به بهانه هفته پیشگیری از غرق شدگی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، حامد آریانفر در یادداشتی نوشت:

یکی از بالاترین آمارهای مرگ و میر در سطح بین المللی مرگ ناشی از غرق شدگی است، در علم نجات غریق در غرق شدگی تقسیم بندی های مختلفی قید شده است و لیکن در لسان عموم منظور از غرق شدگی همان غرق شدگی کامل در این علم است که اشعار می دارد «در این حالت مغروق کاملا بی هوش و با کاهش سطح هوشیاری روبروست.»

متاسفانه در سایت های مختلف هر ازچند گاهی خبر ی در رابطه با غرق شدگی در رودخانه ها و کانال ها مشاهده می شود که مصداق بارز آن مطلبی از قول پدری بود که اشاره می نمود بر اساس نبود تابلوی شنا ممنوع سه نفر دیگر غیر از فرزندم در سال گذشته در رودخانه پسیخان غرق شده اند و تقاضای وی نصب تابلوی شنا ممنوع بود تا شخصی مثل فرزند وی غرق نشود وجسم بی جانی خانواده ای را داغدار نکند.

براساس اعلام فدراسیون نجات غریق جمهوری اسلامی ایران هفته اول خردادماه به عنوان هفته پیشگیری از غرق شدگی عنوان گرفته است که البته نیم نگاهی به زمان انتخاب آن که مصادف با آغاز فصل گرما است می تواند از جهتی امیدوارکننده و از لحاظ اینکه در فصل سرما نیز این امر دنبال نشود نگران کننده باشد چراکه پیشگیری مفهومی است که نیاز به ممارست و دارد و با یک فصل شروع و با یک فصل تمام نمی شود بلکه جریانی باید باشد که در فصل سرما وگرما مکررا به آموزه های عمومی اضافه گردد تا خطر این حادثه کم و النهایه محو گردد.

پیشگیری را نوعی مداخله از طریق تدابیر برای جلوگیری یا کاهش خطرات احتمالی می دانند و شاید این جمله قدیمی که علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد در اذهان ظاهر گردد.

پیشگیری از غرق شدگی بر عهده کدام نهاد یا سازمان است؟

تورم قوانین و تداخل این موضوعات از موارد پیچیده امر است و لیکن در یک نگاه ساده می توان چند وزارت تاثیر گذار در پیشگیری از غرق شدگی را نام برد نهادهای آموزشی کشور مثل وزارت آموزش و پرورش،وزارت علوم،وزارت بهداشتو نهادهای عملیاتی یا اجرایی در این مقوله می تواند وزارت کشور ،وزارت نیرو و وزارت ورزش را نام برد.

تقسیم دو گانه این وزارتخانه ها از باب تقسیم بندی در پیشگیری است، پیشگیری به پیشگیری اجتماعی یا آموزش  و پرورش مدار به معنای  رویکردی از جلوگیری حوادث با معیار آموزشی به فرد همسالان اولیا و مربیان و سایر افراد درگیر در موضوع است و پیشگیری وضعی یا پیشگیری محیط مدار است که هدف دور کردن از محل حادثه یا جاذبه زدایی از محل حادثه با رویکردی پیشگیرانه است.

وزارت آموزش و پرورش در یک نگاه می تواند با شرح وظایف یک منجی غریق یا تعریف از مناطق خطر آفرین یا راههای استفاده درست از اماکن آبی به صورت حداقلی یا ابتدایی در قالب یک درس در ۱۲ سال تحصیلی اقدام کند. وزارت علوم می تواند در قالب انعقاد تفاهم نامه متعدد با نهاد های متولی امداد و نجات و استمداد موضوع کند تا متولیان امر با راهنمایی اساتید بر پایه پژوهشهای علمی نسبت به تصمیم گیری اقدام نمایند وزارت بهداشت و درمان و علوم پزشکی با انجام همایش های متعدد و دعوت از عموم نسبت به آگاه سازی مردم اقدام کند.

وزارت کشور به عنوان عالیترین نهاد نظارتی  و در سطح استانها و شهرستانها استانداران و فرمانداران به عنوان روسای ستاد های پیشگیری از حوادث در زمینه پیشگیری می توانند نظارت و دستورات بهتری صادر کنند و وزارت نیرو در راستای صیانت از سدها و آب راهها می تواند طرح های مختلف حفاظتی داشته باشد.

لیکن نکته اساسی این است که تمام اقدامات باید با یک بر نامه ریزی و زمان بدی مشخص در یک ستاد به سرپرستی یک نهاد که شرح وظیفه اصلی اش آموزش و نظارت بر اماکن آبی است انجام پذیرد.

فدراسیون نجات غریق به عنوان عالی ترین مقام در امور نجات غریق در سطح کسور و ایضا پیشگیری از آن می بایست سکاندار این هماهنگی قرار گیرد ولیکن آیا یک نهاد عمومی غیر دولتی توان چنین امری را دارد؟ هماهنگی و ایجاد ارتباط برای خدمت رسانی بین این وزارتخانه هی می تواند با وزارت ورزش و جوانان برای خدمت هر چه مطلوب تر به مردم انجام پذیرد.

قطعا صرف یک همایش توسط یک وزارتخانه یا اداره کل یا نصب چند تابلو نمی تواند ما را به مقصود نهایی برساند و تا زمانی که همدلی و همخوانی در یک گروه ایجاد نگردد و مدیریت امر نیز به دست کاردان نباشد این امر محقق نخواهد شد. پس چه خوب است که در آغاز اولین سال این مناسبت میمون همه نهادها و دست اندرکاران به امید قرنی بدون غریق گام بر داریم.

شایان ذکر است دانشگاه علوم پزشکی گیلان در سال ۱۳۹۶ با بر پایی یک همایش و دعوت از جامعه پزشکی نسبت به رو نمایی از یک کتب تحت عنوان پیشگیری از غرق شدگی اقدام کرد.

حامد آریانفر

دکترای حقوق کیفری و جرم شناسی، وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه