آمریکایی‌ها اراده کنند می‌توانند اینترنت ایران را قطع کنند | حملات به ظریف درست نبود

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا به نقل از جماران، ابوالحسن فیروزآبادی، کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، گفت: نابسمانی‌ها و گرفتاری‌هایی دیده می‌شود که علل زیادی دارد، یکی شدت فشاری است که از جامعه جهانی به ما وارد می‌شود که از شکل گیری یک جامعه الگو برای جامعه اسلامی و کشورهای جهان سوم جلوگیری کنند. من اعتقاد دارم اگر چنین فشاری به کشورهایی مثل انگلیس، آلمان و فرانسه وارد می‌شد کمرشان شکسته بود.

بخش‌هایی از گفتگوی با ابوالحسن فیروزآبادی را در ادامه می‌خوانید:

امروز چقدر میزان رأی ملت است رعایت می‌شود؟

من اعتقاد دارم ما باید از آن کانتکست بیرون بیاییم که کانتکست‌های سیاسی سه دهه پیش است که دموکراسی را در رأی گیری برای پارلمان یا ریاست جمهوری تعریف می‌کند. من معتقدم تحولات جهانی شدن آن را پشت سر گذاشته و الآن الیت‌های سیاسی حکومت نمی‌کنند. در حقیقت من اسم این نظام حکمرانی را «اجتماعی شدن حکومت» گذاشته ام. الآن همه چیز به لحظه است و با توسعه فضای مجازی عالم محضر اجتماع شده و جامعه کریستالی و شفاف شده است و مردم همه را می‌بینند. البته در این دیدن کج وارگی وجود دارد که به تدریج با افزایش سواد فضای مجازی اینها اصلاح خواهد شد. الآن به راحتی دولتمردان نمی‌توانند هر تصمیمی را بگیرند. نمی‌توانند نصف شب بنزین را گران کنند.

فضای مجازی مَجاز نیست

ولی کردند؟

اشتباه کردند. ما واقعیتی به نام فضای مجازی داریم و فضای مجازی مَجاز نیست. الآن به عبارتی فضای مجازی دارد نظرات خودش را دیکته می‌کند. چالشی هست بین کسانی که در فضای گذشته زندگی می‌کنند و قدرت نرمی که در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دارند شکل می‌گیرند. قدرت‌ها دارند متمرکز می‌شوند و نظراتشان را بیان و حکومت مردان را دائم تصفیه رویه می‌کنند ولی به نظر من کافی نیست.

آنچه که به عنوان شکاف اختیار و مسئولیت مطرح می‌شود بزرگتر از واقعیت است

تمام رؤسای جمهور اخیر بعد از آیت الله هاشمی رفسنجانی از کمبود اختیارات گلایه کرده اند. شما اگر رئیس جمهور شوید برای این امر چه کار می‌کنید و چه طور می‌خواهید تصمیمات سخت را اتخاذ کنید؟

البته شکاف بین اختیار و مسئولیت وجود دارد اما آنچه که به عنوان شکاف اختیار و مسئولیت مطرح می‌شود بزرگتر از واقعیت است. یعنی در بسیاری از حوزه‌ها اختیار وجود دارد. مثلا در حوزه بهداشت، آموزش، بازرگانی و صنعت دولت اختیار لازم را دارد و بعضا جسارت برخورد ندارد و دوم دعواهای سیاسی به تشدید این شکاف کمک می‌کند. من اساس کار خودم را در همگرایی، اجتناب از تعلق به جناح‌های سیاسی، شایسته سالاری، کار کارشناسی، شفافیت و عدالت قرار داده ام.

مثلا صدا و سیما کار رسانه‌ای بر عهده دارد و یا در هر چیزی که صوت و تصویر پخش کند مسئولیت دارد؟ آیا ممیزی محتواهای فضای مجازی با صدا و سیما است؟ آیا صدور مجوز بر عهده او است؟ اینها نکاتی است که در پیچ و خم واگرایی‌های سیاسی رها مانده و به نظر من طلیعه دولت باید در همگرایی باشد. چون کشور دیگر تحمل شکاف‌های دولت – حکومت و اختیار – مسئولیت را ندارد و امیدوارم بتوانم این را حل کنم چون دارد یک بیماری مزمن می‌شود.

