سبک زندگی و رشد جمعیت
آمار‌ها نشان میدهند که نرخ شیوع ناباروری در کل کشور ۲۰/۲ درصد است که بامیانگین جهانی که ۱۲ تا ۱۵ درصد است فاصله زیادی دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، حسن حبیبی کوشکوهی به مناسبت۳۰ اردبهشت سالروز ابلاغ سیاست های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری و روز ملی جمعیت در یادداشتی نوشت:
میزان ناباروری در کشور ما به میزان سال‌های گذشته و در مقایسه با سایر کشور‌ها بسیار بالا می‌باشد.
آمار‌ها نشان میدهند که نرخ شیوع ناباروری در کل کشور ۲۰/۲ درصد است که بامیانگین جهانی که ۱۲ تا ۱۵ درصد است فاصله زیادی دارد. هرچند از لحاظ پیشرفت علم پزشکی و درمان ناباروری، ایران جزو کشور‌های پیشگام بوده و متخصصان روش‌های متنوعی را در این خصوص ابداع نموده و با موفقیت هم مواجه بوده اند. لیکن هزینه‌های درمان ناباروری در حال حاظر بسیار بالا بوده و مشمول انواع بیمه‌ها نیز می‌باشد.
ازدواج دیر هنگام، تمایل به تاخیر در فرزند آوری و استفاده از روش‌های پیشگیری از حاملگی به مدت طولانی میتواند موجب ناباروری شود. به همین دلیل هرچه بارداری و زایمان زود‌تر اتفاق بیفتد، احتمال نازایی ثانویه، سرطان تخمدان و پستان، یائسگی زودرس و عوارض مربوط به آن از قبیل پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی و عروقی، فشار خون و … کمتر خواهد شد.
باید توجه داشت مادر شدن با توجه به تفاوت‌های فردی و موقعیت و شرایط جغرافیایی، نژادی، تغذیه، آداب و رسوم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین تعیین محدوده سنی برای ازدواج و بارداری مغایر با حقوق مادری و تشکیل خانواده می‌باشد.
آنچه مسلم است تغییرات جدی و محسوس در ابعاد مختلف سیک زندگی در ایجاد و گسترش دامنه این مشکل نه تنها بی‌تاثبر نبوده بلکه تحقیقات علمی نشان می‌دهد که تغییر در نحوه پوشش و لباس، مسکن، تغذیه، تفریح، بهداشت، کشاورزی و … همگی نقش قابل ملاحظه‌ای در ایجاد زمینه‌های ناباروری و البته سایر مشکلات جسمی و روحی انسان امروز دارند، در ادامه به تاثیر برخی از این عوامل اشاره خواهیم کرد.
بدون شک ارایه یک الگوی صحیح و متناسب با معیار‌های اسلامی میتواند مصالح زندگی خانوادگی را تامین نماید و در حفظ سلامت روحی و روانی اعضاء خانواده نقش قابل توجهی داشته باشد.
الگو گیری خواسته یا ناخواسته ما از مدل زندگی جهان غرب بدون بررسی و آسیب‌شناسی موجب شده است که عوارض و مشکلات ناشی از آن‌ها نیز به جامعه ما وارد شده و با سرعت گسترش یابد. متاسفانه در برخی ابعاد، این عوارض و پیامد‌های منفی به جهت‌عدم بومی‌سازی و تناسب با بستر فرهنگی اجتماعی کشور ما حتی بیش از آنچه در خود کشور‌های غربی بروز یافته، دیده می‌شود. موارد زیل که همگی بر گرفته از تحقیقات مستقل علمی و دانشگاهی است نشان می‌دهد که چگونه تغییر سبک زندگی، جدا شدن از سنت‌ها و عادات فرهنگی و بومی و استفاده از برخی پدیده‌ها و ابزار‌های مدرن، سلامت جسمی و روحی نسل آینده و از جمله سلامت باروری را تحت الشعاع قرار داده است.
آلاینده‌های زیست محیطی آب و خاک و هوا
آلودگی محیط زیست به ویژه هوای آلوده‌ای ک تنفس می‌کنیم تاثیر مخربی بر سلامت دارند، سرب و سوخت‌های اکسیژنه‌ی جایگزین سرب و آلاینده‌های ناشی از سوخت ناقص بنزین موجب بلوغ زودرس، افزایش سرطان و اثرات سوء در سیستم تولید مثل می‌شود.
