رونمایی از جام‌های زرین ۳۰۰۰ ساله در رشت | بازگشت جام «عمارلو» و «کلورز» به وطن
در نخستین روز از روز جهانی موزه‌ها و هفته میراث فرهنگی، امروز ۲۹ اردیبهشت ماه در موزه باستان‌شناسی شهر رشت از جام‌های زرین عمارلو و کلورز با قدمت ۳۰۰۰ سال پیش رونمایی شد؛ این جام‌ها به مدت یک هفته در موزه باستان‌شناسی رشت در معرض دید عموم قرار می‌گیرد و پس از آن دوباره به مخزن موزه ملی ایران بازمی‌گردد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا به نقل از ایسنا، پیش از ظهر امروز ۲۹ اردیبهشت ماه و با حضور مدیرکل میراث فرهنگی گیلان و جمع دیگری از مدیران میراث فرهنگی، در موزه باستان‌شناسی شهر رشت از جام‌های زرین عمارلو و کلورز که در کاوش‌های دهه ۴۰ یافت شده، رونمایی شد.
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان، در آئین رونمایی از نمایش جام‌های زرین عمارلو و کلورز گفت: این جام‌ها طی کاوش‌های باستان‌شناسی دهه ۴۰ در منطقه «عمارلو» و «کلورز» شهرستان رودبار پیدا شد و از آن زمان تاکنون در موزه ملی ایران نگهداری می‌شد.
ولی جهانی، با بیان اینکه به مناسبت «روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی»، این جام‌ها به گیلان بازگشته‌اند، یادآور شد: جام عمارلو در کاوش‌های سال ۱۳۴۸ و جام کلورز در کاوش‌های باستان‌شناسی سال ۱۳۴۳ پیدا شد و با مذاکرات صورت گرفته با موزه ملی ایران، این جام‌های زرین که متعلق به ۳۰۰۰ سال قبل است، از امروز به مدت یک هفته در موزه باستان‌شناسی رشت در معرض دید عموم قرار گرفته و پس از آن دوباره به مخزن موزه ملی ایران بازمی‌گردد.
وی یادآور شد: این دو جام زرین، به شماره‌های ۴۳۶۴ و ۴۳۶۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
مسئول امور موزه‌های گیلان در این مراسم درباره مشخصات این جام‌ها برای حاضران توضیحاتی ارائه داد و گفت: جام کلورز در محله کلورز رستم‌آباد شهرستان رودبار کشف شده است. این جام دارای ۱۶ سانتی‌متر ارتفاع، دهانه حدود ۷ سانت و کف بصورت حصیربافی حدود ۶ سانتی‌متر و با وزن ۱۰۷ گرم است.
میثم نوائیان، ضمن تشریح نقوش این جام‌ها افزود: نقوش جام عمارلو، قابل مقایسه با نقش‌های پلکان شرقی کاخ آپادانا در تخت جمشید است. بر روی این جام، دو نقش اسب، دو شیر و دو بز کوهی یا گوزن می‌بینیم که به‌صورت متقارن تکرار شده است. در وسط جام و همچنین بر روی ران و کتف شیر، نقش گردونه مهر دیده می‌شود؛ بر روی و انتهای جام نیز نقش حصیر بافی به صورت کنده کاری و قلمزنی انجام شده است.
وی با تحلیل اسطوره‌شناسی نقوش این جام اضافه کرد: این نقوش، نماد عناصر اربعه یعنی آب، باد، خاک و آتش است و از نمادهای آئین مهر است و نشان می‌دهد در گیلان باستان این آئین ریشه‌دار بوده است. در بخش پائین جام، نقش موبدی را می‌بینیم که زانو زده و در دستانش با احترام یک ظرف را در دست دارد که فواره آبی از آن برخاسته و درخت افسانه زندگی را سیراب می‌کند.
نوائیان با بیان اینکه نقوش گوزن و شیر، سمبل‌های صور فلکی هستند، یادآور شد: پیروزی شیر بر گوزن، درواقع نماد پیروزی تابستان و گرمای خورشید بر زمستان است و از آنجاکه ۲۵۰۰سال پیش، نوروز در اردیبهشت برگزار می‌شد، پیروزی شیر آسمانی بر گوزن آسمانی، نماد انقلاب تابستانی و پیروزی تابستان بر زمستان بزرگ است.
وی حالت نشستن گوزن را هم مشابه گاو معروف یافت شده در چراغعلی تپه گیلان (جام زرین مارلیک) توصیف و تصریح کرد: این نقوش نشان دهنده یک مکتب هنری در ۳۰۰۰ سال پیش است و درواقع این جام‌ها، سفیران هنری و هنر تاریخ گیلان به شمار می‌رود.
جام‌های زرین ۳۰۰۰ساله به گیلان بازگشتند
این باستان‌شناس، ضمن تقدیر از تلاش‌های دکتر حاکمی در حفاری‌های عمارلو نیز گفت: جام عمارلو در سال ۱۳۴۳ خورشیدی کشف شد. در این جام نیز نقوش تکرارشونده اسب را داریم که به‌نظر می‌رسد اسب‌های منطقه گیلان یا همان اسب‌های کوتاه معروف کاسپین باشد.
نوائیان افزود: جام عمارلو، حدودا ۱۴ سانتی متر ارتفاع دارد، دهانه جام حدود چهار سانت و وزن این جام زرین، ۸۳ گرم است.
به گزارش ایسنا، نمایش جام‌های زرین گیلان در نخستین روز از روز جهانی موزه‌ها و هفته میراث فرهنگی، همزمان با ۱۴ نمایشگاه آثار موزه‌ای در سراسر کشور صورت گرفت. شعار امسال روز جهانی موزه‌ها «میراث فرهنگی، مشارکت مردمی و مسئولیت اجتماعی» است.
دیدگاه