سندرم نفروتیک؛ درباره یک مشکل جدی برای کلیه‌ها
سندرم نفروتیک یک سری علل اولیه و چندین علت ثانویه دارد. برخی از بیماری‌هایی که باعث سندرم نفروتیک می‌شوند تنها بر کلیه‌ها تاثیر می‌گذارند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا به نقل از عصر ایران، سندرم نفروتیک که تحت عنوان نفروز نیز شناخته می‌شود، مجموعه‌ای از علائم را به خود اختصاص می‌دهد که به واسطه آسیب به غشای پایه گلومرول‌های کلیه ایجاد می‌شود. این آسیب باعث می‌شود که کلیه‌ها مقادیر زیادی پروتئین دفع کنند، چیزی حدود ۲ گرم و یا بیشتر در روز. دفع پروتئین در ادرار منجر به مشکلات متعددی از جمله ادم و هیپرلیپیدمی می‌شود که هر یک از آن‌ها خود نیازمند رسیدگی سریع و مداخله پزشکی هستند.
اطلاعاتی که در ادامه عنوان می‌شوند، بر اساس مطالعات انجام شده توسط موسسه خدماتی- پژوهشی ناسودبر مِیو کلینیک آمریکا دسته‌بندی شده اند:
علائم سندرم نفروتیک
– مقدار زیاد پروتئین در ادرار
– سطوح بالای کلسترول و‌تری گلیسیرید در خون (هیپر لیپیدمی)
– سطوح پایین پروتئینی به نام آلبومین در خون (هیپو آلبومینمی)
– تورم یا همان ادم به خصوص در مچ پا، پا و اطراف چشم‌ها
علاوه بر موارد فوق، افراد مبتلا به سندرم نفروتیک ممکن است با نشانه‌های زیر هم رو به رو شوند:
– ادرار کف‌آلود
– افزایش وزن ناشی از تجمع مایع در بدن
– خستگی
– از دست دادن اشتها
نشانه‌های ظاهری بیماری
عواملی که منجر به بروز سندرم نفروتیک می‌شوند
کلیه‌های ما پر از رگ‌های خونی ریز به نام گلومرول هستند که موازی با حرکت خون در آن‌ها، آب اضافی و مواد زائد به جریان ادرار فیلتر می‌شوند. حال سندرم نفروتیک زمانی رخ می‌دهد که گلومرول‌ها آسیب دیده باشند و نتوانند خون را به درستی فیلتراسیون کنند. این اختلال در نهایت سبب می‌شود که دفع پروتئین به ادرار افزایش یابد.
در این میان آلبومین یکی از مهم‌ترین اجزای پروتئینی بدن به شمار می‌رود و به آن کمک می‌کند تا مایع اضافه را از کلیه‌ها بیرون بکشد. مایع خارج شده سپس از طریق ادرار از بدن حذف می‌شود. بدون حضور آلبومین، مایع اضافی در بدن احتباس می‌یابد و منجر به تورم (ادم) در ناحیه پا، مچ پا و صورت خواهد شد.
سندرم نفروتیک یک سری علل اولیه و چندین علت ثانویه دارد. برخی از بیماری‌هایی که باعث سندرم نفروتیک می‌شوند تنها بر کلیه‌ها تاثیر می‌گذارند. این دسته از عوامل را علل اولیه بیماری می‌نامند و اغلب شامل زمینه‌های ژنتیکی و بحث‌های تخصصی‌تر همچون نفروپاتی غشایی هستند.
در این میان بیماری‌های دیگری نیز وجود دارند که نه فقط عامل سندرم نفروتیک هستند، بلکه تمام بدن را هم تحت تاثیر خود قرار می‌دهند. چنین امراضی را علل ثانویه نام‌گذاری کرده‌اند و شامل موارد زیر می‌شوند:
– دیابت: در این بیماری سطح قند خون کنترل نشده می‌تواند به رگ‌های خونی در سراسر بدن از جمله کلیه‌ها آسیب برساند.
– لوپوس: لوپوس یک بیماری خود ایمن است که منجر به التهاب در مفاصل، کلیه‌ها و تعدادی دیگر از اندام‌های بدن می‌شود.
– آمیلوئیدوز: این بیماری نادر به دلیل تجمع پروتئین‌های فیبریلی غیرطبیعی (آمیلوئید) در اندام‌های بدن اتفاق می‌افتد. آمیلوئید می‌تواند در کلیه‌ها رسوب کرده و منجر به آسیب کلیوی شود.
– برخی از داروها همانند آنتی بیوتیک‌ها و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی نیز با سندرم نفروتیک در ارتباط هستند.
رژیم غذایی و روش‌های مدیریت سندرم نفروتیک
رعایت رژیم غذایی به منظور مدیریت سندرم نفروتیک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. برای مثال در راستای جلوگیری از تورم و کنترل فشار خون ناشی از بیماری، باید مقدار نمک مصرفی خود را محدود کنید. همچنین ممکن است پزشک معالج به بیمار توصیه کند که برای کاهش تورم، مایعات کمتری در روز بنوشد.
از آن جایی که سندرم نفروتیک می‌تواند سطح کلسترول و‌تری گلیسیرید را افزایش دهد، بهتر است سعی کنید از رژیم غذایی کم چرب استفاده کنید. این رژیم باید حاوی چربی اشباع شده و کلسترول پایینی باشد تا از ابتلا به بیماری قلبی- عروقی نیز جلوگیری شود.
هرچند این بیماری سبب از دست دادن پروتئین از طریق ادرار می‌شود، خوردن پروتئین اضافی جایز نیست. حتی مشخص شده که رژیم غذایی با پروتئین بالا می‌تواند سندرم نفروتیک را بدتر کند.
علاوه بر رژیم غذایی، بسته به صلاح دید پزشک ممکن است دارو درمانی هم برای بیماران مبتلا به سندرم نفروتیک ضرورت یابد:
– داروهای کاهنده فشار خون: این دسته از داروها می‌توانند به کاهش فشار خون و در عین حال کاهش پروتئین از دست رفته در ادرار کمک کنند.
– دیورتیک‌ها (داروهای ادرار آور): این داروها سبب می‌شوند که کلیه مایع اضافی را ترشح کند و از این مسیر باعث کاهش تورم شود.
– داروهای کاهنده کلسترول
روش‌های تشخیص سندرم نفروتیک
به منظور تشخیص سندرم نفروتیک پزشک ابتدا یک شرح حال از بیمار می‌گیرد و سوابق پزشکی وی را به آن اضافه می‌کند. معاینه فیزیکی هم می‌تواند شامل مواردی مانند اندازه گیری فشار خون و گوش دادن به صدای قلب باشد.
انواع آزمایشاتی که برای کمک به تشخیص سندرم نفروتیک مورد استفاده قرار می‌گیرند:
– تست‌های ادراری برای بررسی میزان پروتئین در ادرار
– آزمایشات خون برای بررسی نشانگرهای خونی عملکرد کلی کلیه، سطح آلبومین، کلسترول و‌تری گلیسیرید خون
– سونوگرافی که طی آن از امواج صوتی برای ایجاد تصویری واضح از کلیه‌ها استفاده می‌شود. پزشک در ادامه با تجزیه و تحلیل این تصاویر، ارزیابی ساختار کلیه‌ها را انجام می‌دهد
– بیوپسی که در آن نمونه کوچکی از بافت کلیه جمع آوری و برای آزمایشات بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. این عمل می‌تواند به کشف علت اصلی ابتلا به سندرم نفروتیک کمک کند
دیدگاه