دکتر هادی حق شناس کارشناس اقتصادی:

تردیدی نیست راه آهن رشت – کاسپین یک مزیت نسبی برای ایران است

هادی حق‌شناس گفت: در خصوص حمل و نقل باید تحلیل همه جانبه‌ای اعم از ریلی، دریایی و یا خطوط کشتیرانی و حتی زمینی داشته باشیم و البته بارناچیز اگر چه گرانبها از طریق هوایی نیز حمل می‌شود مورد توجه باشد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا هادی حق‌شناس استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در خصوص احداث خط ریلی رشت – کاسپین می‌گوید: در اهمیت خط ریلی رشت کاسپین تردیدی وجود ندارد چون ما در مسیر کریدور شمال جنوب هستیم و البته صد سال پیش هم ریل یک مزیت بود و این طبیعی است که دریا و ریل می‌تواند تجارت ما را با دنیا از طریق موقعیت جغرافیایی که دارد تثبیت کند.

 هادی حق‌شناس در گفتگوی تلفنی در آستانه افتتاح خط ریلی رشت – بندر کاسپین به اهمیت این زیرساخت مهم حمل و نقلی در گیلان اشاره می‌کند و می‌گوید: در خصوص حمل و نقل باید تحلیل همه جانبه‌ای اعم از ریلی، دریایی و یا خطوط کشتیرانی و حتی زمینی داشته باشیم و البته بارناچیز اگر چه گرانبها از طریق هوایی نیز حمل می‌شود مورد توجه باشد.

در بین وجوه مختلف حمل و نقل طبیعتا ارزان‌ترین ابزار حمل و نقل بخش خطوط کشتیرانی کشتی است. یک کشتی و کشتی‌هایی که در سال‌های اخیر بزرگ‌تر نیز شده‌اند، می‌تواند ۲۵ هزار کانتینر ۲۰ فوتی را حمل نماید یا ۲۰ تی‌ای یو را حمل کرد، معادل ۲۵ هزار کامیون.

خوب طبیعتا این مقدار از کالا از طریق جاده در دنیا اگر حمل می‌شد چه حجم از ترافیک سنگینی را ایجاد می‌کرد و خوشبختانه از طریق دریا حمل می‌شود. پس از کشتی، طبیعتا ارزان‌ترین مسیر حمل شبکه راه آهن است، در طول شبانه روز می‌تواند کالا جابجا کند و نکته مهم اینکه بسیاری از کالاها از بنادر ورودی می‌تواند حمل شود، هم ارزان‌تر تمام می‌شود و هم حجم قابل توجهی از کالا را می‌توان حمل کرد.

در بنادر شمالی که بین ۳ تا ۵ هزار تن ظرفیت کشتی هاست به راحتی می‌توان بار یک کشتی که تقریبا ۳۰ تا ۴۰ واگن بار است را با یک لوکوموتیو حمل کرد و این قدرت جابجایی بار توسط راه آهن است و این امکان را هم راه آهن دارد تا به شهرک‌های صنعتی و یا شهرها اتصال ریل داشته باشد؛ لذا در خصوص اهمیت ریل تردیدی وجود ندارد به خصوص که ما در مسیر کریدور‌های شمال جنوب قرار گرفته ایم، مزیت دریایی ما زمانی برای ما یک مزیت خواهد بود که حمل و نقل ترکیبی را بتوانیم به درستی انجام دهیم، یعنی کالا با کشتی در جنوب و یا در شمال وارد شود و از طریق ریل به بندر مقصد حمل شود و این حمل و نقل ترکیبی بین ریل، کشتی و دریا و یا بندر برای ایران و حتی گیلان یک مزیت است و ما از این مزیت استفاده نکردیم، صد سال پیش هم راه آهن یک مزیت بود منت‌ها بار اینقدر از طریق ریل و کشتی نبود؛ راه ابریشم هم از مسیر خشکی مزیتی بود که ایران از آن بهره می‌برد. این طبیعی است که دریا و ریل می‌تواند این مزیت را تثبیت کند، لذا در اینکه ریل یک مزیت نسبی است تردیدی وجود ندارد و اینکه اگر این مسیر (راه آهن رشت – کاسپین) راه بیافتد برای ایران یک مزیت نسبی است تردیدی وجود ندارد، در اینکه یک مزایای اشتغال پایدار حتی منافع اقتصادی با کشورهای همجوار می‌تواند ایجاد کند که ما کمتر از این منافع اقتصادی در بین کشورهای منطقه ایجاد کردیم تردیدی وجود ندارد.