قوای دیگر نباید دست رئیس جمهوری را ببندند

یکی از بحث‌های مهم کشور سیاست خارجی است و رئیس جمهور و دولت از بسته بودن دستشان در این عرصه همیشه شاکی بوده‌اند و نمونه آن را چند وقت قبل داشتیم که در تصویب طرح مجلس برای رفع تحریم‌ها مجلس و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی مخالف نظر رئیس جمهور و دولت اقدام کردند.

من اعتقاد ندارم که در این حوزه تقصیر را از گردن قوه مجریه برداریم و بر گردن قوای دیگر بیندازیم. در دیپلماسی اقناع‌سازی می‌کنیم که منافع ما حق است و باید تأمین شود و از روش‌های اعمال خشونت نمی‌خواهیم استفاده کنیم. ما همین روش را در داخل استفاده نمی‌کنیم. همین الآن یکی از روش‌های متداول در صحنه سیاسی این است که مسئولین ما در سه قوه حرف‌هایشان را پشت بلندگوها می‌گویند. باید این را حل کنیم. من معتقدم بخشی از وظایف رئیس جمهوری اقناع قوای دیگر است و البته طرف مقابل هم پیش از اینک دست دولت را ببندد باید با او مذاکره کند. نگاه من وفاق، همبستگی و به کار گیری همه جریان‌های سیاسی است و با این نگاه حرکت می‌کنم.

دولت بدون نیروهای مسلح نمی‌تواند دیپلماسی را رهبری کند

نظرتان در مورد مذاکره چیست؟

مذاکره بخشی از دیپلماسی است. مذاکره برای مذاکره جای تشکیک دارد ولی قطعا من مخالف درگیری و بیشتر شدن اختلافات هستم. من معتقدم آتشی روشن است و نباید به آن بدمیم. سوزندگی این آتش در قسمت ما بیشتر است. یعنی ضرر و زیان دشمن ما از این درگیری خیلی کمتر است. به هر حال دیپلماسی بحث پیچیده‌ای است و من معتقد نیستم یک دولت به تنهایی می‌تواند جدای از ملت، نخبگان، قوای دیگر و نیروهای مسلح بتواند این دیپلماسی را رهبری کند. اگر دولتی معتقد باشد به تنهایی می‌تواند این کار را انجام دهد به نظر من اشتباه بزرگی کرده است.

واکنش فیروزآبادی به انتشار فایل صوتی ظریف

یک فایل صوتی از آقای ظریف منتشر شد و آقای ظریف در آن ازعدم هماهنگی بین حوزه‌های مختلف دیپلماسی انتقاد می‌کند. شما اگر رئیس جمهور شوید برای ناهماهنگی‌ها چه برنامه‌ای دارید؟

من شاید فعلا اهلیت نظر در این حوزه را نداشته باشم. ولی استنباط خودم به عنوان یک شهروند این است که مقداری آقای ظریف دچار جلسه زدگی شده بود و رعایت انصاف ایشان مقداری کم بود. البته پخش آن نوار را کاری بسیار خبیثانه می‌دانم و درست نبود که آن حمله‌ها به آقای دکتر ظریف صورت بگیرد. آقای ظریف یک نیروی بسیار باارزش و از دیپلمات‌های سابقه دار و حرفه‌ای کشور هستند ولی باید منصف باشیم؛ زحمات شهید سلیمانی سزاوار این نیست که با این نحو با آن برخورد کنیم.

من معتقدم وزیر خارجه باید خاطرات خودش را مکتوب بنویسد. ما خاطرات علم در دوران شاه را داریم. با اینکه شاه بسیار کنترل می‌کرد ولی از ۶۰۰ صفحه خاطرات آقای علم مطلع نمی‌شود. این قدر حفاظت را رعایت کرده بود و الآن هم به نظر من یکی از منافع خوب تاریخی قابل استفاده است. اگر آقای ظریف می‌خواست انتقال تجربه کند باید از روش‌های ۴۵ سال پیش استفاده می‌کرد. به هر حال انسان جایز الخطا است و این خطا صورت گرفته است.

