پدافند شناختی، افزایش تاب‌آوری و استقامت مردم در برابر جنگ‌های ترکیبی را که دشمنان از آن برای تضعیف وحدت ملی، ایجاد تفرقه و تغییر نگرش‌ها و باورهای جامعه تمرکز دارد.
به‌نوعی پدافند شناختی به مجموعه‌ای از اقدامات می‌پردازد که به تقویت درک و آگاهی مردم نسبت به روش‌ها و ابزارهای نفوذ شناختی می‌انجامد و به شکل‌گیری مقاومت روانی و فکری در جامعه کمک می‌کند. باتوجه‌به تأکیدات مقام معظم رهبری بر جنگ شناختی و لزوم افزایش توانایی‌ها برای مقابله با جنگ‌های ترکیبی، اختصاص‌دادن توجه و برنامه‌ریزی به این حوزه بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد. عدم توجه به پدافند شناختی می‌تواند سبب شود جامعه در برابر عملیات‌های اطلاعاتی و رسانه‌ای دشمن آسیب‌پذیر باقی بماند و به‌تدریج به بحران‌های اجتماعی و فرهنگی دچار شود.
کمااینکه دشمنان از جنگ‌های رسانه‌ای، عملیات روانی، و ابزارهای جدید فناوری برای تأثیرگذاری بر افکار و اعتقادات مردم بهره می‌گیرند. ازآنجا که امروز شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها به بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی مردم تبدیل شده‌اند، این ابزارها به زمینه‌ای برای حملات شناختی بدل شده‌اند که می‌تواند ارزش‌ها، هنجارها و اصول اخلاقی جامعه را هدف قرار دهد. این در حالی است که نبود آموزش‌های کافی و آگاهی‌بخشی در این زمینه، به کاهش تاب‌آوری شناختی جامعه منجر می‌شود. شاید به بهانه فرارسیدن هفته پدافند غیرعامل دست‌اندرکاران و تصمیم‌سازان می‌توانستند در راستای آگاهی‌بخشی عمومی، از طریق رسانه‌های ملی و محلی، آموزش‌هایی مبنی بر شناخت جنگ شناختی و راه‌های مقابله با آن ارائه دهند و به مردم آموزش داده شود که چگونه در برابر اطلاعات غلط، شایعات و اخبار نادرست از خود واکنش نشان دهند.
همچنین یکی از راه‌های مقابله با نفوذ رسانه‌ای دشمن، افزایش سواد رسانه‌ای مردم است چراکه مردم با شناخت روش‌های اطلاعاتی و پروپاگاندای رسانه‌های مختلف، توانایی تمییز میان اخبار صحیح و نادرست را به دست می‌آورند. البته ایجاد تیم‌های متخصص برای رصد و تحلیل فضای مجازی و رسانه‌ها می‌تواند به شناسایی به‌موقع تهدیدات کمک کرده و از نفوذ روانی و شناختی دشمن جلوگیری کند. مهمترین نکته این است که تاب‌آوری شناختی به توانایی یک ملت در حفظ و تقویت هویت و ارزش‌های فرهنگی خود در برابر تهدیدات بیرونی اشاره دارد یعنی این تاب‌آوری می‌تواند به جلوگیری از تسلیم شدن در برابر فشارها و نفوذ رسانه‌ای و شناختی دشمن کمک کند وانتظار میرفت با توجه به تأکیدات رهبری بر اهمیت مقابله با جنگ نرم و شناختی، باید پدافند شناختی به‌عنوان یک اولویت ملی در برنامه‌های پدافند غیرعامل جای گیرد و حداقل یک روز از هفته پدافند به این مهم اختصاص یابد. زمانی که دشمن با استفاده از ابزارهای مدرن و رسانه‌های نوین، سعی در تغییر افکار، باورها و هویت ملی دارد، در چنین شرایطی پدافند شناختی برای مقابله با جنگ‌های ترکیبی و شناختی، نه تنها امری ضروری بلکه حیاتی است.
دیدگاه