آنچه از تحقیقات علمی به دست آمده حاکی از آن است که این ترکیبات در جلوگیری از تشکیل نطفه، سقط جنین، عدم رشد مناسب جنین، ایجاد ناباروری و… موثر شناخته شده‌اند. جذب سرب از راه هوا و آب و غذا موجب عقیمی بزرگسالان، زایمان زودرس، سردرد، خستگی، بی‌قراری وعدم تمرکز کافی می‌شود، در افراد مسن لخته شدن خون در مغز و سکته‌های مغزی را در پی دارد و در کودکان باعث کاهش توان فکری و ضریب هوشی خواهد شد.
مصرف مواد مخدر
ورود و توزیع مواد مخدر در کشورمان به عنوان یکی از ابزار‌های تخریب و تحدید نسل جوان و نابودسازی سرمایه‌های انسانی در سال‌های اخیر رشد حیرت آوری داشته است! نگاهی به آمارهای رسمی و غیر رسمی حکایت از افزایش ۴۰ برابری کشت مواد مخدر از زمان تهاجم نظامی آمریکا و غرب به افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی دارد. در سال ۲۰۰۱ که اولین سال حضور ناتو در افغانستان است میزان کشت خشاش در این کشور ۱۸۵ تن اعلام شده و امروزه به ۷۰۰۰ تن رسیده و سطح زیر کشت آن بخش اعظم افغانستان را در بر گرفته است.
متاسفانه با افزایش حجم و تنوع این مواد و ساخت انواع صنعتی آن مانند کراک و شیشه و عرضه با قیمت ارزان، دامنه گسترش آلودگی و اعتیاد به این مواد، بسیار وسیع شده است. علاوه بر تخریب روحی و روانی، بر انسان به علت تاثیر شدید بر روی سیستم تولید مثل هر دو جنس در صورت مصرف هرچند اندک آن میتواند موجب ناباروری گردد. سیگار نیز به دلیل داشتن نیکوتین همین اثرات تخریبی را به دنبال دارد.
محصولات آرایشی
《باریم》عنصری از گروه فلزات قلیایی است که بسیاری ترکیبات و املاح آن به شدت در انسان ایجاد مسمومیت می‌نماید این عنصر در صنعت کاربرد وسیعی دارد و در ساخت پلاستیک‌ها، صابون‌ها و همچنین برخی از محصولات آرایشی از جمله رژ لب مورد استفاده قرار می‌گیرد که مستقیما از طریق منافذ پوست و یا دهان و تنفس وارد بدن می‌شوند. تاثیرات
منفی این ترکیبات در جلوگیری از لانه گزینی جنین در رحم، سقط جنین و انواع بیماری‌های قلب و عروق به اثبات رسیده است. همچنین فتالات‌ها (یک استروژن محیطی یا مختل کننده‌ی آندوکرینی) که در واقع حالت دهنده لاستیک‌های قابل انعطاف می‌باشند کاربرد وسیعی تهیه لوازم آرایشی از جمله در لاک ناخن، ضد آفتاب، مرطوب کننده‌ها، اسپری مو و شامپو‌ها و دیگر موارد مصرفی دارند. این ترکیبات که محلول در چربی و نسبت به متابولیسم مقاوم هستند سبب اختلالاتی در هرمون‌های تولید مثل طبیعی بدن می‌شوند.
چاقی و تغذیه نامناسب
آمارهای سازمان غذا و دارو نشان میدهند که چاقی در ایران ۱۰ برابر آمار جهانی است و قابل توجه اینکه چاقی یکی از مهم‌ترین عوامل ناباروری می‌باشد. استفاده از رژیم‌های نامناسب غذایی، غذاهای صنعتی همراه با انواع نگهدارنده‌ها، فست فود‌ها در زندگی امروز بسیار رواج یافته است.
غذاهای چرب، موجب تغییر در سیستم هورمونی و اختلال در سوخت و ساز بدن می‌گردد.
