نحله چیست؟ | تفاوت‌ها و شباهت‌های نحله و اجرت المثل
زمانی که زنی مستحق دریافت اجرت المثل نبوده و دادخواست طلاق نیز از طرف مرد باشد مبلغی به عنوان نحله با توجه به وسع مالی زوج و مدت زمان زندگی مشترک در نظر گرفته می‌شود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا به موجب قانون به غیر از مهریه در شرایط خاصی حقوق دیگری نیز برای زن در نظر گرفته شده است. یکی از این حقوق، نحله نام دارد که در لغت به معنی بخشش می‌باشد. زمانی که زنی مستحق دریافت اجرت المثل نبوده و دادخواست طلاق نیز از طرف مرد باشد مبلغی به عنوان نحله با توجه به وسع مالی زوج و مدت زمان زندگی مشترک در نظر گرفته می‌شود.
به طور کلی در قانون برای نقش‌ها و وضعیت‌های مختلف حقوق و تکالیف متفاوتی در نظر گرفته شده است. یکی از مهم‌ترین نقش‌های تعریف شده در جامعه نقش همسر و زن و شوهر است. همانطور که زوجین (زن و شوهر) نسبت به یکدیگر چه در طول زندگی مشترک و چه در زمان بروز اختلافات و تصمیم برای جدایی تکالیفی دارند، حقوقی هم برای آن‌ها در نظر گرفته شده است.
یکی از حقوقی که برای زن براساس قانون ما در نظر گرفته شده است، نحله نام دارد. احتمالا این اصطلاح برای شما نا آشنا بوده و کمتر با آن سر و کار داشته‌اید. نحله در واقع یک حق مالی است که بر عهده شوهر قرار دارد و تنها در شرایط خاصی به زن تعلق می‌گیرد. در ادامه به توضیحاتی در خصوص تعریف نحله و نحوه تعلق این حق به زن می‌پردازیم.
نحله در شرع و قانون به چه معناست
همانطور که گفته شد نحله یکی از حقوق مالی زن بوده که به بر عهده شوهر قرار دارد. نحله در لغت به معنی بخشش است و مستند شرعی آن آیه چهارم سوره نساء می‌باشد. البته این حق، تنها از منظر شرعی معتبر نبوده و قانون گذار نیز آن را معتبر می‌داند.
با توجه به بند ب ماده ۶ قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق، زمانی که امکان تعیین اجرت المثل برای زوجه به دلیلی فراهم نباشد، با توجه به مدت زمان زندگی مشترک و کارهایی که زن در طول زندگی انجام داده است، مبلغی به عنوان نحله برای او در نظر گرفته می‌شود.
نحله با توجه به وسع مالی شوهر تعیین شده و قاضی به صلاح دید خود مبلغ آن را مشخص می‌کند، بنابراین نیازی به نظر کارشناس رسمی دادگستری برای تعیین نحله نیست. یکی از شروط بسیار مهمی که در رابطه با استحقاق زن برای دریافت نحله وجود دارد، آن است که باید مرد دادخواست طلاق داده و برای این دادخواست عذر موجهی وجود نداشته باشد.
به بیان ساده‌تر، اولا در زمان زندگی مشترک نحله به زوجه تعلق نمی‌گیرد و این حق صرفا مربوط به زمانی است که مرد تقاضای طلاق داده باشد. ثانیا اگر زن از انجام وظایف زناشویی کوتاهی کرده و هر دلیل دیگری که از منظر دادگاه برای طلاق موجه محسوب شود، دیگر نحله به زن تعلق نمی‌گیرد.
تفاوت‌ها و شباهت‌های نحله و اجرت المثل
اولین نکته‌ای که باید قبل از بیان شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو مفهوم بیان کنیم آن است که تنها زمانی نحله به زن تعلق می‌گیرد که امکان تعلق گرفتن اجرت المثل وجود نداشته باشد. بنابراین در صورتی که اجرت المثل به زن تعلق گرفته باشد، دیگر نوبت به پرداخت نحله نمی‌رسد.
اولین تفاوت اجرت المثل و نحله در تعریف این دو مفهوم می‌باشد، باید گفت اجرت المثل در واقع حق الزحمه کارهایی است که زن در منزل شوهرش انجام داده اما وظیفه‌ای در خصوص انجام آن‌ها نداشته است. در این حالت زن مستحق دریافت اجرت المثل می‌باشد مگر آنکه قصد انجام رایگان این کارها را داشته باشد که اثبات این موضوع بر عهده شوهر است.
اما نحله همانطور که آن را تعریف کردیم در واقع یک بخشش از جانب شوهر بوده و لازم نیست حتما زن بابت دریافت آن کاری انجام داده باشد، به نوعی این یک بخشش بلاعوض است.
از جمله شباهت‌های این دو مفهوم آن است که در زمان طلاق از طرف مرد و بدون عذر موجه به زن تعلق می‌گیرد. شباهت دیگر آن است که قبل از اجرای صیغه طلاق می‌توان نسبت به دریافت این حقوق اقدام کرد و لازم نیست که بعد از طلاق پرداخت شود.
تفاوت آن‌ها در آن است که اجرت المثل را کارشناس تعیین می‌کند در صورتی که برای تعیین نحله نیازی به نظر کارشناس نبوده و قاضی با توجه به وسع مالی زوج و سال‌های زندگی مقدار آن را تعیین می‌کند.
قطعا شما هم می‌دانید که حق طلاق متعلق به شوهر است که احکام و آثار خاصی بر آن بار می‌شود. در واقع مرد برای طلاق دادن همسر خود نمی‌تواند راسا به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کند بلکه باید ابتدا دادخواست طلاق خود را در دادگاه مطرح کرده و حکم‌عدم امکان سازش بگیرد. در این حالت برای زن حقوق خاصی در نظر گرفته می‌شود که یکی از آن‌ها نحله می‌باشد.
سوالات متداول
۱- 
نحله چیست ؟
نحله یکی از حقوق مالی است که در صورتی که به زنی اجرت المثل تعلق نگرفته و مرد متقاضی طلاق باشد به او تعلق می گیرد که توضیحات کامل در خصوص آن در مقاله آورده شده است.
۲- قاضی برای تعیین میزان نحله به چه نکاتی توجه می کند ؟
قاضی برای تعیین میزان نحله به دو نکته مهم توجه می کند اول آنکه وسع مالی شوهر چقدر است و نکته دوم آنکه زوجین چند سال با یکدیگر زندگی کرده اند که جزئیات مربوط به آن در مقاله آمده است.
۳- آیا امکان دریافت نحله و اجرت المثل به صورت همزمان وجود دارد ؟
خیر ، نحله تنها در صورتی به زوجه تعلق می گیرد که اجرت المثل به او تعلق نگرفته باشد که تعریف اجرت المثل و وجوه شباهت و تفاوت آن با نحله در مقاله صورت گرفته است .
دیدگاه