سپتیک تانک چیست و تاثیرات مثبت آن در محیط زیست

همان­طور که می­دانید ایران در منطقه گرم و خشک قرار دارد و در سال­های اخیر، بارش کم باران، سوء مدیریت منابع آبی و نادرستی الگوی مصرف آب، باعث تشدید بحران کم­آبی در این کشور پهناور شده است. البته این معضل فقط گریبان ایران را نگرفته است. طبق برخی از آمارها، تا سال ۲۰۳۰ تقریبا نیمی از مردم کره زمین با این معضل روبرو خواهند شد. این مسئله باعث شده است که تغییراتی در سبک زندگی مردم ایجاد شود و متخصصان به فکر راه­کارهایی باشند. یکی از حوزه ­هایی که می­تواند در مواجهه با این مشکل نقش مهمی داشته باشد، مهندسی عمران و تصفیه آب و فاضلاب و مهندسی فن­آوری ساختمان است.

نگاهی بر وضعیت آب و ضرورت تصفیه فاضلاب

به گزارش سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۰، بیش از ۷۰۰ میلیون نفر در سراسر دنیا با معضل کمبود آب دست و پنجه نرم می­کنند و اگر اقدامی صورت نگیرد، تا سال ۲۰۲۵م این رقم به ۳ میلیارد نفر افزایش پیدا خواهد کرد. طبق تخمین کارشناسان، هر ۲۰ سال، مصرف آب در جهان دوبرابر خواهد شد اما افزایش میزان تولید آب به این اندازه نیست. برای برون­رفت از این بحران علاوه­بر رفع اشکالات در مصرف، باید فاضلاب را تصفیه و مجددا از آن در حوزه­های مختلف استفاده کرد. برای رفع معضل کمبود آب باید اقداماتی نظیر آموزش و تغییر الگوی مصرف، استفاده از تکنولوژی­های نوین برای ذخیره آب، بازچرخانی فاضلاب و … انجام شود. مهندسی عمران می­تواند در این حوزه راه­گشا باشد. از جمله کارهایی که مهندسی عمران می­تواند انجام دهد، تعبیه تأسیسات تصفیه فاضلاب متناسب با هر پروژه است.

یکی از راه­کارها، که توجه بیشتر ی را به خود معطوف داشته است، رواج سیستم بازچرخانی آب است. این سیستم حتی در کشورهای پیشرفته، که دارای سطح بالای بارندگی نیز هستند، مورد استفاده قرار می­گیرد. بازچرخانی آب به معنی استفاده مجدد از آب است. این کار از طریق تصفیه آب و فاضلاب صورت می­گیرد. طبق تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور، آب حاصل از فاضلاب­های تصفیه شده را می­توان در مصارف شرب و غیر شرب استفاده کرد. مهندسی عمران گرایش آب و فاضلاب و مهندسی فن­آوری ساختمان، با استفاده از تجهیزات نوین مربوط به تصفیه آب و فاضلاب، به بازچرخانی آب کمک فراوانی می­کنند.

سپتیک تانک

سپتیک تانک یکی از پرمصرف­ترین تجهیزاتی است که جهت تصفیه فاضلاب ساختمان­های مسکونی، اداری، تجاری و مراکز عمومی استفاده می­شود. این تانک، مخزنی است که کار پیش تصفیه فاضلاب را انجام می­دهد  و آلودگی­های فاضلاب را حداقل تا ۴۰ درصدو حداکثر تا ۶۰ درصد کاهش می­دهد. به بیان دیگر، کار سپتیک تانک این است که فاضلاب را آن­قدر تصفیه کند تا وقتی داخل چاه فاضلاب می­رود، حفره ها و منافذ نفوذ پذیر چاه را کور نکند و باعث انسداد نشود.

به­ طور کلی، سپتیک تانک ها تنوع گسترده ای دارند و هرکدام دارای مزایا و معایب خاص خود هستند

• سپتیک پیش ساخته بتنی که از جنس بتن مسلح است وشاید تنها نقطه­ضعف این تانک­ها وزن بالا و حمل و نقل مشکل آنها باشد و البته مزایایی همچون قیمت مناسب تر، طول عمر بالا هم آنها را از رقبای خود متمایز کرده است.

• آجری: از جنس آجر فشاری و ملات ماسه سیمان است. مشکل آن، نفوذپذیری بالا و نشتی از دیواره­ها و کف آن میباشد.
• پلی­اتیلنی: نقطه ضعف مدل آجری را ندارد، در برابر خوردگی بسیار مقاوم است و نصب آن بسیار سریع آسان انجام می­شود والبته در برابر نور مستقیم خورشید ضعیف و به تناسب قیمت ببالاتری نسبت به مدل بتنی پیش ساخته و یا آجر دارد.