در چند ماه اخیر یکی از مسائلی که مطرح شده رابطه با چین است که خیلی جنجالی شده و محل بحث است. نظر شما راجع به ارتباط راهبردی با چین چیست؟ معنای تفاهمنامه با چین چیست؟ در حوزه ارتباطات چه اتفاقی بنا است که بیفتد؟

تا جایی که من مطالعه کرده‌ام کلیات حوزه‌های همکاری برای ۲۵ سال آینده در این تفاهمنامه مطرح شده و حتی رقم در آن مشخص نشده و بنابر این الزام‌آور نیست و حتی شاید چهارچوب آن کامل نیست. حوزه‌هایی بوده که چینی‌ها اعلام کرده‌اند آماده هستند در این حوزه‌ها با ما کار کنند. یعنی میزان سقف تقاضایی که جمهوری اسلامی داشته بیشتر بوده و طرف چینی بعضی از موارد را حذف کرده است.

من معتقدم ما می‌توانیم با همه کشورها این چهار چوب را ببندیم. یعنی اگر بتوانیم از کشورها بخواهیم که در کشور ما سرمایه‌گذاری کنند این چیزی است که همه کشورها دنبال آن هستند. چهارچوب تقریبا این است که انتقال تکنولوژی کنند و منابع کشور از خام به فرآورده تبدیل شود.

آیا راه حل مشکل فضای مجازی اینترنت ملی است و یا باید راه حل‌های دیگری به کار بگیریم؟

قاعدتا شبکه ملی می‌تواند کمک کند به خصوص اینکه اگر انحصار در شبکه نداشته باشیم. ما الآن نسبتا یک انحصار مالکیتی شبکه در داخل داریم. یکی از کارهای من در مرکز ملی ابلاغیه بحث انحصار در فضای مجازی بود و متأسفانه بعضی از متصدیان این دولت به من اعتراض کردند که چرا شما انحصار را در داخل کشور بخشنامه کرده اید.

در هیچ حوزه‌ای نباید انحصار داشته باشیم

من معتقدم در هیچ حوزه‌ای نباید انحصار داشته باشیم. قطعا انحصار به ضرر حوزه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور است. در حوزه‌های ارتباطی هم قاعدتا باید از شکل گیری انحصار جلوگیری کنیم.

قطع اینترنت شدنی نیست

آنچه در بین مردم مطرح شده ترس از قطع شدن اینترنت بین المللی پس از روی کار آمدن اینترنت ملی است.

من یکی دو بار در صدا و سیما مفصل توضیح داده‌ام که اصلا شدنی نیست. نظام بانکی، حمل و نقل، هواشناسی، بهداشت و دانشگاه ما مبتنی بر ارتباطات جهانی است و اصلا این حرف بیهوده است و حتی در کشورهای عقب افتاده افریقایی هم نمی‌شود این را پیاده‌سازی کرد چه برسد در کشور ایران که به هر حال یک سطح اقتصادی قابل توجهی در دنیا دارد.

کشور ما یک کشور جهانی است که اگر فروشنده نفت هستیم مشتریان ما در جهان هستند پس درآمد و هزینه ما جهانی است. قطع اینترنت اصلا شدنی نیست و معنی ندارد. کسانی که می‌گویند یا جاهل هستند و یا عمدا می‌خواهند فضای منفی خلق کنند.

شما در مصاحبه با ایسنا گفته بودید که «قرار نیست شبکه ملی اطلاعات از ابتدا اقدام به فیلتر کند». ما منظور این جمله که قرار نیست «از ابتدا فیلترینگ انجام شود» را متوجه نشدیم.

من هم این جمله که گفتید را نامفهوم می‌بینیم. شاید این است که ما مبنای ابتدایی بر فیلترینگ نداریم. یعنی اول نمی‌گوییم چه چیزی را فیلتر کنیم و بعد ارتباط برقرار کنیم. ارتباط دایر است و دارد کار می‌کند. البته بنده نه مسئول فیلتر هستم و نه سیاستگذار حوزه فیلترینگ هستم. ولی دبیر شورای عالی فضای مجازی هستم که شورای عالی فضای مجازی متولی فضای مجازی کشور است. اگر جواب می‌دهم از این موضع است. چون وقتی جواب این سؤال را می‌دهیم دوستان خیال می‌کنند فیلترینگ بر عهده بنده است.

