گزارش نظمیه رشت در مورد ترور حسن خان آلیانی (معین الرعایا)
چند هفته ای از سفر رضاخان نگذشته بود که حسن خان در منطقه دهنه سرنرگستان مورد اصابت گلوله قرار میگیرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، در میان انبوهی از یاران میرزا به نام درخشانی برخورد خواهیم کرد که خود و ایل جان برکفش از بدو تاسیس تا افول نهضت فکرا، مالا و جانا در خدمت نهضت ماندند. این شخص کسی نیست جز حسن خان آلیانی (معین الرعایا) و ایل سلحشور آلیان که از نظر کمی و کیفی در رتبه اول نهضت قرار دارند. اگرچه نویسندگان او را از زعمای مهم نهضت دانسته اند و معترف بودند که حسن خان اقتصاد، مهمات سریات و مرکز تصمیم گیری نهضت را در اختیار داشته اما عمداً یا سهواً، اطلاعات کمتری از او ارائه کرده‌اند
از متن این گزارش دریافت می‌شود که در همان روز ترور حسن خان آلیانی یعنی ۱۷ خرداد ۱۳۰۵ خورشیدی تنظیم گردیده است اما ظاهراً بنا به دلایلی سه روز پس از شهادت حسن خان یعنی در ۲۵ خرداد ۱۳۰۵ شماره و تاریخ خورده است.
حسن خان دوران نهضت خدمات شایانی انجام داده بود. از مهم ترین آنها می توان به ساخت جاده نرکستان معروف به جاده جنگل اشاره کرد. پس از نهضت جاده ماسوله به فومن و کسما را ساخت که در سالهای دور معروف به «جاده حسن خانی» بود احداث اولین باغ چای فومنات و رونق آن در تمام منطقه غرب گیلان ساخت چندین مدرسه در محدوده روستاهای همجوار، احداث کارخانه برق زیده که البته با مرگش ناتمام ماند.
اگر حمایت‌های مادی، معنوی و تامین نیروی انسانی «حاج احمد کسمایی» و «حسن خان آلیانی» در دو مقطع تاریخ در طول نهضت نبود؛ جنبش جنگل بدل به انقلاب نمی‌شد.
دیدگاه