سپتیک تانک نوعی تصفیه خانه تک واحدی است که تصفیه فیزیکی ( ته نشینی ) و تصفیه زیستی ( بیولوژیکی ) در آن با کمک باکتریهای بی هوازی همزمان انجام می گردد. سپتیک تانکها تشکیل شده از استوانه سرپوشیده ای که معمولا با بتون آرمه و و در ابعاد مختلف ساخته می شوند. فاضلاب پس از ورود به سپتیک بدلیل کاهش سرعت جریان آن، قسمتی از مواد معلق را به صورت ته نشینی از دست می دهد. مواد ته نشین شده به صورت لجن در کف انباره جمع می شوند این لجن حاوی ارگانیسم های زنده مختلف و مفیدی میباشد که به آنها عنوان کارگران تصفیه خانه بی هوازی می دهند. این ارگانیسم ها از فاضلاب ورودی به عنوان غذا و منبع انرزی برای رشد و تکثیر خود استفاده می کنند و با مصرف بیشتر محتویات فاضلاب به عنوان حجم لجن را ثابت نگه میدارند.

طراحی سپتیک تانکهای تولیدی شرکت آبراهه به گونه ای صورت گرفته است که فضای مناسبی را جهت رشد و تکثیر باکتریهای بی هوازی که هضم لجن تولیدی را بر عهده دارند فراهم نماید. از این رو حجم لجن در کف سپتیک تانک تقریباً ثابت است. این افزایش حجم به گونه ایی است که طبق جدول و فرمولهای موجود تا چندین سال نیازی به تخلیه لجن از داخل دستگاه نیست و اما فاضلابی که قبلاٌ وارد دستگاه سپتیک تانک شده است، به علت از دست دادن مواد جامد و معلق خود، سبکتر گشته و در بالای دستگاه جمع می شود. با ورود فاضلاب جدید که سنیگن می باشد به کف دستگاه، ته نشین شده و طبق قانون ظروف مرتبطه، به همان میزان پساب حاصل از تصفیه فاضلاب که در بالای سپتیک تانک قرار گرفته از قسمت خروجی خارج می گردد. یکی از محاسن این نوع سپتیک تانکهای پیش ساخته نسبت به انباره ها عدم متصاعد شدن بوی نامطبوع می باشد که بواسطه ایزولاسیون و آببندی دقیق، قالبهای به روز و استفاده از مواد اولیه درجه یک در تولید سپتیکهای و مخازن شرکت آبراهه این مقوله نیز مرتفع گشته است.

ضرورت استفاده از سپتیک تانک در پروژه­های مسکونی

پس از ورود فاضلاب به سپتیک تانک وته­نشین شدن مواد فاضلابی سنگین، با کمک فرایندهای شیمیایی و بیولوژیکی، فعل و انفعالاتی در مخزن صورت می­گیرد. طی این فرایند، باکتری­های بی­هوازی حجم لجن در مخزن را تقریبا تا بیش از ۵ سال ثابت نگه داشته و گاز متان ایجاد شده در داخل مخزن، از طریق لوله ونت به بیرون رانده می­شود. این تانک­ها با حذف ذرات قابل ته­نشینی و چربی­ها باعث جلوگیری از پرشدن چاه­های جذبی و گرفتگی لوله­های فاضلاب می­شود. همچنین میتوانند فرایند پمپاژ فاضلاب در سیستم تصفیه فاضلاب را برای تصفیه تکمیلی متعادل می­کند. در این زمینه شرکت آبراهه زلال بعنوان مجموعه ای پیشگام و با بیش از ۱۷ سال خدمات محیط زیستی در کشور، مشاور و طراح و مجری سیستمهای پیش ساخته تصفیه فاضلاب میباشد.

انواع سپتیک تانک های پیش ساخته، منهول تقسیم، چربیگیر و فیلترهای بیولژیکی

کلام آخر

با توجه به معضل کم­آبی و تهدیدی که این مسئله برای حیات بشر و سایر موجودات ایجاد می­کند، چاره ­اندیشی در این خصوص بسیار حائز اهمیت است. یکی از حوزه ­هایی که می­تواند به حل این معضل کمک شایانی کند، مهندسی عمران و گرایش­های آن از قبیل مهندسی آب و فاضلاب و مهندسی فن­آوری ساختمان است. مهندسی عمران با بکارگیری تجهیزات متناسب با پروژه و استفاده از فن­آوری­های نوین ساختمان، ترتیبی اتخاذ می­کند که هم فاضلاب تا حد زیادی تصفیه شود و هم ساختمان از نظر استحکام در وضعیت مطلوب قرار داشته باشد و از حفر چاههای جذبی غیر مجاز جلوگیری بعمل آید. (Prepared Abrahehzolal Co)

آبراهه زلال را در اینستاگرام و شبکه های اجتماعی دنبال کنید @abrahehzolal

“آبراهه زلال حامی محیط زیست“