استفاده از انواع هورمون‌ها و داروهای گوناگون در پرورش دام و طیور نیز موجب شده است که انواع گوشت قرمز و حتی گوشت سفید مرغ و ماهی نیز از سلامت کافی برخوردار نبوده و بقایای این هورمون‌ها در محصولات لبنی هم دیده شود که موجب اختلالات هورمونی، افزایش موهای زاید، ایجاد انواع کیست‌ها و امثال آن به ویژه در دختران می‌گردد که تمام این موارد از جمله موارد موثر در ایجاد ناباروری می‌باشند.
پوشش و لباس‌های تنگ
پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبان به ویژه شلوار‌های جین از نماد‌های ترویج مدها و الگو‌های غربی در کشورمان می‌باشد. این لباس‌ها در مردان و زنان هر دو موجب اختلال در خون‌رسانی به اعضای تولید مثل می‌شود که در زنان موجب انواع عفونت ها، تولید کیست‌های تخمدانی و بیماری‌های قارچی دستگاه تناسلی و نهایتا کاهش قدرت باروری می‌گردد همچنین در خانم‌ها با تغییر حجم لگن زایمان طبیعی را دشوار یا غیر ممکن می‌سازد.
امواج و تشعشعات الکترومغناطیسی
توسعه سریع علم و تکنولوژی و پیشرفت در صنعت برق، موجودات زنده و انسان را تحتا تابش طیف وسیعی از میدان‌های الکترو مغناطیسی حاصل از وسایل برقی از جمله خطوط انتقال نیروی برق با ولتاژ زیاد، کامپیوتر‌های شخصی، فر برقی، تلویزیون، یخچال و … قرار داده است. آنتن‌های BTS تلفن همراه نیز یه دلیل آنکه تشعشعات الکترومغناطیسی از خود ساطع میکنند، برای انسان خطر ساز هستند و قرار گرفتن در معرض امواج این آنتن هاا برای مدت طولانی در فواصل کوتاه خطرناک است و عوارض ثابت شده‌ای از جمله سردرد، سرگیجه، افزایش فشار خون، مشکلات و تحریکات عصبی برای فرد ایجاد میکند. از طرفی این امواج می‌توانند بر تولید نطفه تاثیر گذار باشند.
تحقیقات نشان میدهند تغییر فرکانس‌های موجود در امواج روی تعداد نطفه تاثیر دارد. در نتیجه در افرادی که بیشتر در معرض آلودگی‌های صوتی و غیر صوتی قرار میگیرند، امکان ناباروری بیشتر خواهد بود.
همچنین کاربرد روز افزون تلفن‌های همراه در زندگی روز مره انسان و انتشار برخی گزارش‌های علمی در مورد اثرات نامطلوب امواج ماکرو ویو ساطع شده از آن‌ها بر برخی فرایند‌های رشد و نمو نظر عملکرد سیستم عصبی مرکزی باعث نگرانی‌های بسیاری در مورد اثرات احتمالی این امواج بر سلامت انسان شده است.
اثرات امواج الکترو مغناطیس با فرکانس پایین بر قدرت تناسلی و باروری توسط پژوهشگران بسیاری مورد مطالعه قرار گرفته است که نتایج این تحقیقات بیانگر کاهش باروری و اختلال در اندام تناسلی مردان است.
رایانه‌های کیفی (لب تاپ) نیز به عنوان یکی از منابع میدان‌های الکترو مغناطیسی شناخته شده‌اند بسیاری از افراد این رایانه‌ها را در هنگام استفاده روی پاهای خود قرار میدهند به تازگی گزارش‌هایی در مورد خطرات گرمایی گذاشتن رایانه‌های کیفی رو پاها منتشر شده است.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۵ میلادی روی تغییرات درجه حرارت اندام تولید مثلی مردان در هنگام استفاده از رایانه‌های کیفی بر روی پاها صورت گرفته است، نشان می‌دهد که میدان‌های مغناطیسی تولید شده از طریق تاثیر بر میزان تحرکت اسپرم‌ها قابلیت‌های تولید مثلی را دچار اختلال میکند.
مسلما استفاده از تکنولوژی زمانی برای انسان مفید است که سلامت روانی و جسمی را به مخاطره نیندازد.
دکتر حسن حبیبی habibi. hassan56@gmail. com
دیدگاه