رونمایی از نقشه تاریخی نهضت جنگل در نمایشگاه رشت میان دو انقلاب
در جریان برگزاری نمایشگاه خیابانی”رشت میان دو انقلاب” که ثمره همکاری دو جانبه سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری رشت و شرکت پایش خرده فناوریهای معمارانه بود، از نقشه تاریخی سال ۱۳۳۶ قمری کلانشهر رشت که منسوب به نهضت جنگل است، رونمایی گردید.
در جریان برگزاری نمایشگاه خیابانی “رشت میان دو انقلاب” که ثمره همکاری دو جانبه سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری رشت و شرکت پایش خرده فناوریهای معمارانه بود، از نقشه تاریخی سال ۱۳۳۶ قمری کلانشهر رشت که منسوب به نهضت جنگل است، رونمایی گردید.
در جریان دیدار فرهام زاهد رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر رشت و حمیدرضا محمدی رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری رشت در روز نخست نمایشگاه رشت میان دو انقلاب، که به مناسبت دهه مبارک فجر در پیاده راه فرهنگی رشت برپا گردیده، از نقشه تاریخی ۱۳۳۶ قمری رشت، رونمایی شد، لازم به ذکرست که این نمایشگاه تا پایان هفته جاری دایر است و علاقمندان به تاریخ و فرهنگ رشت می‌توانند از آن بازدید نمایند.
در خصوص اهمیت این نقشه تاریخی با مهندس مصطفی بلورچی بانی نمایشگاه گفتگو کردیم، وی در این خصوص گفت: این نقشه تاریخی در ۲۸ جمادی الاول سال ۱۳۳۶ قمری توسط نهضت جنگل تهیه و ترسیم شده، و به نظرم می شود آثار و شواهدی غیرقابل کتمان از یک ماجراجویی هیجان‌انگیز در جولای ۱۹۱۸ میلادی را در این نقشه تاریخی مشاهده کرد، نقشه‌ای که در زمان عقب نشینی انگلیسی ها به سمت منجیل از دست مبارزان جنگلی در اختیار کاپیتان مک‌کلورتی فرمانده نیروهای بریتانیایی در بین‌النهرین قرار داشته؛ و محتملا فرمانده نیروهای بریتانیا مسیر قرمز رنگی که در نقشه خودنمایی می‌کند را در راستای عملیات نجات کنسولگری انگلیس در خیابان بیستون در ۱۹۱۸ مشخص کرده، امروز تنها نسخه برجای مانده از نقشه در کتابخانه دانشگاه استنفورد آمریکا می شود.
مهندس بلورچی در ادامه افزود: این نقشه تاریخی شباهت های بسیاری با قدیمی‌ترین نقشه رشت که در سال ۱۲۸۷ ه.ق ترسیم شده، دارد؛ از جمله این شباهت ها می‌توان به پایبندی به هفت محله شهر؛ یعنی محلات زاهدان، خمیران زاهدان، بازار، صیقلان، استادسرا، کیاب و خمیران کیاب به همراه مرز‌های آن‌ها با رنگ‌های مختلف، و ذکر نام افرادِ ساکن در هر خانه اشاره نمود، با این حال نقشه سال ۱۲۸۷ قمری به مراتب از نظر جزئیات معماری و شهرسازی حاوی اطلاعات قابل استنادتری است، به عنوان مثال بناهای مذهبی در نقشه‌ی سال ۱۳۳۶ قمری تنها با نماد نشان داده شده در حالی که در قدیمی‌ترین نقشه رشت مرزها و زوایا به خوبی مشخص است، و نقشه آنقدر دقیق ترسیم شده که گاها ضریب خطای ترسیم در قیاس با نقشه های امروزی به کمتر از ۱۰ سانتیمتر رسیده است.
اگر بیش از اینها بخواهم در مدح نقشه سال ۱۳۳۶ قمری ذیل راهبری میرزا کوچک خان سخن بگویم، می‌توان گفت که تا حد زیادی میزان توسعه شهر در جهات مختلف در این نقشه قابل مشاهده است، و بیش از هرچیز گسترش شهر از شمال و شرق خودنمایی می‌کند، در خاتمه امیدوارم رونمایی نقشه تاریخی ۱۳۳۶ قمری راهگشای پژوهش‌های جدید در ارتباط با تاریخ و فرهنگ رشت باشد.
دیدگاه