آمریکایی‌ها اراده کنند می‌توانند اینترنت کشور ما را قطع کنند

پس شبکه ملی اطلاعات در کنار شبکه بین المللی کار می‌کند؟

شبکه ملی اطلاعات می‌تواند مستقل کار کند و نیازهای داخلی کشور را برطرف کند و یا فرض بر این است که در شرایط خاص بحرانی که دولت و حکومت ترجیح بدهد این کار را بکند و یا خارجی‌ها ممکن است همان طور که همه چیز را بر ما تحریم کرده اند، چون اینترنت از لحاظ سخت افزار، نرم‌افزار و مالکیت دست آمریکایی‌ها است، آمریکایی‌ها اراده کنند می‌توانند اینترنت کشور ما را قطع کنند. البته برای آن‌ها هزینه سیاسی دارد و هزینه اجتماعی سنگین هم در سطح جهانی دارد ولی این کار از لحاظ تکنیکی برای آن‌ها به سهولت آب خوردن است. بنابر این ما نباید منابع، سرنوشت و خدمات اساسی کشور مثل بانک، بهداشت، حمل و نقل و امثال آن را به نحوی قرار دهیم که با قطع اینترنت از کار بیفتد.

اولین گام‌هایی که برداشته شد و در دولت‌های قبل از آقای روحانی شروع و در دولت آقای روحانی تکمیل شد این بود که تمام سایت‌های «ir.» به داخل کشور انتقال پیدا کنند؛ به اصطلاح سایت‌های دولتی و سایت‌هایی که جنبه اجتماعی دارند. الحمدلله این محقق شده و تمام سایت‌ها در داخل کشور ایجاد شده است. مرحله دوم که باید شکل می‌گرفت معماری شبکه بود به نحوی که عرض کردم که اگر خارجی‌ها خواستند قطع کنند و یا حکومت خواست قطع کند این را بتواند داشته باشد.

اگر حکومت نماینده مردم است و با رأی مردم انتخاب شده و همین حکومت تشخیص بدهد که باید یک هفته اینترنت قطع شود، باید این اختیار را داشته باشد و نمی‌تواند برای هفت روز قطع کردن اینترنت رفراندوم برگزار کند.

شنیده‌ها بر این بود که آن دعوا بر سر فیلترینگ یکی از شبکه‌های اجتماعی بوده است.

خیرتا الآن در شورای عالی فضای مجازی راجع به فیلترینگ بحث نشده است

به خاطر لایو اینستاگرام نبود؟

به هیچ وجه. اصلا تا الآن در جلسات شورای عالی تا الآن راجع به فیلترینگ بحث نداشته ایم.

در مورد کلاب هاوس هم هیچ بحثی نبوده است؟

در شورای عالی نبوده است. در کارگروه تعیین مصادیق بحثی صورت گرفته است.

الآن که خلاف قانون را فیلتر کرده‌اند شما به عنوان سیاستگذار نظرتان چیست؟

اگر خلاف قانون کرده باشند نباید این کار را بکنند.

خلاف قانون از نظر شما به چه معنا است؟ یعنی حکم قضایی صادر نشده است؟

در این تشکیک هست که صادر شده یا نشده است. من اطلاعی ندارم. فکر می‌کنم آقای جهرمی در کلاب هاوس اشاره‌ای داشتند. چون بعضی از تصمیم گیری‌ها در جلسه حضوری و بعضی دیگر در چهارچوب نرم‌افزار است. در چهارچوب نرم‌افزار فیلتر شدن کلاب هاوس تصویب شده بود. لذا الآن تشکیک هست و بعضی‌ها می‌گویند قانونی بوده و بعضی‌ها می‌گویند قانونی نبوده است. کسانی که معتقدند قانونی بوده به فیلتر کردن اقدام کرده‌اند و کسانی که معتقد نبودند قانونی بوده اقدام نکرده اند.

احتمالا بعد از انتخابات فیلتر می‌شود؟

من بعید می‌دانم. چون اگر بحثی بوده که این فیلتر صورت بگیرد شاید یک تدبیر پیش گیرانه در رابطه با انتخابات بوده و بعید می‌دانم که این کار صورت بگیرد.