هادی حق‌شناس ادامه می‌دهد: اما واقعیت‌های تلخی هم وجود دارد و آن واقعیت تلخ این است که بندر امام که قبل از انقلاب به ریل متصل بود؛ بندر عباس بعد از انقلاب در دولت سازندگی به ریل متصل شد و امیر آباد در شمال هم به ریل وصل شد؛ اکنون ما کمتر از ۱۰ درصد از بار را از طریق ریل حمل می‌کنیم و ۹۰ درصد بار از طریق جاده جابجا می‌شود. مشکلات ما در حمل و نقل زیرساختی نیست عمدتا نرم افزاری است شاید به درستی این جمله را مطرح کنیم که فورواردرها و شرکت‌هایی که بتوانند تنظیم کننده مسیر حمل از طریق ایران انجام دهند و یا اینکه این شرکت‌ها را کم داریم و یا محدود فعالیت می‌کنند، حتی شاید آنان با موانع دیگر مواجه هستند، آن موانع دیگر در بخش حمل و نقل نیست بلکه در خارج از بخش حمل و نقل است، موانع‌ای که به بخش حمل و نقل خدمت می‌دهد مثل بانک‌ها، بیمه‌ها و شرکت‌های بین المللی که به هر دلیلی از جمله تحریم‌ها تمایلی ندارند از مسیر ایران کالا را عبور نمایند. البته باید به این نکته مهم دیگر هم بپردازیم و مشکلاتی را که ذکر کردم اضافه کنم وآن اینکه ما در ایران دارای بهره وری پائینی در اقتصاد ایران هستیم؛ یعنی در ایران ما این احساس را داریم که انگار زمان برای ما مهم نیست، زمانی کشتی وارد بنادر جنوبی می‌شود بجای ۲ روز ۴ روز کالایش تخلیه می‌شود و کامیون هم در مسیر ایران به سمت خروجی بجای ۲ روز ۲ روز دیگر اضافه‌تر می‌ماند و یا در مسیرهایی کامیون‌ها را متوقف کنند، لذا در مسیر ایران زمان مهم نیست ولی در دنیای توسعه یافته زمان رسیدن کالا بسیار بسیار مهم است و فاکتور زمان از جمله فاکتورهایی است که می‌تواند هزینه حمل را کاهش دهد و یا افزایش دهد و یا این مشکلات وجود دارد که کالا متناسب با ظرفیت در واقع عبور نمی‌کند و این یک واقعیت تلخی است.

این کارشناس اقتصادی و نماینده اسبق مردم انزلی در مجلس اعتقاد دارد: ریل یک مزیت نسبی برای بندر انزلی است که اتصال آن مزایای دیگری را برای بندر انزلی و حتی ایران ایجاد می‌کند و تردیدی وجود ندارد در اینکه ما در شرایط تحریم هستیم و به درستی نتوانستیم از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم.

آخرین نکته اینکه ایران چون در چهار راه جهانی است طبیعتا هم بایستی به فکر تکمیل زیرساخت‌های حمل و نقل باشد، ساخت بندر، ریل، فرودگاه و از طرفی انتخاب راهبرد در نرم‌افزار می‌تواند ما را در مسیری که زیرساخت ایجاد کردیم از آن به درستی استفاده کنیم.

 حق‌شناس اظهار امیدواری کرد: به امید روزی که شرایط کشور به گونه‌ای باشد که بستر عبور کالا از ایران انجام شود تا منافع مشترک بیشتربا کشورهای همسایه ایجاد کنیم و درآمد و اشتغال پایدار برای مردم مهیا شود و از سویی از زیرساخت‌هایی که در شمال و جنوب کشور ایجاده شده از این زیرساخت‌ها قبل از اینکه مستهلک شود استفاده کنیم.

Share